Στην τελική ευθεία οι αγροτικές επιδοτήσεις: Η Κομισιόν έδωσε το πράσινο φως, ο Χατζηδάκης κέρδισε τον αγώνα

Σε μια εξέλιξη που ανακουφίζει χιλιάδες Έλληνες αγρότες και κλείνει ένα από τα πιο επώδυνα κεφάλαια της κοινής αγροτικής πολιτικής στην Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε χθες βράδυ, 19 Νοεμβρίου 2025, το πολυπόθητο «πράσινο φως» στο αναθεωρημένο σχέδιο δράσης της ελληνικής κυβέρνησης για την καταβολή των αγροτικών επιδοτήσεων, επιτρέποντας έτσι την εκταμίευση εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ που κρέμονταν από μια κλωστή. Η απόφαση αυτή δεν ήρθε από μόνη της, αλλά μετά από έναν μαραθώνιο διαπραγματεύσεων, προστίμων και δυσπιστίας από την πλευρά της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας (DG Agri) της Κομισιόν, όπου το καλοκαίρι επικρατούσε ένα κλίμα σχεδόν εχθρικό προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τις προθέσεις της Αθήνας, με φόντο ένα πρόστιμο ρεκόρ ύψους 415 εκατομμυρίων ευρώ για παρατυπίες στις πληρωμές της περιόδου 2016-2023 και μια δικογραφία από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία που κατέθεσε στη Βουλή στις 25 Ιουνίου. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης, γνωστός για την επιδέξια πλοήγησή του στα γρανάζια της Βρυξελλικής γραφειοκρατίας, στάθηκε στο επίκεντρο αυτής της «μάχης», μετατρέποντας μια πιθανή καταστροφή σε θρίαμπο που εξασφαλίζει όχι μόνο τις πληρωμές αλλά και μια μοντέρνα, ψηφιακή αναγέννηση του συστήματος, με τεχνητή νοημοσύνη, δορυφορικούς χάρτες και αυστηρούς ελέγχους που θα βάλουν τέλος σε εικονικά μισθωτήρια και καταπατήσεις.

Το καλοκαίρι της κρίσης: Πρόστιμα, δυσπιστία και η «βόμβα» της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας

Το καλοκαίρι του 2025 ξεκίνησε με καταιγίδα για τον αγροτικό τομέα της Ελλάδας, όταν στις 17 Ιουνίου η Κομισιόν αποφάσισε να επιβάλει το βαρύτατο πρόστιμο των 415 εκατομμυρίων ευρώ, κατηγορώντας τον ΟΠΕΚΕΠΕ για σοβαρές παραλείψεις στον έλεγχο και την καταβολή επιδοτήσεων, φαινόμενα που είχαν επαναληφθεί συστηματικά από το 2016 έως το 2023 και είχαν οδηγήσει σε σπατάλη κοινοτικών πόρων. Μόλις οκτώ ημέρες αργότερα, στις 25 Ιουνίου, η κατάσταση επιδεινώθηκε δραματικά με την κατάθεση στη Βουλή της δικογραφίας από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, η οποία ερευνούσε υποψίες για διαφθορά και κακοδιαχείριση στο ίδιο σύστημα, προκαλώντας ένα κύμα ανησυχίας μεταξύ αγροτών που περίμεναν τις ενισχύσεις τους και πολιτική πίεση στην κυβέρνηση Μητσοτάκη. Στις Βρυξέλλες, η ατμόσφαιρα ήταν αποπνικτική: στελέχη της DG Agri εξέφραζαν ανοιχτά δυσπιστία για τις ικανότητες και τις προθέσεις της Ελλάδας να διορθώσει τα κακώς κείμενα, με φόβους ότι οι καθυστερήσεις θα οδηγούσαν σε αναστολή πληρωμών και νέα πρόστιμα, αφήνοντας χιλιάδες οικογένειες σε οικονομική αγωνία εν μέσω πληθωρισμού και κλιματικών προκλήσεων που πλήττουν τις καλλιέργειες.

