Τουρισμός 2025: Ρεκόρ αφίξεων και εσόδων, αλλά υποδομές «στα όριά τους» και κίνδυνος κόπωσης

Ρεκόρ με ανισότητες – η διπλή όψη της επιτυχίας

Το 2025 ο ελληνικός τουρισμός κλείνει άλλη μία χρονιά με θετικούς δείκτες σε αφίξεις και έσοδα, όμως με έντονα σημάδια ανισορροπίας μεταξύ περιοχών και επιχειρήσεων.Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι αφίξεις επισκεπτών το οκτάμηνο Ιανουαρίου–Αυγούστου ξεπέρασαν τα 25,9 εκατομμύρια ταξιδιώτες, σημειώνοντας αύξηση 4,1%, ενώ οι ταξιδιωτικές εισπράξεις ανήλθαν στα 16,71 δισ. ευρώ, ενισχυμένες κατά 12% σε σχέση με το 2024.

Πρόκειται για νούμερα-ρεκόρ, ωστόσο, όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων, Γιάννης Χατζής, «η εικόνα είναι θετική αλλά εύθραυστη».

Ο ίδιος προειδοποιεί ότι το 2026 θα αποτελέσει χρονιά κρίσης ωριμότητας:«Αν δεν επενδύσουμε στις υποδομές και δεν προχωρήσουμε σε κανόνες διαφάνειας και συντονισμού, η επιτυχία θα μείνει επιφανειακή και προσωρινή».

 Ρεκόρ εισπράξεων ή ονομαστικός πλούτος;

Η άνοδος των εσόδων δεν σημαίνει απαραίτητα και ουσιαστική ευημερία για τον κλάδο. Όπως αναφέρει η τελευταία μελέτη της Eurobank, η πραγματική μέση δαπάνη ανά διανυκτέρευση δεν έχει ουσιαστικά αυξηθεί εδώ και δεκαπέντε χρόνια. Από τα 68,6 ευρώ το 2010 ανήλθε σε 89,7 ευρώ το 2024, νούμερο που όμως απορροφάται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τον πληθωρισμό.

Ουσιαστικά, η αύξηση των εισπράξεων προέρχεται από τον όγκο, όχι από την ποιοτική αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος. Ο Χατζής το συνοψίζει εύστοχα:«Φέρνουμε περισσότερους τουρίστες που μένουν λιγότερο και ξοδεύουν λιγότερα».

Έτσι, ενώ οι αριθμοί δείχνουν άνθηση, η πραγματικότητα για πολλές επιχειρήσεις παραμένει οριακή: πληρότητες γύρω στο 80%, σταθερές τιμές και RevPAR ελαφρώς μειωμένο.

 Τουρισμός δύο ταχυτήτων: Μύκονος και Σαντορίνη υπό πίεση

Η επιτυχία του ελληνικού τουρισμού δεν είναι ομοιόμορφη.Προορισμοί όπως η Κρήτη και η Ρόδος ενισχύουν τη δυναμική τους, ωστόσο η Μύκονος και η Σαντορίνη εμφανίζουν σημάδια κόπωσης.

Ο πρόεδρος της ΠΟΞ υπερασπίζεται ανοιχτά τους δύο κορυφαίους προορισμούς:«Δεν μπορούμε να δαιμονοποιούμε τα ισχυρότερα brands της χώρας. Οι πιέσεις που δέχονται είναι αποτέλεσμα έλλειψης υποδομών, όχι υπερανάπτυξης».

Η διαχείριση της επιτυχίας, λοιπόν, αποτελεί τη νέα πρόκληση: πώς η Ελλάδα θα μπορέσει να προστατεύσει την ταυτότητά της και να αναβαθμίσει την εμπειρία του επισκέπτη χωρίς να «καεί» από την υπερέκθεση.

 Επιμήκυνση σεζόν: Υπόσχεση ή πραγματικότητα;

Η τάση για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου παραμένει θετική αλλά περιορισμένη. Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδίων (ETC) δείχνουν αύξηση κατά 7% στη ζήτηση για φθινοπωρινά και χειμερινά ταξίδια στη Μεσόγειο, ωστόσο μόνο λίγοι ελληνικοί προορισμοί (Κρήτη, Ρόδος) καρπώνονται πραγματικά αυτό το όφελος.

Η διαφορά, όπως σημειώνει ο Χατζής, είναι στρατηγική:«Η επιμήκυνση δεν έρχεται τυχαία· είναι αποτέλεσμα συνεργασιών με αεροπορικές εταιρείες, θεματικών εμπειριών και τοπικών έργων».

Σε περιοχές όπου οι πτήσεις μειώθηκαν ή τα έργα καθυστέρησαν, οι δείκτες πέφτουν.Ουσιαστικά, η Ελλάδα παραμένει εποχική χώρα με ορισμένα θετικά παραδείγματα, αλλά χωρίς γενικευμένη μετάβαση σε τουρισμό 12 μηνών.

