Η νευρικότητα επιστρέφει στα χρηματιστήρια
Υπάρχουν περίοδοι που τα χρηματιστήρια μοιάζουν με δωμάτια χωρίς οξυγόνο. Οι φωνές χαμηλώνουν, οι τόνοι πέφτουν, οι οθόνες συνεχίζουν να αναβοσβήνουν, αλλά πίσω από τους αριθμούς κυριαρχεί ένα πράγμα: η ανησυχία.
Το τελευταίο διάστημα, αυτό το κλίμα έχει επιστρέψει. Ο ενθουσιασμός που συνόδευσε το πρώτο μεγάλο κύμα επενδύσεων στην τεχνητή νοημοσύνη έχει αρχίσει να ξεθωριάζει. Στη θέση του, κερδίζει έδαφος ένα πιο ψυχρό ερώτημα:
Μήπως η AI εξελίσσεται στην επόμενη μεγάλη «φούσκα» των αγορών;
Όταν αυτή η συζήτηση ξεκινά δειλά στα παρασκήνια, συνήθως είναι θέμα χρόνου να γίνει κυρίαρχη αφήγηση. Και οι αγορές σπάνια μένουν αδιάφορες απέναντι σε αφηγήματα που μυρίζουν ρίσκο.
Μια οικονομία ανθεκτική, μια αγορά υπερευαίσθητη
Η εικόνα της αμερικανικής οικονομίας σήμερα είναι διπλή. Στο επίπεδο των «σκληρών» μεγεθών, η οικονομία δείχνει ακόμη αντοχές:
-
Η κατανάλωση παραμένει ισχυρή.
-
Η αγορά εργασίας, αν και λιγότερο εκρηκτική από ό,τι πριν λίγα χρόνια, εξακολουθεί να κρατά χαμηλά την ανεργία.
-
Η επιχειρηματικότητα στις ΗΠΑ παραμένει δυναμική, με ροή κεφαλαίων προς νέες τεχνολογίες, startups και καινοτόμα μοντέλα.
Την ίδια ώρα όμως, το χρηματιστήριο έχει γίνει υπερευαίσθητο. Κάθε μακροοικονομικό στοιχείο –μια ανακοίνωση για τον πληθωρισμό, μια ένδειξη επιβράδυνσης στην παραγωγή, μια μικρή αναθεώρηση στις προβλέψεις κερδοφορίας– διαβάζεται με υπερβολική αυστηρότητα.
Η απόδοση του δεκαετούς αμερικανικού ομολόγου παραμένει σε επίπεδα που δεν επιτρέπουν εφησυχασμό, ενώ η μεταβλητότητα στις μετοχές τεχνολογίας έχει αυξηθεί αισθητά. Όταν πέφτουν οι κλάδοι της τεχνητής νοημοσύνης, του cloud ή της αυτοματοποίησης, η αγορά αντιδρά σαν να δέχεται προειδοποιητική βολή.
Η ανησυχία για την τεχνητή νοημοσύνη: φούσκα ή φυσιολογική διόρθωση;
Η αγορά δεν είναι πια βέβαιη ότι η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης θα είναι αυτόματα εκρηκτική και γραμμικά ανοδική. Οι επενδυτές χωρίζονται σε δύο «στρατόπεδα»:
Από τη μία, όσοι βλέπουν την AI ως τον νέο μεγάλο τεχνολογικό κύκλο, κάτι αντίστοιχο με τη βιομηχανική επανάσταση ή την είσοδο του διαδικτύου στην καθημερινότητα. Για αυτούς, η τωρινή νευρικότητα είναι απλώς «θόρυβος» στο δρόμο προς μια μακροχρόνια εκτίναξη παραγωγικότητας.
Από την άλλη, αυξάνονται οι φωνές που λένε ότι:
-
Τα βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα στην AI δεν έχουν ακόμη αποδειχθεί σε κλίμακα.
