Η Κίνα στοιχηματίζει στον διάδρομο Ιράκ-Τουρκία: Η μεγάλη αναδιάταξη του εμπορίου στην Ευρασία

Στο κέντρο αυτής της ανακατάταξης βρίσκεται το φιλόδοξο σχέδιο του Δρόμου Ανάπτυξης (Development Road Project – DRP), ένα έργο που μπορεί να αλλάξει ριζικά τις εμπορικές ροές από την Ασία προς την Ευρώπη. Η Κίνα, αναγνωρίζοντας τη στρατηγική αξία του, έχει δηλώσει ανοιχτά την υποστήριξή της, βλέποντας στο DRP όχι μόνο μια ευκαιρία για οικονομική διείσδυση, αλλά και μια πρόκληση στις προσπάθειες της Δύσης να απομονώσει βασικά κράτη της Ευρασίας. Με κόστος που εκτιμάται σε 17-20 δισεκατομμύρια δολάρια και προοπτική ολοκλήρωσης το 2050, το DRP δεν είναι απλώς ένας αυτοκινητόδρομος – είναι ένας γεωπολιτικός χάρτης που αναδιαμορφώνει την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή.

Το σχέδιο, που ξεκινά από το λιμάνι Grand Faw στο νότιο Ιράκ και εκτείνεται βόρεια προς την Τουρκία, μέσω της Βαγδάτης και της Μοσούλης, υπόσχεται να συνδέσει τον Περσικό Κόλπο με την Ευρώπη χερσαίως, παρακάμπτοντας τις παραδοσιακές και ευάλωτες θαλάσσιες διαδρομές όπως η Διώρυγα του Σουέζ. Για το Ιράκ, που διαθέτει τεράστια αποθέματα υδρογονανθράκων και βρίσκεται σε σταυροδρόμι βορρά-νότου και ανατολής-δύσης, το DRP αντιπροσωπεύει μια ευκαιρία να μετατρέψει τη γεωγραφική του θέση σε οικονομική δύναμη. Ωστόσο, η Κίνα βλέπει πέρα από το πετρέλαιο: το έργο εντάσσεται άψογα στην Πρωτοβουλία «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» (BRI), προσφέροντας μια εναλλακτική λύση για κινεζικά εμπορεύματα που κατευθύνονται προς την Ευρώπη, μειώνοντας χρόνους και κόστη, ενώ παράλληλα ενισχύοντας το στρατηγικό βάθος του Πεκίνου στην περιοχή.

Η ανακοίνωση του DRP ήρθε ως απάντηση στην αναβίωση του δυτικού διαδρόμου Ινδία-Μέση Ανατολή-Ευρώπη (IMEC), ενός έργου που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και αποκλείει σκόπιμα το Ιράκ και την Τουρκία. Το IMEC, με συμμετέχοντες την Ινδία, τα ΗΑΕ, τη Σαουδική Αραβία, το Ισραήλ και την Ευρώπη, στοχεύει να δημιουργήσει έναν εμπορικό άξονα που θα συνδέσει την Ινδία με την Ευρώπη μέσω της Μέσης Ανατολής, παρακάμπτοντας την Κίνα και την Κεντρική Ασία. Η Άγκυρα και η Βαγδάτη, νιώθοντας παραγκωνισμένες, αντέδρασαν γρήγορα: Το DRP έγινε το «αντίβαρο», με την Τουρκία να το βλέπει ως ευκαιρία να ενισχύσει τη θέση της ως πύλη προς την Ευρώπη και το Ιράκ να το θεωρεί εργαλείο οικονομικής ανασυγκρότησης μετά δεκαετίες πολέμου και αστάθειας.

Η Κίνα, που ήδη έχει επενδύσει 34 δισεκατομμύρια δολάρια στο Ιράκ (89% σε ενέργεια), βλέπει στο DRP μια φυσική προέκταση της BRI. Ο Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ ενθαρρύνει κινεζικές εταιρείες να συμμετάσχουν, βλέποντας συνέργεια με τον Μεσαίο Διάδρομο: Από το λιμάνι Faw, εμπορεύματα θα μεταφέρονται σιδηροδρομικά προς Τουρκία και Ευρώπη, παρακάμπτοντας Ερυθρά Θάλασσα και Σουέζ – ιδανικό σε εποχή γεωπολιτικών εντάσεων. Το Κατάρ και τα ΗΑΕ, ως χρηματοδότες, βλέπουν ευκαιρίες σε logistics και βιομηχανικές ζώνες, ενώ διεθνείς οργανισμοί όπως η Παγκόσμια Τράπεζα μπορεί να συνεισφέρουν.

Ωστόσο, η ευπάθεια του DRP είναι εμφανής. Το Ιράκ, με 47 εκατομμύρια κατοίκους και τεράστια πετρελαϊκά αποθέματα, παλεύει με εσωτερικές συγκρούσεις και φατρίες. Οι φιλοϊρανικές Μονάδες Λαϊκής Κινητοποίησης (PMU) ελέγχουν νότιες υποδομές, πιέζοντας εταιρείες όπως η Daewoo να «παραχωρήσουν» συμβάσεις. Η Περιφερειακή Κυβέρνηση Κουρδιστάν (KRG) χτίζει δικές της σιδηροδρόμους προς Ιράν, ενώ το Κουβέιτ αναβιώνει το λιμάνι Mubarak al-Kabeer απέναντι από Faw. Και το Ιράν, βλέποντας απειλή στα ιρακινά λιμάνια, εκφράζει ανησυχίες. Σε ένα περιβάλλον όπου το Ισραήλ στοχεύει φιλοϊρανικές δυνάμεις, το DRP ρισκάρει να γίνει πεδίο μάχης.

Η Κίνα, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ιρακινού πετρελαίου (100.000 βαρέλια/ημέρα), επενδύει στρατηγικά: Προξενείο Βασόρας, συνεργασίες σε logistics. Αλλά η ποικιλία επενδύσεων μένει περιορισμένη – το DRP μπορεί να αλλάξει αυτό, αν ξεπεράσει τις πολιτικές συγκρούσεις. Το Πεκίνο βλέπει ευκαιρία: Μείωση χρόνου/κόστους για εμπορεύματα προς Ευρώπη, ενίσχυση Μεσαίου Διαδρόμου.

Το DRP δεν είναι απλώς δρόμος – είναι γεωπολιτικό όπλο. Η Δύση (IMEC) το βλέπει ως απειλή, η Κίνα ως σύμμαχο. Η Άγκυρα και η Βαγδάτη παίζουν για επιβίωση – και η Ευρασία παρακολουθεί. Το 2050, όταν ολοκληρωθεί, ο κόσμος του εμπορίου θα έχει αλλάξει για πάντα.

Πηγή: Pagenews.gr