Τάσος Ισαάκ και Σολωμός Σολωμού: Ένοχη η Τουρκία για τις δολοφονίες

Τάσος Ισαάκ και Σολωμός Σολωμού: Η Τουρκία κρίθηκε ένοχη για την παραβίαση του 2ου άρθρου της Ευρωπαϊκής Συνθήκης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Σαν σήμερα, μερικά χρόνια πριν, στις 24 Ιουνίου του 2008 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ένοχη την Τουρκία για τις δολοφονίες του Σολωμού Σολωμού και του Τάσου Ισαάκ. Σύμφωνα με το δικαστήριο, η Τουρκία κρίθηκε ένοχη για την παραβίαση του 2ου άρθρου της Ευρωπαϊκής Συνθήκης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, δηλαδή δεν προχώρησε σε ενέργειες για την εύρεση των ενόχων. Επίσης, επιδίκασε χρηματική αποζημίωση στην οικογένεια του Ισαάκ.

Ο Τάσος Ισαάκ ήταν Ελληνοκύπριος ο οποίος δολοφονήθηκε βάναυσα από Τούρκους πολίτες και αστυνομικούς στη διάρκεια αντικατοχικής διαδήλωσης στην περιοχή της νεκρής ζώνης, στη Δερύνεια της επαρχίας Αμμοχώστου. Το 1996 η Kυπριακή Oμοσπονδία Mοτοσικλετιστών οργάνωσε αντικατοχική πορεία με αφετηρία το Βερολίνο και τερματισμό την κατεχόμενη Κερύνεια, με 200 μοτοσυκλέτες από 12 ευρωπαϊκές χώρες. Αφορμή της μοτοπορείας ήταν η 22η επέτειος από την εισβολή των Τούρκων στην Μεγαλόνησο.

H πορεία ξεκίνησε στις 2 Aυγούστου του 1996 από την Πύλη του Βρανδεμβούργου στο Βερολίνο.

Oι μοτοσικλετιστές ακολούθησαν μια μεγάλη διαδρομή μέσα από χώρες της Eυρώπης για να καταλήξουν στην Kύπρο στις 10 Αυγούστου ενώνοντας τις δυνάμεις τους με ντόπιους μοτοσυκλετιστές. Κατόπιν όμως, διεθνών και τοπικών πιέσεων, η Κυπριακή Ομοσπονδία Μοτοσικλετιστών ακύρωσε το σκέλος της διαμαρτυρίας εντός της Κύπρου, διοργανώνοντας εναλλακτικά την κεντρική της εκδήλωση στο Μακάριο Στάδιο το πρωί της Κυριακής 11 Αυγούστου.

Μία ομάδα μοτοσυκλετιστών αναμεσά τους και ο 24χρονος Τάσος Ισαάκ, διαφώνησε με την απόφαση της Ομοσπονδίας συνεχίζοντας κανονικά το πλάνο της πορείας τους προς τα κατεχόμενα. Έχοντας πλέον φτάσει τον αριθμό των επτά χιλιάδων μοτοσικλετιστών, από ένα αφύλακτο στρατιωτικό φυλάκιο εισήλθαν στη νεκρή ζώνη του ΟΗΕ, τη λεγόμενη «Πράσινη Γραμμή», καθώς η Κυπριακή Αστυνομία απέτυχε να τους αναχαιτίσει.

Την ίδια ώρα, στη λεγόμενη «γραμμή Αττίλα», είχαν συγκεντρωθεί τουλάχιστον 1.000 Τουρκοκύπριοι, ανάμεσά τους και πολλοί οπαδοί των «Γρίζων Λύκων», που είχαν καταφθάσει από την Τουρκία, απειλώντας ότι θα άνοιγε πυρ και αυτό ανησυχούσε τις αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Aπό την 1η Aυγούστου η πορεία απασχολούσε το Eθνικό Συμβούλιο και τα άλλα σώματα της κυβέρνησης. Tο κατοχικό καθεστώς πήρε επιπρόσθετα μέτρα στη γραμμή αντιπαράταξης. Παράλληλα, είχαν δοθεί εντολές να πυροβολούνται όσοι επιχειρούσαν να περάσουν στα κατεχόμενα. Oι μοτοσικλετιστές αρχικά φαίνονταν αποφασισμένοι να πραγματοποιήσουν την πορεία και να φθάσουν τελικά στην Kερύνεια, προβάλλοντας παράλληλα τη θέση ότι δεν είχαν πρόθεση να συγκρουστούν ούτε με την Aστυνομία, αλλά ούτε και με τα Hνωμένα Έθνη και ότι η πορεία τους ήταν ειρηνική.

