Ρούτε στο ΝΑΤΟ: Ένας χρόνος ισορροπίας ανάμεσα στον Τραμπ και τη Συμμαχία

Από την Χάγη στην κορυφή του ΝΑΤΟ

Ο Μαρκ Ρούτε, πρώην πρωθυπουργός της Ολλανδίας επί 14 συναπτά έτη, ανέλαβε τα ηνία της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας την 1η Οκτωβρίου 2024, διαδεχόμενος τον Νορβηγό Γενς Στόλτενμπεργκ. Ωστόσο, η μετάβασή του δεν συνοδεύτηκε από περίοδο προσαρμογής. Οι γεωπολιτικές προκλήσεις ήταν άμεσες και σφοδρές: Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η επιθετική στρατηγική της Ρωσίας, η αναβίωση των συζητήσεων για στρατιωτικές δαπάνες και –πάνω απ’ όλα– η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία στις ΗΠΑ.

Ο “άνθρωπος για τη δύσκολη στιγμή” – και για τον Τραμπ

Ο διορισμός του Ρούτε δεν ήταν τυχαίος. Ανθεκτικός, πρακτικός, και με ισχυρές διπλωματικές διασυνδέσεις, κρίθηκε από πολλούς Ευρωπαίους ως η καλύτερη επιλογή για να διαχειριστεί έναν απρόβλεπτο Αμερικανό πρόεδρο.

Όπως παρατηρεί η DW, ο Ρούτε θεωρήθηκε «ο μόνος που μπορούσε να μιλήσει στον Τραμπ χωρίς να σπάσουν τα νεύρα της Συμμαχίας». Η αποστολή του; Να κρατήσει τις ΗΠΑ μέσα στο ΝΑΤΟ, και τη Ρωσία έξω από την Ευρώπη.

Ο Τραμπ, η Γροιλανδία και ο Ζελένσκι: Το σιωπηλό τεστ ηγεσίας

Μια από τις πρώτες κρίσεις που έπρεπε να διαχειριστεί ο Ρούτε ήρθε λίγο πριν την ορκωμοσία Τραμπ, όταν πραγματοποίησε μυστικό ταξίδι στο Μαρ-α-Λάγκο για συνάντηση με τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο. Η επιλογή του να κρατήσει διακριτικό προφίλ εκεί, και ακόμη περισσότερο όταν ο Τραμπ αργότερα δήλωσε ότι «θα αποκτήσει τη Γροιλανδία», του στοίχισε επικοινωνιακά.

«Δεν το κάνεις αυτό εκτός αν διακυβεύονται ζωές», σχολίασε ο Τζιμ Τάουνσεντ, πρώην αναπληρωτής γραμματέας του Πενταγώνου. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο Ρούτε επέλεξε τη σιωπή για να μην τινάξει στον αέρα τη συνάντηση, την ώρα που ο Τραμπ και ο αντιπρόεδρός του κατηγορούσαν ανοιχτά τον Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο.

Η πραγματική πρόκληση: Ο νέος “λογαριασμός” του ΝΑΤΟ

Ο Ρούτε ήρθε αντιμέτωπος με ένα τελεσίγραφο από την Ουάσιγκτον: αν δεν αυξηθούν οι αμυντικές δαπάνες από το 2% στο 5% του ΑΕΠ, ο Τραμπ ίσως δεν παραστεί καν στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Χάγη.

Ο νέος ΓΓ του ΝΑΤΟ κατάφερε να πιέσει, να διαπραγματευτεί και –σε ορισμένες περιπτώσεις– να εφαρμόσει «δημιουργική λογιστική» για να κλείσει τα κενά. Το αποτέλεσμα ήταν, σύμφωνα με τον ίδιο τον Τραμπ:«Ήρθα επειδή έπρεπε, αλλά έφυγα διαφορετικά. Αυτοί [οι ηγέτες του ΝΑΤΟ] αγαπούν τις χώρες τους. Δεν είναι εξαπάτηση».

Απολογισμός: Ένας χρόνος Ρούτε, μικρές νίκες – μεγάλες σκιές

Η DW ζήτησε από κορυφαίους ειδικούς να αξιολογήσουν τον πρώτο χρόνο του Μαρκ Ρούτε στο ΝΑΤΟ. Η συνολική εικόνα είναι θετική αλλά συγκρατημένη:

• Α (Άριστα) – Αν Λέσερ, German Marshall Fund: «Έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες και έχει χειριστεί δύσκολες αποφάσεις για τις δαπάνες και την επιχειρησιακή ετοιμότητα.»
• Β+ – Ρεμ Κόρτεβιγκ, Clingendael Institute: «Έδωσε χρόνο στην Ευρώπη να οχυρωθεί, κρατώντας παράλληλα τον Τραμπ ευχαριστημένο.»
• Β – Τζιμ Τάουνσεντ, Center for a New American Security: «Η πραγματική του δοκιμασία ξεκινά τώρα: πώς θα κρατήσει τη Συμμαχία ενωμένη απέναντι στη Ρωσία;»
• B- – Έλενα Λαζάρου, ΕΛΙΑΜΕΠ: «Έχει προσφέρει αίσθηση αξιοπιστίας, αλλά υπάρχουν και επικοινωνιακά λάθη.»

Η Ευρώπη, η Ρωσία και ο ρόλος Ρούτε στο μέλλον

Οι ειδικοί συμφωνούν πως η Συμμαχία μπαίνει σε νέα φάση κρίσης, με πολλαπλές απειλές: παραβιάσεις εναερίου χώρου, κυβερνοεπιθέσεις, υβριδικός πόλεμος και ανερχόμενος λαϊκισμός.

Ο Ρούτε καλείται να αναδειχθεί σε ηγέτη συνοχής. Έχει ως αποστολή όχι μόνο να ισορροπήσει μεταξύ της ευρωπαϊκής αυτονομίας και της αμερικανικής επιρροής, αλλά να κρατήσει το ΝΑΤΟ ζωντανό σε έναν κόσμο που αλλάζει δραματικά.

Ρούτε, ηγέτης ανάγκης σε συμμαχία κρίσης

Ο πρώτος χρόνος του Μαρκ Ρούτε στην κορυφή του ΝΑΤΟ χαρακτηρίστηκε από εύθραυστη σταθερότητα. Αν και κατάφερε να κρατήσει τον Τραμπ «εντός παιχνιδιού» και να εξασφαλίσει στρατηγικές δεσμεύσεις από τα μέλη της Συμμαχίας, το μέλλον παραμένει αβέβαιο.

Ο δεύτερος χρόνος δεν θα είναι απλώς πιο δύσκολος. Θα είναι καθοριστικός – για τον Ρούτε και για την ίδια την ύπαρξη της Συμμαχίας όπως την ξέραμε.

Πηγή: pagenews.gr