Σάλος Άγκυρας–Ουάσινγκτον: «Πήραμε τα α… μας» και το ρήγμα στην τουρκική εξουσία

Η πρόσφατη διαρροή συνομιλίας δημοσιογράφων έξω από τον Λευκό Οίκο — όπου ακούγεται ο ανταποκριτής να λέει ότι «πήραμε τα α…α μας» — μαζί με τις δημόσιες παρατηρήσεις του Τούρκου ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν για την καθυστέρηση παράδοσης κινητήρων που απαιτούνται για το εγχώριο μαχητικό KAAN, λειτούργησαν ως καταλύτης για ένα ευρύτερο πολιτικό σεισμό στην Τουρκία. Η υπόθεση δεν είναι απλώς «σκάνδαλο λέξεων»: αναδεικνύει συγκρούσεις συμφερόντων, δυσλειτουργίες στην αμυντική βιομηχανία και αμφιβολίες για το αφήγημα περί εθνικής αυτοδυναμίας στην άμυνα.

Hüseyin Günay ne yaptın, koltuk gitti . pic.twitter.com/JR57k2UcO8

— Ayhan Dadaloğlu (@AyhanDadaloglu) September 30, 2025

Το περιστατικό ως καθρέφτης εσωτερικών τριβών

Η καταγεγραμμένη συνομιλία αποκάλυψε όχι μόνο την απογοήτευση ορισμένων εκπροσώπων του τύπου για το αποτέλεσμα της επίσκεψης στην Ουάσινγκτον, αλλά και ενδείξεις ότι μέσα στο κυβερνών κύκλωμα υπάρχουν συγκρούσεις — μεταξύ του υπουργού Εξωτερικών, των στενών οικογενειακών κύκλων του προέδρου, και άλλων ισχυρών παραγόντων της διοίκησης. Όταν στελέχη της κυβέρνησης ανοικτά αναφέρουν ότι κρίσιμα συστήματα (κινητήρες) «κολλάνε» λόγω αμερικανικών περιορισμών, το κυβερνητικό αφήγημα περί ανεξαρτησίας και εγχώριας υπεροχής στην άμυνα τρώεται.

Γεωστρατηγικές επιπτώσεις

1. Σχέσεις με ΗΠΑ: Η δημόσια αναφορά σε εμπλοκές στο Κογκρέσο και σε άδειες τεχνολογίας υπογραμμίζει την ευαισθησία των αμερικανοτουρκικών σχέσεων — ειδικά στα θέματα εξοπλισμών και κυρώσεων. Η όποια πρόσκαιρη ρητορική φιλίας μπορεί να υποχωρεί μπροστά σε τεχνολογικές και πολιτικές αλληλεξαρτήσεις.
2. Εναλλακτικές εξισορροπήσεις: Η Άγκυρα μπορεί να επιταχύνει στρατηγικές «εναλλακτικοποίησης» — εμβάθυνση συνεργασιών με Ρωσία, Κίνα, ή ανεξάρτητες αμυντικές λύσεις — όμως τέτοιες κινήσεις έχουν κόστος (διπλωματικό, οικονομικό, τεχνολογικό).
3. Περιοχική αβεβαιότητα: Όσο η Τουρκία εμφανίζει εσωτερική αστάθεια ή αδυναμία στην υλοποίηση έργων στρατηγικής σημασίας, τόσο οι γείτονες και διεθνείς παράγοντες θα ξαναζυγίζουν τη στάση τους απέναντί της — κάτι που έχει επιπτώσεις και στην Ανατολική Μεσόγειο, Συρία και ΝΑ Μεσόγειο.

Εσωτερική πολιτική: διασπάσεις και σενάρια

Η δημόσια αντιπαράθεση γύρω από το KAAN και οι διαρροές επιτείνουν φήμες για εσωτερικές μάχες εξουσίας, πιθανές έριδες ανάμεσα σε ομάδες που σχετίζονται με οικογενειακές/οικονομικές συμμαχίες του προέδρου, και στελέχη με τεχνοκρατικό ή στρατιωτικό υπόβαθρο. Από αυτό προκύπτουν τρία βασικά σενάρια:

• Διαχείριση και κάμψη της κρίσης: Η κυβέρνηση επιχειρεί εσωτερική διαχείριση (επιβολή πειθαρχίας στα ΜΜΕ, δημόσιες διαψεύσεις, επικοινωνιακές κινήσεις) και το ζήτημα «σβήνει» χωρίς θεαματικές αλλαγές.
• Αναδιάταξη ισορροπιών: Ενίσχυση κάποιων κύκλων (π.χ. τεχνοκρατών ή του στρατιωτικού-βιομηχανικού συμπλέγματος) εις βάρος άλλων — με αποτέλεσμα αλλαγές προσώπων και πολιτικής, αλλά όχι αναγκαστικά αλλαγή κατεύθυνσης.
• Σκηνικό πολιτικής φθοράς/αποχώρησης: Σε πιο ακραίο σενάριο, η συνεχής φθορά και οι ενδοκυβερνητικές συγκρούσεις οδηγούν σε συνολικό πολιτικό κόστος για τον πρόεδρο, ακόμη και σε συζητήσεις για αλλαγή ηγεσίας — αλλά τέτοια σενάρια έχουν υψηλό βαθμό αβεβαιότητας και πολλά εμπόδια στην πραγμάτωσή τους.

Το πρόβλημα των κινητήρων και η αμυντική βιομηχανία

Η εξάρτηση από ξένες τεχνολογίες (κινητήρες, ηλεκτρονικά, λογισμικό) καθιστά τα εγχώρια προγράμματα ευάλωτα σε γεωπολιτικές αποφάσεις τρίτων. Η ταχεία ανάπτυξη εγχώριου κινητήρα απαιτεί χρόνους, τεχνογνωσία και επενδύσεις· η δημόσια αποκάλυψη της εξάρτησης βάζει στην ατζέντα το πραγματικό κόστος της «αυτονομίας» στην άμυνα.

Τι σημαίνει για την Ελλάδα και τους εταίρους

• Η Αθήνα πρέπει να παρακολουθεί στενά τόσο τα τεχνικά όσο και τα πολιτικά χαρακτηριστικά της κρίσης: οποιαδήποτε αλλαγή ισορροπιών στην Άγκυρα μπορεί να μεταφραστεί σε ρευστότητα στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας.
• Οι ευρωπαίοι και αμερικανοί εταίροι θα αξιολογήσουν τη στάση τους απέναντι σε εξαγωγές τεχνολογίας και στρατηγικής συνεργασίας με γνώμονα την αξιοπιστία και τη σταθερότητα της τουρκικής διοίκησης.
• Στρατηγικά, η Ελλάδα καλείται να συνδυάσει εγρήγορση με διπλωματικές κινήσεις που εκμεταλλεύονται τη ρευστότητα χωρίς να κλιμακώσουν την ένταση.

 Πολιτική σταθερότητα ή ρωγμή;

Το περιστατικό λειτουργεί ως καθρέφτης πραγματικών προκλήσεων: η Τουρκία παλεύει μεταξύ ρητορικών ισχυρισμών εθνικής αυτοδυναμίας και της σκληρής πραγματικότητας τεχνολογικών εξαρτήσεων και πολιτικών εσωτερικών ανταγωνισμών. Η έκβαση εξαρτάται από το αν το προεδρικό περιβάλλον κατορθώσει να διαχειριστεί εσωτερικά τις αντιφάσεις ή αν οι εντάσεις θα κλιμακωθούν με ευρύτερες γεωπολιτικές επιπτώσεις

Πηγή: pagenews.gr