Ο Ζελένσκι στην Αθήνα υπό «φρούριο»: Απαγόρευση συγκεντρώσεων και ασφυκτικά μέτρα ασφαλείας

Η αυριανή επίσκεψη του Volodymyr Zelensky στην Αθήνα διεξάγεται σε ένα ασυνήθιστα αφιλόξενο περιβάλλον για το δημόσιο χώρο. Η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής ανακοίνωσε απαγόρευση δημόσιων υπαίθριων συγκεντρώσεων την Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2025, από ώρα 06:00 έως 22:00, σε εκτεταμένες περιοχές του Δήμου Αθηναίων και των Δήμων Φιλοθέης‑Ψυχικού και Χαλανδρίου. 

Οι επιλεγμένα ζώνες αποκλεισμού—όπως στον Δήμο Αθηναίων γύρω από τη Λεωφόρο Βασιλίσσης Κωνσταντίνου, την Πλατεία Συντάγματος και την περιοχή του Ψυχικού—αντιπροσωπεύουν σημεία υψηλής πολιτικής και διπλωματικής επισκεψιμότητας.  Η μη ανακοίνωση του ακριβούς χρονοδιαγράμματος των συναντήσεων του Ζελένσκι προσθέτει ένα επίπεδο μυστικότητας και ενισχύει το μήνυμα ασφαλείας ότι η επίσκεψη αντιμετωπίζεται ως κρίσιμη. 

Ανάλυση: διπλωματικός χαρακτήρας και ασφάλεια

Η επίσκεψη του Ζελένσκι στην ελληνική πρωτεύουσα επέρχεται σε κρίσιμη περίοδο: η Ουκρανία συνεχίζει τον πόλεμο εναντίον της Ρωσία, η ενεργειακή και αμυντική συνεργασία με τη Ελλά­δα ενισχύεται και ταυτόχρονα η Αθήνα μετατρέπεται σε σκηνή υψηλού γεωπολιτικού ενδιαφέροντος. 

Τα αυστηρά μέτρα ασφαλείας υποδεικνύουν δύο βασικές προκλήσεις για τη διοργανώτρια ελληνική κυβέρνηση:

• Πρώτον, την ανάγκη να διασφαλιστεί η ασφάλεια τόσο του ξένου ηγέτη όσο και της ελληνικής πρωτεύουσας σε συνθήκες πιθανών διαδηλώσεων, αντιδράσεων και προβλημάτων δημόσιας τάξης.
• Δεύτερον, την επιλογή του περιορισμού του δημόσιου διαλόγου και της προβολής της επίσκεψης, με απαγόρευση συγκεντρώσεων ώστε να αποφευχθούν απρόβλεπτα γεγονότα που θα μπορούσαν να πλήξουν το διπλωματικό αποτύπωμα.

Η απαγόρευση συναθροίσεων παρουσιάζεται ρητά από τις αστυνομικές αρχές ως μέτρο λόγω «σοβαρού κινδύνου για τη δημόσια ασφάλεια» και ενδεχόμενης «διατάραξης της κοινωνικοοικονομικής ζωής» στις περιοχές αυτές. 

Γεωπολιτικές και εσωτερικές προεκτάσεις

Η επίσκεψη δεν είναι μόνο συμβολική αλλά και λειτουργική: στο πλαίσιο των συζητήσεων αναμένεται να τεθούν επί τάπητος ζητήματα ενέργειας, άμυνας και διεθνούς στήριξης προς την Ουκρανία.  Η Αθήνα μετέχει σε πρωτοβουλίες που τη θέτουν ως πύλη για ενεργειακή ροή προς ανατολική Ευρώπη και –κατά συνέπεια– η επίσκεψη Ζελένσκι ενισχύει τον ρόλο της Ελλάδας στο στρατηγικό σκηνικό.

Παράλληλα, η «τηλεοπτική απαγόρευση» του δημόσιου διαλόγου (με το διάταγμα απαγόρευσης συναθροίσεων) εγείρει ερωτήματα για την ισορροπία μεταξύ ασφάλειας και δημοκρατικής έκφρασης. Σε καιρούς όπου οι κοινωνίες απαιτούν διαφάνεια, συμμετοχή και δικαίωμα στη διαμαρτυρία, η επιλογή του κλειστού μοντέλου μπορεί να οδηγήσει σε πολιτικές επικρίσεις ή αντιδράσεις.

Πιθανές προκλήσεις και κίνδυνοι

• Ο περιορισμός των δημοσίων υπαίθριων συγκεντρώσεων μπορεί να ενισχύσει την απομάκρυνση πολιτών από τη δημόσια ζωή και να λειτουργήσει ως μήνυμα φόβου ή αποξένωσης.
• Η ασφάλεια της επίσκεψης μπορεί να αποδειχτεί δυσκολότερη υπό το πρίσμα πιθανών διαδηλώσεων, αντιπολεμικών ή φιλοουκρανικών/φιλορωσικών στοιχείων.
• Ο ενισχυμένος ρόλος της Ελλάδας ως υποδοχέα γεωπολιτικών επισκέψεων απαιτεί διαχείριση πόρων – αστυνομικών, συγκοινωνιακών, οικονομικών – σε περίοδο ήδη επιβαρυμένης οικονομίας.
• Το διπλωματικό στίγμα της επίσκεψης μπορεί να καταγραφεί αρνητικά εάν προκύψουν απρόοπτα περιστατικά ή διαδηλώσεις που αντιμετωπιστούν με αστυνομική υπερβολή.

Η επίσκεψη του Ζελένσκι στην Αθήνα κρίνεται ως κρίκος στη διεθνή στρατηγική της Ουκρανίας και της Ελλάδας, αλλά συνοδεύεται από ένα μοντέλο ασφάλειας που περιορίζει τη δημόσια έκφραση. Η επιλογή της ελληνικής κυβέρνησης να απαγορεύσει συγκεντρώσεις αποτυπώνει τη μετατόπιση της δημοσιότητας σε «διπλωματικό της υψηλού επιπέδου» σκηνικό, αφήνοντας όμως στο περιθώριο την κοινωνική δυναμική και τον δημόσιο διάλογο. Οι επόμενες ώρες θα δείξουν αν αυτή η επιλογή θα εξυπηρετήσει καλύτερα την ασφάλεια και το διπλωματικό αποτύπωμα ή αν θα ενισχύσει την αίσθηση απόστασης των πολιτών από τις διεθνείς στρατηγικές επιλογές.