Η πολιτική του κλίματος ως δοκιμασία ηγεσίας
Ο Keir Starmer, ο πρώτος Εργατικός πρωθυπουργός της Βρετανίας μετά από 14 χρόνια συντηρητικής διακυβέρνησης, βρίσκεται αντιμέτωπος με μια απόφαση που ξεπερνά κατά πολύ τα στενά όρια της πολιτικής επικοινωνίας. Θα ταξιδέψει ή όχι στη σύνοδο κορυφής της Cop30 στη Βραζιλία, στις 6–7 Νοεμβρίου, όπου οι ηγέτες του πλανήτη θα προσπαθήσουν να ανακόψουν την κλιματική πορεία προς την καταστροφή;
Για τον Starmer, που κάποτε κατηγόρησε τον Rishi Sunak επειδή δεν είχε παραστεί σε μια σύνοδο πολύ μικρότερης σημασίας, η απουσία του τώρα θα ακυρώσει όλη τη ρητορική περί «πράσινης στροφής». Και θα στείλει ένα μήνυμα που θα αντηχήσει πολύ πιο πέρα από το Westminster: ότι η Βρετανία έχει παραιτηθεί από τον ρόλο της ως παγκόσμιου ηγέτη στην κλιματική δράση.
Η πιο κρίσιμη COP μετά το Παρίσι
Η Cop30 στο Μπελέμ δεν είναι άλλη μία συνάντηση για δηλώσεις προθέσεων. Είναι ίσως η τελευταία ευκαιρία να παραμείνει ο πλανήτης εντός των ορίων της θερμικής αύξησης 1,5°C. Οι επιστήμονες του ΟΗΕ προειδοποιούν πως, με τους σημερινούς εθνικούς στόχους, ο κόσμος βαδίζει προς αύξηση άνω των 2,5°C – μια πορεία που θα σημάνει καταστροφικές συνέπειες: λιώσιμο των πάγων, πλημμύρες, πυρκαγιές, ελλείψεις τροφής και μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών.
Η σημασία της συνόδου ενισχύεται και από το γεγονός ότι γίνεται στον Αμαζόνιο, την «καρδιά των πνευμόνων της Γης». Ο πρόεδρος της Βραζιλίας, Λούις Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, επέλεξε το Μπελέμ ακριβώς για να στείλει ένα μήνυμα: ότι η σωτηρία του πλανήτη περνά από τα δάση, τη βιοποικιλότητα και τη δικαιοσύνη για τον παγκόσμιο Νότο.
Η αμφιθυμία του Λονδίνου
Παρά τη συμβολική σημασία, οι πολιτικοί βοηθοί του Starmer φέρονται απρόθυμοι να τον αφήσουν να φύγει. Υποστηρίζουν ότι οι Βρετανοί ψηφοφόροι ενδιαφέρονται περισσότερο για την ακρίβεια, τη μετανάστευση και τη μεταρρύθμιση του συστήματος ασύλου παρά για την κλιματική κρίση. Ανησυχούν ότι μια ακόμη υπερατλαντική εμφάνιση θα ενισχύσει την εικόνα ενός «πρωθυπουργού του εξωτερικού» την ώρα που η χώρα αντιμετωπίζει ενεργειακά και οικονομικά προβλήματα.
Όμως, οι σύμβουλοι εξωτερικής πολιτικής του προειδοποιούν: αν ο Starmer δεν παρευρεθεί, θα δώσει χώρο στους αρνητές του κλίματος —και πρωτίστως στον Donald Trump, που ήδη εκμεταλλεύεται κάθε ρωγμή στη διεθνή συναίνεση για το κλίμα. Η απουσία του Βρετανού πρωθυπουργού θα γίνει πολιτικό όπλο στα χέρια όσων θέλουν να «τελειώσουν» τη Συμφωνία του Παρισιού.
Η Βρετανία ως παράδειγμα ή ως υποκρισία;
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει δεσμευθεί, βάσει της εθνικά καθορισμένης συνεισφοράς του (NDC), να μειώσει τις εκπομπές του κατά 81% έως το 2035 σε σχέση με το 1990 — έναν από τους πιο φιλόδοξους στόχους διεθνώς. Η δέσμευση αυτή, που ανακοινώθηκε από τον ίδιο τον Starmer και τον Ed Miliband, προβλήθηκε ως απόδειξη ότι η Βρετανία μπορεί να ξαναγίνει «φάρος» της πράσινης πολιτικής.
Αν όμως ο ίδιος ο πρωθυπουργός δεν σταθεί δίπλα στους παγκόσμιους ηγέτες στο Μπελέμ, ο στόχος αυτός κινδυνεύει να μετατραπεί σε σύνθημα χωρίς περιεχόμενο. Πώς μπορεί μια χώρα να απαιτεί κλιματική φιλοδοξία από άλλες κυβερνήσεις, αν η δική της πολιτική ηγεσία απουσιάζει από το τραπέζι όπου γράφεται το μέλλον του πλανήτη;
Η παγκόσμια μάχη για αξιοπιστία
Η κλιματική πολιτική δεν είναι πλέον τεχνικό ζήτημα — είναι τεστ αξιοπιστίας και ηγεσίας. Η ΕΕ παλεύει να ισορροπήσει μεταξύ φιλόδοξων στόχων και εσωτερικών αντιδράσεων. Η Κίνα επιλέγει ηπιότερη μείωση εκπομπών. Οι ΗΠΑ κινδυνεύουν να αλλάξουν ρότα αν επιστρέψει ο Τραμπ. Σε αυτό το περιβάλλον, κάθε κενό ηγεσίας από το Λονδίνο μπορεί να αποδειχθεί καταστροφικό για την παγκόσμια δυναμική.
Όπως δείχνει η ιστορία από την Κοπεγχάγη (2009) ως το Παρίσι (2015), οι διεθνείς διασκέψεις μπορεί να αλλάξουν την πορεία του κόσμου — όταν οι ηγέτες έχουν το θάρρος να ηγηθούν, όχι να κρυφτούν πίσω από τις δημοσκοπήσεις.
Το δίλημμα του αιώνα
Η παρουσία ή απουσία του Keir Starmer στο Μπελέμ δεν θα καθορίσει μόνη της το μέλλον του πλανήτη. Αλλά θα είναι σύμβολο της πολιτικής βούλησης ή της αδράνειας της εποχής μας.Αν επιλέξει να μείνει στο Λονδίνο, θα δώσει ένα σιωπηρό μήνυμα ότι το βραχυπρόθεσμο πολιτικό κόστος υπερισχύει του μακροπρόθεσμου συμφέροντος της ανθρωπότητας.Αν ταξιδέψει, θα δείξει ότι η ηγεσία σημαίνει να βρίσκεσαι εκεί όπου γράφεται η Ιστορία — όχι να την παρακολουθείς από μακριά.
Η Cop30 είναι ίσως η τελευταία ευκαιρία για τον πλανήτη να διορθώσει την πορεία του. Αλλά είναι και μια ευκαιρία για τη Βρετανία να αποδείξει ότι το “Global Britain” δεν είναι απλώς σύνθημα, αλλά ευθύνη. Ο Starmer έχει μπροστά του μια επιλογή που θα θυμούνται όχι οι πολιτικοί του αντίπαλοι — αλλά οι επόμενες γενιές.
Πηγή: pagenews.gr