-
Οι επενδύσεις τρέχουν πιο γρήγορα από τα πραγματικά έσοδα.
-
Πολλές εταιρείες που «πουλάνε» AI, στην πράξη βρίσκονται ακόμη σε φάση πειραματισμού.
Η ιστορία των αγορών λέει ότι όταν ο κόσμος αρχίζει να ρωτά αν κάτι είναι φούσκα, η αμφιβολία έχει ήδη ριζώσει. Και η αμφιβολία είναι ο χειρότερος εχθρός της αυτοπεποίθησης που χρειάζεται για να στηριχθούν υψηλές αποτιμήσεις.
Το στοίχημα της πραγματικής οικονομίας: θα δικαιώσει η AI τις προσδοκίες;
Το πραγματικό τεστ για την τεχνητή νοημοσύνη δεν θα γίνει στα trading floors, αλλά στα εργοστάσια, στις εταιρείες logistics, στα νοσοκομεία, στα γραφεία μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
Για να μην καταγραφεί η AI ως «υπερτιμημένο hype», πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί:
-
να αυξήσει ουσιαστικά την παραγωγικότητα σε κλάδους που μέχρι τώρα βασίζονταν σε παλιές μεθόδους,
-
να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας υψηλότερης προστιθέμενης αξίας και όχι μόνο να αντικαταστήσει υπάρχουσες,
-
να μειώσει το κόστος για επιχειρήσεις που πιέζονται από επιτόκια, μισθολογικό κόστος και τιμές πρώτων υλών,
-
να βελτιώσει την καθημερινότητα σε κρίσιμους τομείς όπως η υγεία, οι δημόσιες υπηρεσίες, η εκπαίδευση.
Χωρίς αυτά, η τεχνητή νοημοσύνη κινδυνεύει να μείνει στην ιστορία σαν μια εντυπωσιακή τεχνολογία που δεν κατάφερε να μεταφράσει τον θόρυβο σε πραγματική, μετρήσιμη αλλαγή.
Η ψυχολογία των αγορών: από το hype στην καχυποψία
Η μεγαλύτερη μεταβολή δεν καταγράφεται στα διαγράμματα, αλλά στα μυαλά των επενδυτών. Τα μεγάλα funds γίνονται προσεκτικότερα:
-
περιορίζουν υπερβολικές θέσεις στην τεχνολογία,
-
ζητούν πιο συγκεκριμένα business plans,
-
ελέγχουν πιο αυστηρά τις προβλέψεις για μελλοντικά έσοδα από AI προϊόντα και υπηρεσίες.
Η στροφή προς «ασφαλή καταφύγια» –χρυσό, ομόλογα υψηλής πιστοληπτικής αξιολόγησης, σταθερότερα νομίσματα– δείχνει ότι η ανοχή στο ρίσκο μειώνεται. Κάθε απειλή ύφεσης, κάθε ένδειξη επιβράδυνσης, μπορεί να λειτουργήσει ως αφορμή για μαζική διόρθωση.
Εάν οι επενδυτές αρχίσουν να απαιτούν λιγότερες υποσχέσεις και περισσότερα αποτελέσματα, τότε η «καμένη γη» θα φανεί στο κομμάτι της αγοράς που βασίστηκε αποκλειστικά στο αφήγημα της τεχνητής νοημοσύνης, χωρίς επαρκές υπόβαθρο κερδοφορίας.
Ανατροπή στα ομόλογα: όταν τα αναδυόμενα μοιάζουν πιο ασφαλή από τις ΗΠΑ
Μέσα σε αυτό το σκηνικό, μια ακόμη εξέλιξη τροφοδοτεί τη νευρικότητα: η σχετική εικόνα ασφάλειας στα κρατικά ομόλογα.