 Οι Έλληνες αλλάζουν προορισμό

Μια ακόμη ενδιαφέρουσα πτυχή του 2025 είναι η μετατόπιση του εσωτερικού τουρισμού.Πολλοί Έλληνες απέφυγαν τα νησιά, επιλέγοντας ηπειρωτικούς, οδικούς προορισμούς για λόγους κόστους.Αυτό, όπως επισημαίνει ο Χατζής, δεν είναι απαραίτητα αρνητικό:«Είναι ευκαιρία για αναδιανομή του τουριστικού οφέλους και επιμήκυνση της δραστηριότητας σε νέες περιοχές».

Η διαφοροποίηση αυτή, αν αξιοποιηθεί σωστά, θα μπορούσε να ενισχύσει περιφέρειες με ανεκμετάλλητο δυναμικό, από την Ήπειρο και τη Δυτική Ελλάδα έως τη Θράκη.

 Υποδομές στα όρια – η μεγάλη αδυναμία

Πίσω από τα ρεκόρ, όμως, αναδεικνύεται ο παλιός, γνωστός «πονοκέφαλος»: η ανεπάρκεια των υποδομών.Οι δρόμοι, τα δίκτυα ύδρευσης, η διαχείριση απορριμμάτων και οι βασικές υπηρεσίες πολλών προορισμών λειτουργούν στα όριά τους.Ο Χατζής δεν μασά τα λόγια του:«Η μετάθεση ευθυνών έχει γίνει εθνικό σπορ. Η Αυτοδιοίκηση συγχέει τον τουρισμό με τις δημόσιες σχέσεις, όμως ο τουρισμός χρειάζεται σχέδιο και διοίκηση, όχι απλώς προβολή».

Η έλλειψη συντονισμού ανάμεσα σε κράτος, τοπική αυτοδιοίκηση και ιδιωτικό τομέα απειλεί τη βιωσιμότητα του ελληνικού τουριστικού θαύματος.

Το παράδοξο των τελών: έσοδα χωρίς ανταπόδοση

Η συζήτηση για τα τουριστικά τέλη αναζωπυρώνεται με αφορμή το νέο «πολιτιστικό τέλος» υπέρ του Δήμου Ζαγορίου και το τέλος ανθεκτικότητας για την κλιματική κρίση, που υπολογίζεται να αποφέρει σχεδόν 600 εκατ. ευρώ.Όπως καταγγέλλει η ΠΟΞ, τα τέλη αυτά δεν επιστρέφουν στους προορισμούς που τα παράγουν:«Το κράτος χρησιμοποιεί τον τουρισμό σαν ταμείο χωρίς λογοδοσία. Αν οι φόροι δεν μεταφράζονται σε έργα καθαριότητας, ύδρευσης και αναβάθμισης, είναι άδικοι και αντιπαραγωγικοί».

Η απουσία ανταποδοτικότητας δημιουργεί ένα οξύ παράδοξο: οι τουριστικοί τόποι, ενώ χρηματοδοτούν το κράτος, δεν βλέπουν έργα που να βελτιώνουν την καθημερινότητά τους.

 Τα πρώτα μηνύματα του 2026

Οι προκρατήσεις για το 2026 είναι συγκρατημένα θετικές, αλλά όχι εντυπωσιακές.Οι αγορές της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης δείχνουν κόπωση, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν σταθερές.

Η Ινδία εμφανίζεται ως νέα ανερχόμενη αγορά, όμως απαιτείται στρατηγική διείσδυσης.«Η ζήτηση υπάρχει, αλλά όλοι πλέον ζυγίζουν το κόστος ζωής και τις ισοτιμίες. Δεν αρκεί η ομορφιά της Ελλάδας· χρειάζεται καθαρή αξία και σταθερή εμπειρία», τονίζει ο Χατζής.

Το μήνυμα είναι σαφές: ο ελληνικός τουρισμός δεν κινδυνεύει από έλλειψη επισκεπτών, αλλά από έλλειψη οργάνωσης και προοπτικής.

 Από τα ρεκόρ στη βιωσιμότητα

Το 2025 επιβεβαιώνει την ανθεκτικότητα του ελληνικού τουρισμού, αλλά και τα όρια του υπάρχοντος μοντέλου. Η Ελλάδα μπορεί να υπερηφανεύεται για αριθμούς που ξεπερνούν τα προ πανδημίας επίπεδα, όμως χωρίς επενδύσεις στις υποδομές, χωρική ισορροπία και διαφάνεια στη διαχείριση των πόρων, η επιτυχία θα παραμείνει «φωτογενής» αλλά επιφανειακή.

Ο τουρισμός είναι η βαριά βιομηχανία της χώρας, αλλά χρειάζεται ανανέωση στα θεμέλια:

• Σχεδιασμό αντί για αυτοσχεδιασμό
• Ανταποδοτικότητα αντί για υπερφορολόγηση
• Ποιότητα αντί για ποσότητα

Μόνο έτσι, το 2026 μπορεί πράγματι να γίνει η χρονιά ωριμότητας — και όχι το πρώτο σημάδι κόπωσης ενός θαύματος που κρατάει ήδη πολύ.

Πηγή: pagenews.gr