Ο Χατζηδάκης στις Βρυξέλλες: Μια τολμηρή πρόταση που άλλαξε το παιχνίδι

Μόλις μια ημέρα μετά την κατάθεση της δικογραφίας, στις 26 Ιουνίου, ο Κωστής Χατζηδάκης, αντιπρόεδρος και υπεύθυνος για την οικονομική πολιτική, πετάει στις Βρυξέλλες για μια κρίσιμη συνάντηση με τον Επίτροπο Γεωργίας Κρίστοφ Χάνσεν και τα κορυφαία στελέχη της DG Agri, όπου εισπράττει το πλήρες εύρος της δυσμένειας που επικρατεί. Με γνώση της «κοινοτικής νοοτροπίας» – όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν πηγές κοντά στις διαπραγματεύσεις – ο υπουργός δεν περιορίζεται σε εξηγήσεις, αλλά ανακοινώνει μια ριζική απόφαση: την κατάργηση του ΟΠΕΚΕΠΕ και τη μεταφορά όλων των αρμοδιοτήτων του στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), ένα μέτρο που στέλνει μήνυμα μηδενικής ανοχής στη γραφειοκρατία και τη διαφθορά. Παράλληλα, δεσμεύεται πλήρως για την εφαρμογή όλων των απαιτήσεων της Κομισιόν στο σχέδιο δράσης, και προτείνει κάτι καινοτόμο: τη δημιουργία μιας άτυπης task force με συμμετοχή στελεχών από τη DG Agri και την ελληνική πλευρά, που θα παρακολουθεί βήμα-βήμα την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, εξασφαλίζοντας διαφάνεια και ταχύτητα. Η πρόταση αυτή, που έγινε αμέσως δεκτή, μετατρέπει τις Βρυξέλλες από πεδίο μάχης σε πεδίο συνεργασίας, και από εκείνη τη στιγμή ξεκινά ένας αγώνας δρόμου: συνεχείς διαβουλεύσεις για το μεταβατικό στάδιο πληρωμών του 2025 και το νέο σύστημα ελέγχου, με την Κομισιόν να στέλνει στις 4 Αυγούστου μια επιστολή με 54 παρατηρήσεις στο προηγούμενο σχέδιο, απαιτώντας διορθώσεις σε όλα τα σημεία υπό απειλή αναστολής ενισχύσεων.

Το νέο σχέδιο δράσης: Ψηφιακή επανάσταση με AI, δορυφόρους και αδιάβλητους ελέγχους

Το αποκορύφωμα αυτής της μαραθώνιας προσπάθειας ήρθε στις 4 Νοεμβρίου 2025, όταν η ελληνική κυβέρνηση κατέθεσε στην Κομισιόν το αναθεωρημένο σχέδιο, ένα έγγραφο-σταθμός που καλύπτει πλήρως τα 54 σημεία και εισάγει καινοτομίες που θυμίζουν περισσότερο σκανδιναβική αποδοτικότητα παρά μεσογειακή γραφειοκρατία. Πρώτον, δημιουργείται ένας υπερσύγχρονος ψηφιακός γεωχωρικός χάρτης της ελληνικής επικράτειας, βασισμένος σε δορυφορικές εικόνες υψηλής ανάλυσης και εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, που διαχωρίζει με ακρίβεια επιλέξιμες από μη επιλέξιμες εκτάσεις και ενημερώνεται συχνότερα από τις ελάχιστες απαιτήσεις της ΕΕ, εξαλείφοντας λάθη και απάτες σε πραγματικό χρόνο. Δεύτερον, εισάγεται ενιαία ψηφιακή βάση δεδομένων για αιγοπροβάτα, με ηλεκτρονικούς «βώλους» σε κάθε ζώο και διασύνδεση με το ΟΣΔΕ, ενώ προσωρινά ο αριθμός τους θα υπολογίζεται από αντικειμενικά στοιχεία όπως τιμολόγια γάλακτος και ζωοτροφών, και οι βοσκοτόποι θα δηλώνονται μόνο σε όμορους νομούς για μεγαλύτερη εγκυρότητα. Τρίτον, οι έλεγχοι ενισχύονται δραστικά με εργαλεία ανάλυσης κινδύνου και μικτά κλιμάκια ελεγκτών, στοχεύοντας σε στοχευμένες παρεμβάσεις που θα εξαλείψουν φαινόμενα διαφθοράς. Τέλος, νέα μηχανισμοί ελέγχου ιδιοκτησιακού καθεστώτος, με υποχρεωτική δήλωση ΑΤΑΚ και διασταυρώσεις με το Εθνικό Κτηματολόγιο και το Μητρώο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΜΙΔΑ) της ΑΑΔΕ, βάζουν φρένο σε εικονικά μισθωτήρια και καταπατήσεις, εξασφαλίζοντας ότι τα χρήματα φτάνουν σε όσους πραγματικά τα δικαιούνται.