Παραδοσιακά, τα αμερικανικά ομόλογα θεωρούνταν το απόλυτο «risk-free asset». Όμως, η συζήτηση πλέον έχει αλλάξει. Ορισμένες αναδυόμενες οικονομίες:
-
με χαμηλότερα επίπεδα χρέους ως προς το ΑΕΠ,
-
με πιο πειθαρχημένη δημοσιονομική πολιτική,
-
ή με ισχυρά αποθέματα συναλλάγματος,
αρχίζουν να αντιμετωπίζονται από μέρος της αγοράς ως πιο ισορροπημένα ρίσκα σε σχέση με τις ΗΠΑ, ειδικά σε ορίζοντα δεκαετίας. Δεν σημαίνει ότι «εκθρονίζουν» την Αμερική, αλλά ότι η έννοια της ασφάλειας παύει να είναι μονοδιάστατη.
Για τους επενδυτές, αυτό έχει δύο συνέπειες:
-
Πρώτον, αυξάνει την πολυπλοκότητα των επιλογών.
-
Δεύτερον, αναγκάζει τα χαρτοφυλάκια να σπάσουν παραδοσιακά στερεότυπα για το τι είναι «σίγουρο» και τι όχι.
Όταν η αγορά αρχίζει να βλέπει αναδυόμενες οικονομίες ως συγκριτικά ασφαλέστερες σε συγκεκριμένα σενάρια, σημαίνει ότι ο παγκόσμιος χάρτης ρίσκου ξαναγράφεται.
Τι θα κρίνει την επόμενη φάση
Το πιο κρίσιμο ερώτημα δεν είναι απλώς αν η τεχνητή νοημοσύνη είναι φούσκα.
Το πραγματικό ερώτημα είναι: είναι έτοιμες οι οικονομίες –και πρώτα απ’ όλες η αμερικανική– να αξιοποιήσουν την AI με τρόπο που αυξάνει την παραγωγικότητα και αντέχει στον χρόνο;
Αν τα επενδυτικά κεφάλαια κατευθυνθούν σε εφαρμογές που:
-
μειώνουν τα κόστη,
-
βελτιώνουν υπηρεσίες,
-
αλλάζουν τον τρόπο που λειτουργούν ολόκληροι κλάδοι,
τότε η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα χρειαστεί να αποδείξει τίποτα με θεωρίες· θα μιλήσουν τα αποτελέσματα.
Αν όμως τους επόμενους μήνες και τα επόμενα τρίμηνα:
-
τα κέρδη δεν ακολουθήσουν τις προσδοκίες,
-
η ανάπτυξη των εσόδων από AI εφαρμογές αποδειχθεί πιο αργή από όσο έχει «τιμολογήσει» η αγορά,
τότε η διόρθωση μπορεί να είναι απότομη και ο πόνος να μην περιοριστεί μόνο στις μετοχές τεχνολογίας, αλλά να περάσει και στα ομόλογα, στις ισοτιμίες και στον πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης.
Στο τέλος, πάντα κερδίζει αυτός που αντέχει στον χρόνο
Οι αγορές δεν επιβραβεύουν απλώς την καινοτομία. Επιβραβεύουν την ανθεκτικότητα.
Οι επενδύσεις δεν κερδίζουν επειδή είναι δημοφιλείς, αλλά επειδή αποδίδουν διαχρονικά.
Η αμερικανική οικονομία μπαίνει σε μια περίοδο όπου πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί:
-
να κρατήσει ζωντανό το momentum,
-
να αξιοποιήσει την τεχνητή νοημοσύνη χωρίς να παραδοθεί στο hype,
-
και να στηρίξει μια αγορά που έχει μάθει να ζει με υψηλές προσδοκίες.
Ο χρόνος δεν είναι ποτέ επιεικής με τις υπερβολές.
Το αν η AI θα μείνει ως «φούσκα» ή ως πραγματική επανάσταση θα κριθεί όχι στα πρωτοσέλιδα, αλλά στους ισολογισμούς, στην παραγωγικότητα και, τελικά, στην τσέπη των πολιτών.
Πηγή: Pagenews.gr