Φον ντερ Λάιεν: 618 Εκατ. Ευρώ για την Πράσινη Ενεργειακή Μετάβαση της Αφρικής

Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε στις 9 Οκτωβρίου 2025, στο Φόρουμ Global Gateway στις Βρυξέλλες, πακέτο 618 εκατομμυρίων ευρώ από την πρωτοβουλία Team Europe για την επιτάχυνση της πράσινης ενεργειακής μετάβασης στην Αφρική. Η εκστρατεία Scaling Up Renewables in Africa, συνδιοργανωμένη με τον Πρόεδρο της Νότιας Αφρικής Σίριλ Ραμαφόσα και το Global Citizen, στοχεύει στην κινητοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων για καθαρή ενέργεια, αξιοποιώντας το 60% των παγκόσμιων ηλιακών πόρων της Αφρικής. «Η Αφρική μπορεί να γίνει παγκόσμιος ηγέτης στην καθαρή ενέργεια – έχει όραμα, ταλέντο και πόρους», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν, τονίζοντας ότι το πακέτο ενισχύει τη Στρατηγική Global Gateway για βιώσιμες υποδομές και πρόσβαση 100 εκατομμυρίων ανθρώπων σε ηλεκτρισμό έως 2030.

Το Πακέτο των 618 Εκατ. Ευρώ: Έργα και Χώρες

Το πακέτο χρηματοδοτεί έργα για παραγωγή, μετάδοση και πρόσβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με έμφαση σε:

• Κένυα (€55 εκατ.): Ανάπτυξη πράσινου ηλεκτρικού συστήματος, ενίσχυση δικτύου και παραγωγής.
• Ουγκάντα (€60 εκατ.): Ηλεκτροδότηση αγροτικών περιοχών για 250.000 κατοίκους.
• Λ.Δ. Κονγκό (€90,14 εκατ.): Ηλεκτροδότηση Κισανγκάνι, ενίσχυση τοπικής οικονομίας.
• Μαυριτανία (€125 εκατ.): Περιφερειακός διάδρομος μεταφοράς ενέργειας για ταχέως αναπτυσσόμενους πληθυσμούς.
• Νιγηρία (€20 εκατ.): Τεχνική βοήθεια για ανανεώσιμες λύσεις σε αγρότες και μικρές επιχειρήσεις.
• Πράσινο Ακρωτήριο (€39 εκατ.): Αιολικό έργο Cabeolica με αποθήκευση μπαταριών.
• Ζάμπια-Τανζανία (€30 εκατ.): Διασύνδεση δικτύων Νότιας-Ανατολικής Αφρικής για ανθεκτικότητα σε ξηρασίες.
• Τόγκο (€199 εκατ.): Ανανεώσιμη ενέργεια και αποθήκευση στην Kpalimé για αξιοπιστία.

Το πακέτο συμπληρώνει €545 εκατ. από τη Γενική Συνέλευση ΟΗΕ (Σεπτέμβριος 2025), ενισχύοντας την Πράσινη Ενεργειακή Πρωτοβουλία Αφρικής-ΕΕ (AEGEI), που εγκαινιάστηκε το 2022. «Αυτά τα έργα φέρνουν καθαρή ενέργεια, θέσεις εργασίας και βιωσιμότητα», δήλωσε ο Ραμαφόσα.

Η Στρατηγική Global Gateway και η Αφρική

Η Global Gateway, η απάντηση της ΕΕ στο παγκόσμιο επενδυτικό κενό, στοχεύει σε €300 δισ. επενδύσεις (2021-2027) για ενέργεια, μεταφορές, ψηφιακές τεχνολογίες, υγεία και εκπαίδευση. Στην Αφρική, εστιάζει σε:

• Ανανεώσιμες πηγές: Η Αφρική έχει 1.200 GW ηλιακής δυναμικότητας, αλλά μόνο 10 GW αξιοποιούνται (IRENA, 2024).
• Ηλεκτροδότηση: 600 εκατ. Αφρικανοί χωρίς πρόσβαση (2025).
• Θέσεις εργασίας: 50.000 θέσεις από έργα AEGEI έως 2030.

Η ΕΕ συνεργάζεται με την Αφρικανική Ένωση και την JETP (Νότια Αφρική) για δίκαιη μετάβαση, με €1 δισ. δεσμεύσεις από 2022. «Η ΕΕ χτίζει συνεργασίες, όχι εξαρτήσεις», είπε η φον ντερ Λάιεν.

Η Εκστρατεία Scaling Up Renewables in Africa

Εγκαινιασμένη στη G20 της Βραζιλίας (2024) από φον ντερ Λάιεν και Ραμαφόσα, η εκστρατεία συνεργάζεται με το Global Citizen για:

• Ευαισθητοποίηση: Κινητοποίηση κοινής γνώμης για καθαρή ενέργεια.
• Επενδύσεις: €10 δισ. ιδιωτικά κεφάλαια έως 2030 (EIB, AfDB).
• Συνεργασία: Με G20, αναπτυξιακές τράπεζες και ιδιωτικό τομέα.

Η επόμενη φάση θα ανακοινωθεί στη G20 στο Γιοχάνεσμπουργκ (22-23 Νοεμβρίου 2025), με €500 εκατ. επιπλέον δεσμεύσεις. «Η Αφρική είναι ο επόμενος πράσινος γίγαντας», δήλωσε η Ngozi Okonjo-Iweala (WTO).

Προκλήσεις και Προοπτικές

Προκλήσεις:

• Χρηματοδότηση: €2 τρισ. έλλειμμα υποδομών Αφρικής (AfDB, 2025).
• Υποδομές: 40% δίκτυα απαρχαιωμένα, απώλειες 15% ενέργειας.
• Πολιτική σταθερότητα: Εντάσεις σε Κονγκό, Τόγκο.

Προοπτικές:

• Ηλιακή ενέργεια: 50 GW εγκατεστημένα έως 2030.
• Οικονομία: +2% ΑΕΠ από πράσινα έργα (IMF, 2024).
• Κλίμα: Μείωση CO2 κατά 200 εκατ. τόνους/έτος.

«Η Αφρική έχει το δυναμικό, η ΕΕ τη στρατηγική», είπε ο Kadri Simson, Επίτροπος Ενέργειας.

Πράσινο Μέλλον για την Αφρική

Το πακέτο 618 εκατ. ευρώ ενισχύει την ενεργειακή μετάβαση της Αφρικής, με έργα σε 8 χώρες και στόχο 100 εκατ. ανθρώπους με πρόσβαση σε καθαρή ενέργεια έως 2030. Μέσα από το Global Gateway, η ΕΕ χτίζει βιώσιμες συνεργασίες, μετατρέποντας την Αφρική σε παγκόσμιο ηγέτη καθαρής ενέργειας. Η πράσινη επανάσταση της Αφρικής μόλις ξεκίνησε.

Πηγή: Pagenews.gr