Η Γαλλία φυλακίζει τον Νικολά Σαρκοζί: Η Δικαιοσύνη απέναντι στην εξουσία και την Ιστορία

 Ιστορική στιγμή: Από το Μέγαρο των Ηλυσίων στα σίδερα της Σαντέ

Η είδηση ότι ο Νικολά Σαρκοζί, πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας από το 2007 έως το 2012, οδηγείται στη φυλακή στις 21 Οκτωβρίου 2025, συνιστά ιστορικό γεγονός με τεράστιο συμβολισμό.Από την εποχή του Λουδοβίκου ΙΣΤ’ και τον εγκλεισμό του μετά τη Γαλλική Επανάσταση, κανένας ηγέτης του γαλλικού κράτους δεν είχε βρεθεί πίσω από τα κάγκελα — με εξαίρεση τον Φιλίπ Πετέν, αρχηγό του καθεστώτος του Βισύ.

Σήμερα, ένας εκλεγμένος πρόεδρος της Πέμπτης Δημοκρατίας καλείται να πληρώσει για τα αμαρτήματα μιας εποχής όπου η πολιτική ισχύς και η αλαζονεία θεωρούνταν άβατο για τη Δικαιοσύνη.

Η υπόθεση: Λιβυκά κεφάλαια και «εγκληματική συνωμοσία»

Η καταδίκη του Σαρκοζί σχετίζεται με την παράνομη χρηματοδότηση της προεκλογικής του εκστρατείας το 2007 από το καθεστώς του Μουαμάρ Καντάφι. Το Δικαστήριο του Παρισιού τον έκρινε ένοχο για “εγκληματική συνωμοσία”, επιβάλλοντας ποινή πέντε ετών φυλάκισης, μέρος της οποίας εκτελείται άμεσα.

Παρότι αθωώθηκε για τις βαρύτερες κατηγορίες διαφθοράς και υπεξαίρεσης, οι δικαστές θεώρησαν ότι επέτρεψε στους συνεργάτες του να ζητήσουν παράνομα κεφάλαια, παραβιάζοντας θεμελιώδεις κανόνες πολιτικής χρηματοδότησης.

Ο πρώην πρόεδρος, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του Κάρλα Μπρούνι, δήλωσε:«Δεν φοβάμαι τη φυλακή. Θα κρατήσω το κεφάλι μου ψηλά, ακόμη και μπροστά στις πύλες της.» Θα κρατηθεί στη φυλακή Ντε λα Σαντέ, σε απομονωμένο κελί 10 τ.μ., υπό αυστηρά μέτρα ασφαλείας.

Διχασμένη Γαλλία – Δικαιοσύνη ή πολιτική εκδίκηση;

Η απόφαση έχει διχάσει βαθιά τη γαλλική κοινωνία.Για τους υποστηρικτές του κράτους δικαίου, πρόκειται για θρίαμβο της Δικαιοσύνης:«Κανείς δεν είναι υπεράνω του νόμου», δήλωσε ο Μανουέλ Μπομπάρ από τη ριζοσπαστική Αριστερά.

Αντίθετα, η Μαρίν Λεπέν έκανε λόγο για «επικίνδυνο προηγούμενο», καταγγέλλοντας ότι η ποινή εκτελείται πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία της έφεσης.Ακόμη και από τη συντηρητική παράταξη ακούστηκαν φωνές επιφυλακτικότητας, όπως του προέδρου της Γερουσίας Ζεράρ Λαρσέ, που εξέφρασε ανησυχία για τη «σπουδή» του δικαστηρίου.

Ο Εμανουέλ Μακρόν τήρησε ισορροπία, υπενθυμίζοντας ότι η δημοκρατία προϋποθέτει εμπιστοσύνη στους θεσμούς:«Ας σεβαστούμε το τεκμήριο αθωότητας και την ανεξαρτησία των δικαστών», τόνισε.

Από τον Σιράκ στον Σαρκοζί – Το τέλος της ατιμωρησίας

Η Γαλλία έχει μακρά ιστορία πολιτικών σκανδάλων που σπάνια οδηγούσαν σε ουσιαστικές ποινές. Ο Ζακ Σιράκ, προκάτοχος του Σαρκοζί, χρειάστηκε δεκαετίες ερευνών για να δικαστεί το 2011 στην υπόθεση των ψεύτικων θέσεων εργασίας στο Δημαρχείο του Παρισιού — καταδικάστηκε με αναστολή.

Έκτοτε, μια σειρά πολιτικών πέρασαν από το εδώλιο:

• Ο Φρανσουά Φιγιόν για υπεξαίρεση δημοσίου χρήματος,
• Ο Ζερόμ Καζακ για φορολογική απάτη,
• Οι Πατρίκ Μπαλκανί και Κλοντ Γκεάν για διαφθορά.

Καμία, όμως, υπόθεση δεν είχε το θεσμικό και ιστορικό βάρος της τωρινής. Η φυλάκιση ενός πρώην προέδρου —και μάλιστα με άμεση εκτέλεση ποινής— σπάει ένα άγραφο ταμπού της γαλλικής δημοκρατίας.

 Η σημασία: Μια νέα ηθική τάξη ή πολιτικό ρίσκο;

Η φυλάκιση του Σαρκοζί ερμηνεύεται ως τομή στην πολιτική κουλτούρα της Γαλλίας. Μια χώρα που άλλοτε ανεχόταν τη διαφθορά των ελίτ, δείχνει σήμερα έτοιμη να υπερασπιστεί τη διαφάνεια, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει να ρίξει έναν πρώην αρχηγό κράτους στη φυλακή.

Ωστόσο, η αυστηρότητα αυτή δεν είναι χωρίς ρίσκο. Αν η κοινωνία εκλάβει τη Δικαιοσύνη ως πολιτικά εργαλειοποιημένη, τότε το μήνυμα «κανείς δεν είναι υπεράνω του νόμου» κινδυνεύει να μετατραπεί σε όπλο διχασμού.

Όπως σημείωσε ο Economist:«Η περίπτωση Σαρκοζί δεν αφορά μόνο ένα πρόσωπο. Αντικατοπτρίζει τη μεταμόρφωση της ίδιας της Γαλλίας – από μια χώρα συμβιβασμένη με τη διαφθορά, σε μια δημοκρατία που επιμένει στη θεσμική της κάθαρση.»

Η Γαλλία σε δοκιμασία ωριμότητας

Η φυλάκιση του Νικολά Σαρκοζί είναι ένα θεσμικό σοκ και ταυτόχρονα μια πράξη αυτοκάθαρσης.Δείχνει ότι, στη σημερινή Ευρώπη της κρίσης εμπιστοσύνης, υπάρχει χώρος για πολιτική λογοδοσία — αλλά και για επικίνδυνα παιχνίδια εξουσίας.

Η Γαλλία, που γέννησε τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ξαναδοκιμάζει τα όριά της.Η Δικαιοσύνη μπορεί πράγματι να είναι τυφλή — το ζητούμενο είναι να παραμείνει και δίκαιη

Πηγή: pagenews.gr