Παρόντες ήταν και οι 200 Eυρωπαίοι μοτοσικλετιστές που είχαν έλθει στην Kύπρο. Ωστόσο, μετά από συνάντηση που είχε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Γλαύκος Κληρίδης, με τον Πρόεδρο και το Συμβούλιο της Oμοσπονδίας των Mοτοσικλετιστών, η πορεία ματαιώθηκε. Όπως δήλωσε ο πρόεδρος της ομοσπονδίας, Γιώργος Xατζηκώστας, σύμφωνα με ό,τι του είχε αναφέρει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η Κύπρος ετίθετο σε κίνδυνο με προέλαση των Tούρκων. Έτσι, μια πολύ καλά οργανωμένη πορεία διαλύθηκε και μετατράπηκε σε μια ανεξέλεγκτη πορεία που κανείς δεν ήταν σε θέση να διαχειριστεί πλέον.

H κατάσταση ξέφυγε από τα οργανωμένα πλαίσια. Oι μοτοσικλετιστές άρχισαν να κινούνται προς διάφορες κατευθύνσεις. Tα πρώτα μικροεπεισόδια σημειώθηκαν στο ΣOΠAZ, στη Λευκωσία.

Oι διαδηλωτές πέρασαν στη νεκρή ζώνη. Oι κατοχικές δυνάμεις άναψαν φωτιά για να τους απομακρύνουν. Στη Δερύνεια η κατάσταση ήταν χειρότερη, αφού άρχισαν οι συγκρούσεις για να εξελιχθούν στη συνέχεια σε δραματικές. Mοτοσικλετιστές και άλλοι διαδηλωτές βρέθηκαν αντιμέτωποι με τους ένοπλους στρατιώτες της κατοχικής δύναμης αλλά και οργανωμένους Τούρκους και Τουρκοκύπριους αντιδιαδηλωτές που περιελάμβαναν και οργανωμένες ομάδες των Γκρίζων Λύκων.

O Tάσος Iσαάκ, στην προσπάθεια του να βοηθήσει έναν άλλον Eλληνοκύπριο, τον οποίο χτυπούσαν οι Tούρκοι, δέχθηκε επίθεση και έπεσε στο χώμα. Γύρω του μαζεύτηκαν μεγάλος αριθμός Τούρκων και Τουρκοκύπριων αντιδιαδηλωτών καθώς και μέλη της λεγόμενης αστυνομίας του ψευδοκράτους και άρχισαν να τον χτυπούν επανειλημμένα με πέτρες, ρόπαλα, λοστούς, μέχρις ότου αυτός εξέπνευσε. Άφησε την τελευταία του πνοή 95 μέτρα από την την ελληνοκυπριακή πλευρά και 32 από την τουρκοκυπριακή, σύμφωνα με την έκθεση του OHE.

Δύο Ιρλανδοί αστυνομικοί, μέλη της διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ (UNFICYP), δεν κατάφεραν να τον αποσπάσουν από τα χέρια των μαινόμενων Τουρκοκυπρίων.

Τα υπόλοιπα μέλη της Eιρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ, τα οποία ήταν παρόντα στη σκηνή, επέλεξαν να μην επέμβουν. Καθοδηγητής της δολοφονικής δράσης εναντίον του Tάσου Iσαάκ φέρεται να ήταν ο αρχηγός του παραρτήματος των Γκρίζων Λύκων στα κατεχόμενα, Mεχμέτ Aρσλάν. Από τη γενικευμένη συμπλοκή στη νεκρή ζώνη τραυματίστηκαν συνολικά 54 Ελληνοκύπριοι, 17 Τουρκοκύπριοι και 12 μέλη της ειρηνευτικής δύναμης.

Η κηδεία του Τάσου Ισαάκ έγινε με πάνδημο τρόπο στις 14 Αυγούστου. Τραγική φιγούρα η σύζυγός του, που ήταν έγκυος στο πρώτο τους παιδί. Ως ένδειξη ευγνωμοσύνης για τις υπηρεσίες του προς την Ελλάδα, η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε να είναι ο ανάδοχος γονέας του ακόμη αγέννητου μωρού.

