Ευλογιά στα αιγοπρόβατα: Πιέζεται το ελληνικό γάλα και «ζορίζεται» η φέτα – Αύξηση τιμών στον ορίζοντα

Τι συμβαίνει στην αγορά γάλακτος

Η ευλογιά των αιγοπροβάτων εξαπλώνεται για πάνω από 14 μήνες και διαταράσσει την αλυσίδα παραγωγής. Οι θανατώσεις ζώων έχουν ξεπεράσει τις 350.000, άρα η Α’ ύλη λιγοστεύει. Η αγορά ήδη μετρά μείωση έως 5% στις ποσότητες γάλακτος. Καθώς η ζήτηση για φέτα μένει ισχυρή, οι πιέσεις στις τιμές γίνονται ορατές. Επιπλέον, πολλά τυροκομεία δυσκολεύονται να προγραμματίσουν παραγωγή, αφού ο εφοδιασμός είναι ασταθής.

Εμβολιασμός ή θανάτωση; Το δύσκολο δίλημμα

Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προκρίνει τη θανάτωση μολυσμένων κοπαδιών, επειδή δεν υπάρχει ακόμη εγκεκριμένο εμβόλιο από την Κομισιόν. Οι κτηνοτρόφοι αντιτείνουν ότι χάνουν ολόκληρο το ζωικό τους κεφάλαιο και πιέζουν για λύση μέσω εμβολιασμού. Ωστόσο, αρκετές χώρες της ΕΕ έχουν προειδοποιήσει πως δεν θα αγοράζουν φέτα αν τα ζώα εμβολιαστούν. Έτσι, η απόφαση αποκτά και εξαγωγική διάσταση, πέρα από την υγειονομική.

Η φωνή της βιομηχανίας: ευθύνες και επείγοντα μέτρα

Ο ΣΕΒΓΑΠ καταγγέλλει αστοχίες βιοασφάλειας και ελλιπή επιτήρηση. Όπως σημειώνει ο πρόεδρος Χρήστος Αποστολόπουλος, οι άτακτες θανατώσεις και η χαμηλή τήρηση πρωτοκόλλων στερεύουν γρήγορα την Α’ ύλη. Ήδη, σε ορισμένες περιοχές με εκθετική διασπορά, οι ελλείψεις ξεπερνούν κατά πολύ τον μέσο όρο. Ο ΣΕΒΓΑΠ ζητά αυστηρούς ελέγχους, βαριές κυρώσεις σε παραβάτες και άμεσες αποζημιώσεις στους κτηνοτρόφους. Αλλιώς, οι παραγωγοί κρύβουν περιστατικά από φόβο, κάτι που διογκώνει το πρόβλημα.

Τι θα καθορίσει τις τιμές σε γάλα και φέτα

Η άνοδος τιμών φαίνεται δεδομένη, όμως το μέγεθος θα κριθεί από τρεις παράγοντες. Πρώτον, από το αν θα συνεχιστεί ο σημερινός ρυθμός διασποράς. Δεύτερον, από το πού θα κατευθυνθεί η διαθέσιμη παραγωγή: με δεδομένο ότι περίπου το 65% της φέτας εξάγεται, είναι πιθανό να δοθεί προτεραιότητα στις αγορές του εξωτερικού. Τρίτον, από την ταχύτητα ανασύστασης των κοπαδιών. Θεωρητικά, ακόμη και αν ξεκινούσε σήμερα, θα χρειαζόταν πάνω από έναν χρόνο για να φανεί ουσιαστικό αποτέλεσμα στην παραγωγή.

Η Θεσσαλία στο «κόκκινο»

Η Θεσσαλία σηκώνει μεγάλο βάρος. Περιοχές όπως ο Τύρναβος και η Ελασσόνα, που καλύπτουν περίπου 30% της παραγωγής φέτας, βλέπουν σαφή κάμψη στις παραδόσεις. Τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν μείωση περίπου 5% στις ποσότητες πρόβειου γάλακτος τον Αύγουστο. Η εικόνα για Σεπτέμβριο–Οκτώβριο αναμένεται χειρότερη, καθώς τα κρούσματα και οι θανατώσεις αυξήθηκαν.

Προειδοποιήσεις από τον ΣΕΚ: ακόμη μεγαλύτερη πτώση το 2026

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ), Δημήτρης Μόσχος, εκτιμά ότι του χρόνου η μείωση του γάλακτος θα ξεπεράσει το 20% λόγω των μαζικών θανατώσεων. Παράλληλα, κάνει λόγο για παράλογες δηλωμένες ποσότητες στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, αφήνοντας υπόνοιες για νοθεία ή ελληνοποιήσεις. Προσθέτει ότι πολλοί παραγωγοί μένουν απλήρωτοι για καιρό, ενώ οι βιομηχανίες «κλειδώνουν» από νωρίς τις διαθέσιμες ποσότητες με προκαταβολές ώστε να εξασφαλίσουν πρώτη ύλη.

Τι χρειάζεται τώρα η αλυσίδα

Πρώτα, σαφή πρωτόκολλα βιοασφάλειας με καθολική εφαρμογή και μηδενική ανοχή σε αποκλίσεις. Έπειτα, υπεύθυνη ιχνηλασιμότητα στις παραδόσεις γάλακτος και αποτελεσματικούς ελέγχους για να αποκλειστούν ελληνοποιήσεις. Τρίτον, ταχεία καταβολή αποζημιώσεων στους πληγέντες κτηνοτρόφους, ώστε να μην αποκρύπτονται κρούσματα και να ξεκινήσει έγκαιρα η ανασύσταση των κοπαδιών. Τέλος, ξεκάθαρη επιστημονική τοποθέτηση για τον εμβολιασμό: διαθεσιμότητα και επάρκεια εμβολίων, αποτελεσματικότητα, κίνδυνοι, ενδεχόμενη συγκάλυψη νόσου, πιθανές μεταλλάξεις και συνέπειες σε εξαγωγές αν χαθεί το καθεστώς απαλλαγής.

Η επόμενη μέρα για γάλα και φέτα

Η Ελλάδα στηρίζει την κτηνοτροφία αιγοπροβάτων και τη φέτα ως εμβληματικό προϊόν. Όμως, χωρίς πειθαρχία στα μέτρα, γρήγορες αποζημιώσεις και καθαρούς κανόνες στην αγορά, η κρίση θα βαθύνει. Αν η ευλογιά συνεχίσει στο σημερινό μοτίβο, οι ελλείψεις θα οξυνθούν και οι τιμές θα σκαρφαλώσουν. Αντίθετα, με συντονισμό και διαφάνεια, η αλυσίδα μπορεί να σταθεροποιηθεί και να προστατεύσει τόσο τον καταναλωτή όσο και τον παραγωγό.

Πηγή: Pagenews.gr