«Σαρωτικό» πρόγραμμα κατά της παχυσαρκίας: Ποιοι μπαίνουν δωρεάν σε εξετάσεις και φάρμακα

Νέο «όπλο» κατά της παχυσαρκίας με υπογραφή του κράτους

Η παχυσαρκία παύει σταδιακά να είναι μια «προσωπική υπόθεση» και αντιμετωπίζεται πλέον ως σοβαρή χρόνια νόσος μέσα από οργανωμένο δημόσιο πρόγραμμα. Η νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ Αριθμ. Δ1β/ΓΠ οικ. 54844) που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως προσθέτει στο Εθνικό Πρόγραμμα Προσυμπτωματικού Ελέγχου «ΕΠΠΕ» ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.

Για πρώτη φορά διαμορφώνεται ένα ενιαίο, δομημένο σύστημα ανίχνευσης, ιατρικής αξιολόγησης και θεραπευτικής υποστήριξης για όσους πάσχουν από σοβαρή παχυσαρκία ή παχυσαρκία που συνοδεύεται από επικίνδυνες συνοδές παθήσεις. Το πρόγραμμα δεν περιορίζεται σε μία απλή μέτρηση βάρους, αλλά συνδέει την παχυσαρκία με τον καρδιαγγειακό κίνδυνο, τον σακχαρώδη διαβήτη, την υπνική άπνοια και μια σειρά άλλων νοσημάτων που επιβαρύνουν δραματικά την υγεία.

Ποιοι εντάσσονται αυτόματα στο νέο πρόγραμμα

Βασική καινοτομία της ΚΥΑ είναι ότι δεν χρειάζεται ο πολίτης να «κυνηγήσει» το σύστημα. Το σύστημα εντοπίζει τον πολίτη. Όσοι συμμετέχουν ήδη στο πρόγραμμα καρδιαγγειακού κινδύνου «Προλαμβάνω» και πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια, παραπέμπονται αυτόματα για ιατρική εξέταση σχετική με την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.

Τα κριτήρια είναι απολύτως σαφή: στο πρόγραμμα μπαίνουν όσοι έχουν Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI) ίσο ή μεγαλύτερο από 40 ή όσοι έχουν BMI από 37 έως 40, εφόσον συνυπάρχει τουλάχιστον μία συνοδό πάθηση σχετιζόμενη με την παχυσαρκία. Ανάμεσα στις συννοσηρότητες που λαμβάνονται υπόψη περιλαμβάνονται ο διαβήτης τύπου 2, η υπνική άπνοια, η υπέρταση, καρδιακές παθήσεις, στεατοηπατίτιδα, χρόνια νεφρική νόσος αλλά και κινητικές διαταραχές που επιδεινώνονται εξαιτίας του αυξημένου σωματικού βάρους.

Όλα αυτά αξιολογούνται αυτόματα από το πληροφοριακό σύστημα του προγράμματος. Μόλις διαπιστωθεί ότι κάποιος πληροί τα κριτήρια, εκδίδεται ηλεκτρονικά παραπεμπτικό για περαιτέρω ιατρική αξιολόγηση της παχυσαρκίας, με ισχύ ενός μήνα.

Πώς γίνεται η ιατρική αξιολόγηση της παχυσαρκίας

Η ΚΥΑ περιγράφει αναλυτικά και την επόμενη φάση. Αφού ολοκληρωθεί η εκτίμηση καρδιαγγειακού κινδύνου, το σύστημα «γεννά» το παραπεμπτικό για τη στοχευμένη εξέταση παχυσαρκίας. Η αξιολόγηση γίνεται από εξειδικευμένο γιατρό: ενδοκρινολόγο, διαβητολόγο ή μεταβολιστή σε δημόσιες δομές υγείας.

Σε περιοχές ή δομές όπου δεν υπάρχει διαθέσιμος ενδοκρινολόγος, τη θέση του αναλαμβάνει γενικός γιατρός ή παθολόγος, ώστε να μην μένει κανένας δικαιούχος εκτός διαδικασίας. Ο γιατρός δεν περιορίζεται στο να καταγράψει το βάρος. Εκτιμά συνολικά την κλινική εικόνα, τις συνυπάρχουσες παθήσεις, το ιστορικό του ασθενούς, τις μέχρι τώρα προσπάθειες απώλειας βάρους και την ανάγκη για πιθανή φαρμακευτική παρέμβαση.

Φάρμακα για την παχυσαρκία: πότε και πώς συνταγογραφούνται

Το πιο «ευαίσθητο» σημείο του προγράμματος αφορά τη φαρμακευτική αγωγή. Η ΚΥΑ μεταφέρει ξεκάθαρα την ευθύνη της απόφασης στον θεράποντα ιατρό. Εκείνος κρίνει αν ο ασθενής πρέπει να λάβει φαρμακευτική θεραπεία για την παχυσαρκία και, εφόσον κριθεί αναγκαίο, επιλέγει τη δραστική ουσία από ειδική λίστα, η οποία έχει διαμορφωθεί με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και την αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα.