Η αισιοδοξία του Χάνσεν και η εντολή Χατζηδάκη: Προετοιμασία για μαζικές πληρωμές

Η πλήρης συμμόρφωση του σχεδίου με τις απαιτήσεις της Κομισιόν γέμισε αισιοδοξία τον Κωστή Χατζηδάκη, ο οποίος αμέσως εξέφρασε την πεποίθησή του ότι η έγκριση θα έρθει γρήγορα, επιτρέποντας την έγκαιρη καταβολή της προκαταβολής 70% της βασικής ενίσχυσης για το 2025, και έδωσε εντολή στον ΟΠΕΚΕΠΕ να ξεκινήσει ανεπίσημα την παραμετροποίηση του συστήματος πληρωμών. Το μήνυμα ενισχύθηκε στις 7 Νοεμβρίου, όταν ο Επίτροπος Χάνσεν έστειλε αισιόδοξο σήμα στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, επιβεβαιώνοντας την πρόοδο και την εμπιστοσύνη στην ελληνική προσπάθεια. Και πράγματι, η επιστολή έγκρισης έφτασε χθες βράδυ, ανοίγοντας το δρόμο για μια σειρά πληρωμών που θα ανακουφίσουν τον αγροτικό κόσμο: στο τέλος Νοεμβρίου η προκαταβολή 70% της βασικής ενίσχυσης, παράλληλα με το Μέτρο 23, το υπόλοιπο 30% τέλος Δεκεμβρίου μετά από ελέγχους, και μέχρι το τέλος του έτους τα μικρότερα προγράμματα και σημαντικά ποσά από τον Πυλώνα 2 της ΚΑΠ για αναδιαρθρώσεις, με συνολικό ύψος που εκτιμάται σε πάνω από 1 δισεκατομμύριο ευρώ.

Πέρα από τις πληρωμές: Μια Ελλάδα χωρίς απάτες και με αγρότες στο τιμόνι της πράσινης μετάβασης

Αυτή η έγκριση δεν είναι απλώς γραφειοκρατική νίκη – είναι η αρχή μιας βαθιάς μεταρρύθμισης που θα αλλάξει το πρόσωπο της ελληνικής γεωργίας, μεταφέροντας τα εκατομμύρια των επιδοτήσεων από τα χέρια γραφειοκρατών σε εργαλεία τεχνολογίας που εξασφαλίζουν δικαιοσύνη και αποδοτικότητα. Οι αγρότες, που τόσο καιρό περίμεναν με αγωνία εν μέσω φυσικών καταστροφών και οικονομικής πίεσης, βλέπουν επιτέλους φως: πληρωμές που θα φτάσουν έγκαιρα στα λογαριαστικά τους, ένα σύστημα χωρίς «φαντάσματα» ζώων και εικονικές εκτάσεις, και προγράμματα αναδιάρθρωσης που θα τους βοηθήσουν να προσαρμοστούν στην πράσινη μετάβαση της ΕΕ. Ο Χατζηδάκης, από τη θέση του, δεν κρύβει την ικανοποίησή του, μιλώντας στο OPEN για μια «νίκη που αμφισβητούνταν από πολλούς», ενώ η task force συνεχίζει να λειτουργεί ως γέφυρα εμπιστοσύνης με τις Βρυξέλλες. Σε έναν κόσμο όπου η κλιματική αλλαγή και η γραφειοκρατία απειλούν την επιβίωση της υπαίθρου, αυτή η εξέλιξη θυμίζει ότι η πολιτική βούληση, συνδυασμένη με τεχνολογία και διαφάνεια, μπορεί να μετατρέψει κρίσεις σε ευκαιρίες – και οι Έλληνες αγρότες, οι αληθινοί πυλώνες της οικονομίας, είναι έτοιμοι να καλλιεργήσουν το μέλλον τους με μεγαλύτερη σιγουριά.

Πηγή: Pagenews.gr