Η Κύπρος έκανε βήμα επαναπροσέγγισης με την Ελλάδα για το Great Sea Interconnector (GSI), δημοσιεύοντας στην Επίσημη Εφημερίδα στις 9 Οκτωβρίου 2025 τις αποφάσεις της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) για μεταβίβαση αδειών ιδιοκτήτη και διαχειριστή της ηλεκτρικής διασύνδεσης στον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ). Η εξέλιξη, μετά τη συνάντηση των Υπουργών Ενέργειας Σταύρου Παπασταύρου και Γιώργου Παπανάστασιου στην Αθήνα (8 Οκτωβρίου), ανοίγει δρόμο για επίλυση εκκρεμοτήτων, ενόψει της κοινής συνάντησης με τον Επίτροπο Ενέργειας Νταν Γιόργκενσεν την επόμενη εβδομάδα. «Είναι θέμα ημερών η μεταβίβαση – το GSI είναι ευρωπαϊκή προτεραιότητα», δήλωσε ο Παπασταύρου στο Action 24 (9 Οκτωβρίου 2025), τονίζοντας ότι το έργο, με €657 εκατ. από ΕΕ, θα τερματίσει τον ενεργειακό απομονωτισμό της Κύπρου και θα ενισχύσει τη γεωστρατηγική θέση Ελλάδας-Ισραήλ.
Η Μεταβίβαση Αδειών: Λεπτομέρειες και Σημασία
Η απόφαση της ΡΑΕΚ (Συνεδρία 40/2025, 3 Σεπτεμβρίου 2025) εγκρίνει:
- Μεταβίβαση Άδειας Ιδιοκτήτη Γραμμής Διασύνδεσης από EuroAsia Interconnector LTD (ΗΕ 296435) στον ΑΔΜΗΕ (ΓΕΜΗ 004001001000).
- Μεταβίβαση Άδειας Διαχειριστή Γραμμής Διασύνδεσης από EUTSO LTD (ΗΕ 366961) στον ΑΔΜΗΕ.
Οι άδειες εκδίδονται εντός 45 ημερών από λήψη απόφασης, με ετήσιο τέλος €29,14 για 2025. «Η μεταβίβαση λύνει εκκρεμότητες – το GSI προχωρά», δήλωσε ο Παπανάστασιος, μετά τη συνάντηση με Παπασταύρο, όπου συμφώνησαν για «πλήρη επίλυση ζητημάτων». Η εξέλιξη έρχεται μετά έρευνα EPPO (Σεπτέμβριος 2025) για EuroAsia, με Κύπρος να παγώνει €25 εκατ. πληρωμή λόγω βιωσιμότητας, αλλά τώρα να ανοίγει δρόμο.
Το GSI: Στρατηγικό Έργο για ΕΕ, Ελλάδα και Κύπρο
Το Great Sea Interconnector (GSI), μήκους 1.208 χλμ. (Κρήτη-Κύπρος-Ισραήλ), με ισχύ 1.000 MW (διπλασιασμός), είναι Project of Common Interest (PCI) της ΕΕ, με €657 εκατ. επιχορηγήσεις (2021-2027). Σημασία:
- Για Κύπρο: Τερματίζει ενεργειακό απομονωτισμό, μειώνοντας τιμές 30% (€8 δισ. οφέλη, Admie).
- Για Ελλάδα: Ενισχύει ΑΔΜΗΕ, με €251 εκατ. δαπάνες (63% Κύπρος, 37% Ελλάδα).
- Για Ισραήλ: Σύνδεση με EU, ενσωμάτωση ανανεώσιμων (40% ΑΕΠ από αέριο).
Στάδιο: Bathymetric έρευνες (2025), με Ιταλικά πλοία σταματημένα από Τουρκία (2024, Κάσος). «Το GSI είναι γεωστρατηγικό – ενώνει ΕΕ-Μέση Ανατολή», δήλωσε ο Γιόργκενσεν (3 Σεπτεμβρίου 2025).
Εμπόδια και Προοπτικές: Γεωπολιτικά και Οικονομοτεχνικά
Το έργο, κόστους €1,9 δισ., αντιμετώπισε:
- Γεωπολιτικά: Τουρκικές απειλές (2024, πλοία Κάσος).
- Οικονομοτεχνικά: Έρευνα EPPO για EuroAsia (Σεπτέμβριος 2025), παγώνοντας €25 εκατ. Κύπρου.
- Κόστος: €70 εκατ. πληρωμή Admie (2025), με Κύπρος να επιφυλάσσεται για βιωσιμότητα.
Προοπτικές:
- Συνάντηση 15 Οκτωβρίου: Παπασταύρου-Παπανάστασιος-Γιόργκενσεν για λύσεις.
- Ολοκλήρωση: 2028 (Κρήτη-Κύπρος), 2030 (Ισραήλ).
- Οφέλη: +2% ΑΕΠ Κύπρου, €500 εκατ. εξοικονόμηση ΕΕ.
«Η μεταβίβαση λύνει εκκρεμότητες – το GSI προχωρά, παρά εμπόδια», δήλωσε ο Παπασταύρου.
Στρατηγική Σημασία για ΕΕ
Η μεταβίβαση αδειών στον ΑΔΜΗΕ είναι βήμα προόδου για το GSI, ενισχύοντας γεωστρατηγικό ρόλο Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ. Με €657 εκατ. από ΕΕ, το καλώδιο τερματίζει απομονωτισμό και ενώνει αγορές.
Πηγή: Pagenews.gr