Η συνταγή εκδίδεται ηλεκτρονικά και μπορεί να εκτελεστεί μέσα σε 15 ημέρες σε οποιοδήποτε συνεργαζόμενο φαρμακείο. Παράλληλα, το πρόγραμμα δεν αντιμετωπίζει τα φάρμακα ως μαγικό «χάπι» αλλά ως μέρος μιας ολιστικής παρέμβασης. Γι’ αυτό και προβλέπεται ρητά ότι ο δικαιούχος λαμβάνει και διατροφική συμβουλευτική, με στόχο τη μακροχρόνια αλλαγή συνηθειών και όχι μια πρόσκαιρη απώλεια κιλών.

Επανεξέταση κάθε 45 ημέρες και μέχρι οκτώ κύκλους

Η θεραπεία δεν είναι ανεξέλεγκτη ούτε αφήνεται στον «αυτόματο πιλότο». Μετά την πρώτη χορήγηση φαρμάκου, το πληροφοριακό σύστημα εκδίδει νέο παραπεμπτικό για επανεξέταση εντός 45 ημερών. Ο ασθενής επιστρέφει στον γιατρό, ο οποίος ελέγχει την πορεία, την αποτελεσματικότητα, τις τυχόν παρενέργειες και αποφασίζει για τη συνέχιση, προσαρμογή ή διακοπή της αγωγής.

Η διαδικασία αυτή μπορεί να επαναληφθεί έως και οκτώ φορές, διαμορφώνοντας έναν ολοκληρωμένο κύκλο θεραπείας και παρακολούθησης. Δεν μιλάμε, λοιπόν, για μια αποσπασματική συνταγογράφηση, αλλά για ένα πλέγμα τακτικών ιατρικών επαφών που συνδέονται με την πορεία του ασθενούς. Κάθε επίσκεψη και κάθε ιατρική πράξη καταγράφονται υποχρεωτικά στον ηλεκτρονικό φάκελο υγείας.

Δωρεάν πρόσβαση, χωρίς συμμετοχή, με πλήρη διαφάνεια

Ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία της νέας ΚΥΑ είναι ότι όλες οι υπηρεσίες στο πλαίσιο του προγράμματος παρέχονται δωρεάν. Ο δικαιούχος δεν πληρώνει συμμετοχή ούτε για τις εξετάσεις ούτε για τη θεραπευτική παρέμβαση που εντάσσεται στο πρόγραμμα.

Ταυτόχρονα, η υποχρεωτική καταγραφή όλων των πράξεων στον ηλεκτρονικό φάκελο υγείας διασφαλίζει συνέχεια στη φροντίδα, διαφάνεια στις παρεμβάσεις και δυνατότητα συνολικής αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας του προγράμματος. Το κράτος, για πρώτη φορά, αποκτά στα χέρια του δομημένα δεδομένα για την παχυσαρκία, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν και σε επίπεδο δημόσιας υγείας.

Γιατί το νέο πρόγραμμα κατά της παχυσαρκίας είναι κομβικό

Η παχυσαρκία συνδέεται στενά με τον διαβήτη, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, τα εγκεφαλικά επεισόδια, ορισμένες μορφές καρκίνου και πλήθος άλλων παθήσεων που «στραγγίζουν» το σύστημα υγείας και επιβαρύνουν την ποιότητα ζωής εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών. Με τη νέα ΚΥΑ, η πολιτεία στέλνει ένα σαφές μήνυμα: η παχυσαρκία αντιμετωπίζεται ως σοβαρή, χρόνια νόσος, η οποία απαιτεί οργανωμένη, επιστημονικά τεκμηριωμένη και δωρεάν φροντίδα.

Η αυτόματη ένταξη των ασθενών μέσα από το πρόγραμμα «Προλαμβάνω», η σαφής στόχευση σε άτομα με υψηλό BMI και συννοσηρότητες, η δωρεάν πρόσβαση σε εξειδικευμένους γιατρούς, φάρμακα και διατροφική υποστήριξη, αλλά και η συνεχής επανεξέταση, δημιουργούν ένα νέο πλαίσιο αντιμετώπισης της παχυσαρκίας στην Ελλάδα.

Η επιτυχία του προγράμματος θα κριθεί στην πράξη, από το πόσο γρήγορα θα ενημερωθούν οι πολίτες, πόσο αποτελεσματικά θα κινητοποιηθούν οι δημόσιες δομές και πόσο θα αξιοποιηθεί αυτή η μοναδική ευκαιρία για να σπάσει ο φαύλος κύκλος βάρους, νόσων και αποκλεισμού. Το εργαλείο υπάρχει. Το στοίχημα είναι να χρησιμοποιηθεί σωστά.

Πηγή: Pagenews.gr