Τουλάχιστον 120.000 Έλληνες χρήζουν «Ανακουφιστικής Φροντίδας» – Μόλις 600 τη λαμβάνουν

Το Υπουργείο Υγείας παρουσίασε σήμερα μια από τις δωρεές που υλοποιούνται στο πλαίσιο του συνολικού προγράμματος από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ). Πιο συγκεκριμένα, παρουσιάστηκε η Μελέτη Σκοπιμότητας για την κατάρτιση Εθνικής Στρατηγικής για την Ανακουφιστική Φροντίδα. Ένα τμήμα του πεδίου της υγείας, που όπως τόνισε ο Υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, η παρουσία του ΕΣΥ είναι ελλειμματική. Ωστόσο, οι ανάγκες των ασθενών παραμένουν μεγάλες.

«Παρά το γεγονός ότι η Ανακουφιστική Φροντίδα έχει μακρά ιστορία στην Ελλάδα, δεν έχει εξελιχθεί όσο σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Υπουργείο Υγείας και το ΙΣΝ ανέλαβαν για πρώτη φορά μια τέτοια πρωτοβουλία, για την υποστήριξη ενός προγράμματος με σκοπό τη διαμόρφωση Εθνικής Στρατηγικής. Το πρώτο στάδιο του εν λόγω προγράμματος ήταν η κατάρτιση της Μελέτης Σκοπιμότητας, η οποία εξετάζει την ανάγκη για Ανακουφιστική Φροντίδα στην Ελλάδα, αξιολογεί τις δυνατότητες παροχής της στη χώρα και υποβάλλει συστάσεις-προτάσεις για να ξεπεραστούν τα εμπόδια για τη δημιουργία σχετικών υπηρεσιών» ανέφερε ο κ. Ξανθός.

Τι είναι η ανακουφιστική φροντίδα

Η Ανακουφιστική Φροντίδα δεν αφορά μόνο το τελικό στάδιο της νόσου (ιδίως του καρκίνου με τον οποίο συσχετίζεται περισσότερο). Έχει να κάνει και με τη φροντίδα που παρέχεται καθ’ όλη τη διάρκεια εξέλιξης της ασθένειας. Επίσης, διασφαλίζει την υποστήριξη της οικογένειας και των λοιπών οικείων προσώπων των ασθενών. Αυτό συμβαίνει τόσο κατά τη διάρκεια της νόσου, όσο και κατά την περίοδο του πένθους. Στην Ελλάδα λειτουργούν μόλις τρία προγράμματα Εξειδικευμένης Ανακουφιστικής Φροντίδας, τα οποία εξυπηρετούν ετησίως περί τους 600 ασθενείς. Παράλληλα, υπάρχουν περίπου 40 ογκολογικές κλινικές και 57 ιατρεία πόνου σε δημόσια νοσοκομεία, ορισμένα εκ των οποίων παρέχουν υπηρεσίες Γενικής Ανακουφιστικής Φροντίδας. Τέλος, υπό ανάπτυξη βρίσκεται κι ένα πρόγραμμα Εξειδικευμένος κατ’ οίκον Ανακουφιστικής Φροντίδας.

Οι ασθενείς που χρειάζονται όμως ανακουφιστική φαρμακευτική ή άλλη θεραπευτική αγωγή είναι τουλάχιστον 120.000. Κατά προσέγγιση το 37% των αναγκών για ανακουφιστική φροντίδα στην Ελλάδα αφορά καρκινοπαθείς. Το υπόλοιπο 63% αφορά  ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, φυματίωση, HIV, σακχαρώδη διαβήτη, κίρρωση, νεφροπάθειες, διάφορες μορφές άνοιας και άλλες περιπεπλεγμένες ασθένειες. Επίσης, αφορά ενήλικες και παιδιά.

Ωστόσο, εκτιμάται ότι η πλειονότητα των ασθενών αυτών (εκτιμώνται από 120.000 έως 135.000) θα μπορούσε να λαμβάνει τις υπηρεσίες ανακουφιστικής φροντίδας κατ΄οίκον. Μόνο το 3,5% θα χρειαζόταν νοσηλεία. Ακόμη και για αυτό το ποσοστό ασθενών θα έπρεπε να υπάρχουν περίπου 500 ειδικές κλίνες. Ωστόσο, σήμερα υπάρχουν μόλις 9.

Είναι μακρύς ο δρόμος, παρά το θετικό μικρό βήμα που έγινε

Η μελέτη σκοπιμότητας ήταν το πρώτο βήμα, εξήγησε ο υπουργός Υγείας. Όπως φαίνεται όμως εξαιρετικά μακρύς είναι ο σχετικός δρόμος, παρά το θετικό μικρό βήμα που έγινε. «Η Εθνική Επιτροπή για την Ανακουφιστική Φροντίδα, που έχει συσταθεί, έχει ήδη αρχίσει τις εργασίες της για την κατάρτιση της πενταετούς Εθνικής Στρατηγικής για την Ανακουφιστική Φροντίδα στην Ελλάδα (2020-2025) η οποία θα ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο του 2019. Πρέπει να γίνει εκπαίδευση γιατρών, να μπουν κανόνες στις δομές υγείας, να δημιουργηθούν μητρώα ασθενών, να γίνει επικαιροποίηση και εκσυγχρονισμός του νομικού πλαισίου και φυσικά να εξασφαλισθούν επιπλέον πόροι για να υποστηριχθούν οι ειδικές κλίνες και οι επιστημονικές ομάδες για την κοινότητα. Θα είναι μια συνεκτική δέσμη αλλαγών στο πεδίο της υγείας» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ξανθός. Παράλληλα, ευχαρίστησε  την Επιτροπή για τη συνεργασία της αλλά και το ΊΣΝ για την οικονομική στήριξη που παρείχε.

Θα χρειαστούν δεκαετίες για να καλυφθεί το χαμένο έδαφος, θετικό ότι έγινε η αρχή

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην παρουσίαση της μελέτης παραβρέθηκε και ο Εκτελεστικός Διευθυντής της Παγκόσμιας Ένωσης Υπηρεσιών Ανακουφιστικής Φροντίδας, κ. Στέφεν Κόνορ. Ο κ. Κόνορο επισήμανε ότι η Ελλάδα, μαζί με τη Βουλγαρία, την Εσθονία και τη Λιθουανία, καταβάλλουν μια σοβαρή προσπάθεια να σχεδιάσουν το πεδίο της ανακουφιστικής φροντίδας για τους ασθενείς τους που το χρειάζονται. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα δήλωσε πως θα χρειαστούν δεκαετίες για να καλύψει η χώρα το χαμένο έδαφος. Ωστόσο, επισήμανε ως θετικό ότι γίνεται η αρχή.

Επίσης, ο ειδικός πρόσθεσε ότι η υλοποίηση των αλλαγών βασίζεται κυρίως στην εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας. Η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για την Ανακουφιστική Φροντίδα, και διιοικήτρια της 2ης ΥΠΕ, κυρία Όλγα Ιορδανίδου, εξήγησε πως για να ανταποκριθεί το δημόσιο σύστημα υγείας στις σημερινές ανάγκες της κατ’ οίκον φροντίδας θα πρέπει να συσταθούν περίπου 300 διεπιστημονικές ομάδες, με την καθεμία να εξυπηρετεί 50 ασθενείς.