«Σταματήστε να παίρνετε μελατονίνη σαν καραμέλα»

Η μελατονίνη έχει γίνει το «εθνικό χάπι ύπνου»: στα φαρμακεία, στα σούπερ μάρκετ, σε gummies με γεύση φράουλα για παιδιά. Από το 1999 έως το 2018 η χρήση της στους ενήλικες υπερ-πενταπλασιάστηκε. Στα παιδιά; Οι παιδίατροι λένε πλέον ότι είναι σπάνιο να δουν παιδί με αϋπνία που οι γονείς να ΜΗΝ έχουν δοκιμάσει μελατονίνη. Κι όμως, οι κορυφαίοι ειδικοί ύπνου του κόσμου λένε ξεκάθαρα: «Σταματήστε».

«Είναι ορμόνη, όχι βιταμίνη»

Η Δρ. Judith Owens, καθηγήτρια νευρολογίας στο Χάρβαρντ και διευθύντρια κλινικής ύπνου στο Παιδιατρικό Νοσοκομείο Βοστώνης, το λέει ωμά: «Σαράντα χρόνια βλέπω παιδιά. Ποτέ δεν είχα δει τόση μελατονίνη. Είναι παντού».

Η Marie-Pierre St-Onge, διευθύντρια Κέντρου Ύπνου στο Columbia: «Η Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής Ύπνου δεν τη συνιστά για αϋπνία. Κι όμως ο κόσμος τη θεωρεί ακίνδυνη επειδή δεν χρειάζεται συνταγή».

Τι ξέρουμε (και τι όχι) για τη μακροχρόνια χρήση

• Ρυθμίζει ανοσοποιητικό, φλεγμονές, συσσώρευση λίπους στο ήπαρ
• Επηρεάζει οστά, αναπαραγωγικό σύστημα, κυτταρικό θάνατο
• Χαμηλά επίπεδα συνδέονται με κατάθλιψη, διαβήτη, καρκίνους, Alzheimer
• Νοέμβριος 2025, American Heart Association (αδημοσίευτα δεδομένα): Άτομα που έπαιρναν μελατονίνη >1 χρόνο είχαν 90% μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας (ναι, μπορεί να φταίει η αϋπνία, αλλά το σήμα είναι ανησυχητικό)

Παιδιά: Η μεγάλη ανησυχία

«Μου λέει η μαμά “δίνω 5 mg κάθε βράδυ από 4 ετών”», λέει η Owens. «Δεν ξέρουμε αν επηρεάζει την εφηβεία, την ανάπτυξη οστών, την παραγωγή φυσικής μελατονίνης. Οι μελέτες είναι βραχυπρόθεσμες. Οι μακροχρόνιες δεν υπάρχουν».

View this post on Instagram

A post shared by TIME (@time)

Σωστή χρήση vs πραγματικότητα

Σωστή χρήση (υπό ιατρική καθοδήγηση):

• Τυφλοί (απορρύθμιση κιρκαδικού)
• Παιδιά με αυτισμό ή ΔΕΠ-Υ (σε ακριβείς δόσεις)
• Jet lag, βάρδιες, πολύ βραχυπρόθεσμα

Πραγματικότητα:

• Gummies 10 mg (10-30 φορές πάνω από τη φυσιολογική δόση)
• Χρόνια χρήση χωρίς έλεγχο
• «Δεν πειράζει, είναι φυσική»

Αποτέλεσμα; Μπορεί να απορυθμίσει τον κιρκαδικό ρυθμό και να επιδεινώσει τον ύπνο.

Τι να κάνετε αντί για μελατονίνη

Οι ειδικοί είναι κατηγορηματικοί:

1. Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία για Αϋπνία (CBT-I) – η πιο αποτελεσματική μέθοδος, με μόνιμα αποτελέσματα
2. Υγιεινή ύπνου: σταθερό ωράριο, χωρίς οθόνες 1 ώρα πριν, φως το πρωί
3. Αν χρειάζεστε μελατονίνη: μόνο με γιατρό, σωστή δόση (0,3-1 mg, όχι 5-10 mg), βραχυπρόθεσμα

Η St-Onge το λέει ξεκάθαρα:

«Όταν κάτι είναι χωρίς συνταγή, ο κόσμος νομίζει ότι δεν βλάπτει. Και αν δεν βλάπτει… τότε “περισσότερο είναι καλύτερο”. Λάθος. Χρειαζόμαστε έρευνα για το τι κάνει η μελατονίνη όταν την παίρνουμε 5-10 χρόνια».

Μέχρι να έχουμε απαντήσεις, η σύσταση είναι μία: Σταματήστε να την παίρνετε μόνοι σας. Ο ύπνος δεν είναι χάπι. Είναι συνήθεια.

Πηγή: Pagenews.gr