Γιατί ακόμη και οι φιλάνθρωποι εγκαταλείπουν τις ΗΠΑ; Η «μετανάστευση» κεφαλαίων στο Λονδίνο φουντώνει

Κεφάλαια σε κίνηση: Από τη Νέα Υόρκη στο Σίτι
Οι μεγάλοι δωρητές των ΗΠΑ δεν περιμένουν τις εξελίξεις· προλαβαίνουν το ρίσκο. Μεταφέρουν διαχειριστικές έδρες και funds εκατοντάδων εκατομμυρίων στη Βρετανία. Επιλέγουν Λονδίνο λόγω κοινής γλώσσας, οικείου νομικού πλαισίου και ώριμου τραπεζικού συστήματος. Ετσι, σχεδιάζουν απρόσκοπτες δωρεές, ακόμη κι αν σκληρύνουν οι αμερικανικοί κανόνες.

Ο παράγοντας Τραμπ: Πολιτική αβεβαιότητα και «woke» πόλεμος
Η δεύτερη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ ανέβασε την αβεβαιότητα. Η ρητορική κατά ποικιλομορφίας, ισότητας και κλίματος ανησυχεί ιδρύματα που στηρίζουν αυτούς τους σκοπούς. Παράλληλα, δημόσιες απειλές για περικοπές σε ΜΚΟ και διεθνείς οργανισμούς πιέζουν συμβούλους και trustees να χαράξουν plan B εκτός ΗΠΑ.

Αμερικανικό ΥΠΟΙΚ: Εντατικοί έλεγχοι, μεγαλύτερος φόβος
Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ διαμηνύει ότι θα «παρακολουθεί τις ροές» για πιθανή χρηματοδότηση ομάδων που εμπλέκονται σε πολιτική βία. Η προειδοποίηση πολλαπλασιάζει τον κανονιστικό κίνδυνο για τα ιδρύματα. Επιπλέον, οι συζητήσεις περί ανακλήσεων φοροαπαλλαγών—ακόμα και για κορυφαία πανεπιστήμια—ωθούν τους δωρητές να αποσυνδέσουν τα endowments από τις αμερικανικές ευπάθειες.

Γιατί Λονδίνο; Πλεονεκτήματα και φορολογική ουδετερότητα
Το Ηνωμένο Βασίλειο προσφέρει ισχυρή ρύθμιση, ξεκάθαρους κανόνες διασυνοριακών δωρεών και αξιόπιστους intermediaries όπως το Charities Aid Foundation και το National Philanthropic Trust UK. Ετσι, οι δωρητές στήνουν θυγατρικές/αδελφές οντότητες, διατηρούν ευελιξία, και θωρακίζουν την αποστολή τους αν αλλάξει το φορολογικό ή εποπτικό πλαίσιο στις ΗΠΑ.

Δεδομένα που δείχνουν στροφή
Ροές αυξάνονται, ρυθμός επιταχύνεται. Τα American Donor Funds καταγράφουν πολλαπλασιασμό διαχειριζόμενων ποσών μετά το 2024-25. Παράλληλα, η βρετανική Charity Commission δέχεται εκατοντάδες αιτήσεις από US-based μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς για καταχώριση στο UK. Το μήνυμα είναι σαφές: οι μεγάλοι δωρητές χτίζουν ασφαλές λιμάνι στο Λονδίνο.

Κίνδυνοι στις ΗΠΑ: Compliance, πολιτική έκθεση, νομικές τριβές
Οι οργανισμοί στις ΗΠΑ αντιμετωπίζουν ακριβότερο compliance, απρόβλεπτες έρευνες και πολιτική στοχοποίηση. Οι trustees φοβούνται ότι νέοι κανόνες θα περιορίσουν τις διεθνείς επιχορηγήσεις ή θα αναδρομολογήσουν φορολογικές εξαιρέσεις. Ετσι, μετατοπίζουν reserves σε βρετανικές δομές ώστε να εξασφαλίσουν διαχρονική αποδοτικότητα των επιχορηγήσεων.

Τι κάνουν πρακτικά οι μεγάλοι δωρητές
Δημιουργούν dual-qualified οχήματα για δωρητές με US/UK φορολογική παρουσία. Μεταφέρουν discretionary pools σε UK charities και κρατούν US 501(c)(3) για εγχώρια δράση. Υιοθετούν multi-jurisdiction governance, διαχωρίζουν επενδυτικές πολιτικές και διανέμουν grants μέσω βρετανικών πλατφορμών όταν ο αποδέκτης είναι εκτός ΗΠΑ.

Επιπτώσεις για τα προγράμματα: Συνέχεια και αποδοτικότητα
Με το Λονδίνο ως κόμβο, οι δωρεές σε κλίμα, δημόσια υγεία, εκπαίδευση, ισότητα ρέουν με λιγότερα εμπόδια. Οι οργανισμοί κερδίζουν σταθερότητα χρηματοδότησης, απλούστερες εγκρίσεις διασυνοριακά και ταχύτερη εκταμίευση σε τρίτες χώρες—χωρίς να εκτίθενται στον πολιτικό κύκλο των ΗΠΑ.

Πώς προσαρμόζονται οι ΜΚΟ: Πέντε κινήσεις άμυνας

1. Διασπορά νομικών οντοτήτων σε ΗΠΑ/UK για redundancy.

2. Ευθυγράμμιση governance με UK Charity Law για ενίσχυση εμπιστοσύνης.

3. Ring-fencing κεφαλαίων: χωριστοί λογαριασμοί ανά περιοχή/σκοπό.

4. Stress-tests ρυθμιστικών σεναρίων και contingency plans εκταμίευσης.

5. Διαφάνεια και due diligence σε αποδέκτες για προληπτική συμμόρφωση.

Τι να παρακολουθήσουν οι δωρητές το 2026
Πρώτον, πιθανές αλλαγές IRS σε cross-border grants. Δεύτερον, νέα guidance του US Treasury για AML/CTF σε φιλανθρωπικά flows. Τρίτον, τυχόν δικαστικές προσφυγές ιδρυμάτων για φοροαπαλλαγές. Τέταρτον, την πορεία της στερλίνας και τις αγορές ομολόγων που επηρεάζουν τα endowments.

Η μεγάλη εικόνα
Οι φιλάνθρωποι δεν εγκαταλείπουν την αποστολή τους. Απλώς αλλάζουν έδρα κινδύνου. Με το Ηνωμένο Βασίλειο να λειτουργεί ως θεσμικό «μαξιλάρι», τα κεφάλαια βρίσκουν σταθερό διάδρομο για να φτάσουν στους τελικούς δικαιούχους. Ετσι, ο τρίτος τομέας διατηρεί ροή, επιρροή και αποτελεσματικότητα, παρά το πιο σκληρό πολιτικό σκηνικό στις ΗΠΑ.

Πηγή: Pagenews.gr