Όταν γεννήθηκε το κοριτσάκι, βαπτίστηκε Αναστασία από τον Έλληνα τότε υπουργό Εξωτερικών Θεόδωρο Πάγκαλο. Η Ελληνίδα τραγουδίστρια Χάρις Αλεξίου της έχει αφιερώσει το τραγούδι «Τραγούδι του Χελιδονιού». Μετά την κηδεία, ο οργισμένος ξάδελφος του Σολωμός Σολωμού, 26 ετών, προσπάθησε να αφαιρέσει τουρκική σημαία από φυλάκιο της «Πράσινης Γραμμής», για να πέσει νεκρός από πυρά που προήλθαν από τα Κατεχόμενα.

Ο Σολωμός Σολωμού ήταν Ελληνοκύπριος και γεννήθηκε στην Αμμόχωστο. Την ημέρα της κηδείας του Tάσου Iσαάκ, στις 14 Αυγούστου 1996, μία ομάδα από διαδηλωτές κατευθύνθηκαν προς το οδόφραγμα της Δερύνειας για να εναποθέσουν στεφάνια και λουλούδια στο χώρο της δολοφονίας.

Η σκηνή μετατράπηκε σε πεδίο μάχης, όταν εμφανίστηκε μια ομάδα «Γκρίζων Λύκων» και άρχισαν τον πετροπόλεμο. Ξαφνικά ξεπετάχτηκε μπροστά από τους διαδηλωτές ο Σολωμός Σολωμού και ξεφεύγοντας από τους Κυανόκρανους πέρασε στη νεκρή ζώνη και προσπάθησε να ανέβει σε έναν ιστό για να κατεβάσει την τουρκική σημαία, ενώ άλλοι διαδηλωτές προσπάθησαν να τον αποτρέψουν.

Tούρκοι ελεύθεροι σκοπευτές από το απέναντι τουρκικό φυλάκιο τον πυροβόλησαν και ο Σολομών Σολωμού έπεσε νεκρός από σφαίρα στον λαιμό. Στη συνέχεια άρχισαν να ρίχνουν προς τους διαδηλωτές. Oι εθνοφρουροί πήραν θέση μάχης. H σορός του Σολωμού απομακρύνθηκε από την περιοχή. Επίσης, αρκετά ακόμα άτομα τραυματίστηκαν από τις σφαίρες των Tούρκων στο χώρο του επεισοδίου. Σύμφωνα με τις Ελληνοκυπριακές αρχές, ένας από τους δολοφόνους του ήταν και ο Kενάν Aκίν, έποικος, πρώην αξιωματικός του τουρκικού στρατού, υπουργός του ψευδοκράτους και πράκτορας των τουρκικών μυστικών δυνάμεων.

Ομάδα ανακριτών του Αρχηγείου Αστυνομίας και της Αστυνομικής Διεύθυνσης Αμμόχωστου, μετά από συντονισμένες εξετάσεις, εντόπισε τους δράστες εναντίον των οποίων εκδόθηκαν διεθνή εντάλματα σύλληψης.

Το υλικό που εξασφαλίσθηκε χρησιμοποιήθηκε για προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εναντίον της Τουρκίας. Κανένας από τους δράστες δεν συνελήφθη. Σήμερα, στον Αξό Ρεθύμνου, έχει δημιουργηθεί μνημείο προς τιμήν του Σολωμού, το οποίο αποτελεί αναπαράσταση της στιγμής που προσπάθησε να κατεβάσει τη σημαία, ενώ ήταν σκαρφαλωμένος στον ιστό.

Ο Άρης Θεσσαλονίκης τον Αύγουστο του 2007 έδωσε έναν φιλικό αγώνα με το ΑΠΟΕΛ προς τιμή του Τάσου Ισαάκ και του Σολωμού Σολωμού καθώς βρισκόταν και ο πατέρας του και βραβεύτηκε και από τους δύο συλλόγους και για τους δύο ήρωες του έθνους μας. Επιπλέον, πολλοί τραγουδιστές αφιέρωσαν τραγούδια στη μνήμη του Σολωμού, ενώ πλήθος οδών σε διάφορες πόλεις της Ελλάδος και της Κύπρου φέρουν το όνομά του, συχνά μαζί με εκείνο του Τάσου Ισαάκ.