Η Αφρική μπροστά σε νέα επισιτιστική κρίση

Ο πόλεμος στην Ουκρανία απειλεί να βυθίσει την αφρικανική ήπειρο σε ένα μια ακόμη περίοδο πείνας και στέρησης. Αυτή η δυσμενής εξέλιξη οφείλεται στην πυροδότηση των τιμών από τις πολεμικές συγκρούσεις που εξακολουθούν στο ουκρανικό έδαφος. Οι παράπλευρες επιπτώσεις του πολέμου αυτού στους λαούς της Αφρικής κάθε άλλο παρά επουσιώδεις είναι.

Εκατομμύρια άνθρωποι στην Αφρική τελούν υπό την απειλή του υποσιτισμού και της ακόμη πιο έντονης φτωχοποίησης. 

Στον απόηχο της πανδημίας της COVID-19 και των καταστροφικών κοινωνικοοικονομικών συνεπειών της σε ολόκληρη την αφρικανική ήπειρο, αυτή η κρίση στην Ουκρανία θα μπορούσε να επιβαρύνει αδικαιολόγητα τις αφρικανικές οικογένειες που ήδη αγωνίζονται να βάλουν φαγητό στο τραπέζι.

Είναι βέβαιο ότι, εάν οι τιμές των τροφίμων αυξηθούν λόγω του πολέμου, λιγότερες αφρικανικές οικογένειες θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν ένα αξιοπρεπές καθημερινό γεύμα. Το ποσοστό υποσιτισμού και τα επίπεδα επισιτιστικής ανασφάλειας θα αυξηθούν. Παράλληλα, είναι σίγουρο πως τα επίπεδα κατανάλωσής θα μειωθούν, οι αποταμιεύσεις θα μειωθούν ακόμη περισσότερο, τα χρέη θα αυξηθούν και τα περιουσιακά στοιχεία θα ρευστοποιηθούν. 

Συνολικά, δεκατέσσερις αφρικανικές χώρες εξαρτώνται από τις εισαγωγές σίτου από την Ουκρανία και τη Ρωσία. Επίσης, σχεδόν το ήμισυ της ηπείρου εξαρτάται από περισσότερο από το ένα τρίτο των εισαγωγών σίτου. Για αυτόν τον λόγο, ορισμένα κράτη προετοιμάζονται για μείωση της σχετικής προσφοράς. 

Ορισμένες χώρες της Αφρικής, όπως είναι η Αιθιοπία, η Νιγηρία και η Νότια Αφρική, έχουν επιβάλει ελέγχους τιμών στην εγχώρια αγορά και περιορισμούς στις εξαγωγές.  Άλλες χώρες, όπως είναι η Ουγκάντα, προσφέρουν επιδοτήσεις σε μετρητά σε ευάλωτες ομάδες. Ωστόσο, με τις τιμές των καυσίμων και της ενέργειας να αυξάνονται απότομα, επίσης ως αποτέλεσμα της κατάστασης στην Ουκρανία, πολύ λίγες αφρικανικές χώρες θα έχουν τον δημοσιονομικό χώρο να διατηρήσουν τέτοιες πολιτικές, ακόμη κι αν επιθυμούν να συνεχίσουν να τις εφαρμόζουν.

Η επισιτιστική ανασφάλεια έχει σοβαρές συνέπειες για την ασφάλεια και τις κοινωνικοοικονομικές συνέπειες για τους ανθρώπους, τα σπίτια, τις επιχειρήσεις και τις κυβερνήσεις στην Αφρική, οι οποίες με τη σειρά τους θα μπορούσαν να έχουν βαθιές επιπτώσεις σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν πρέπει να αποδυναμώσει τις πολυμερείς σχέσεις και η αναπτυξιακή βοήθεια δεν πρέπει να γίνει αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης και εκμετάλλευσης. Απαιτείται συνεχής υποστήριξη από τους εταίρους, προκειμένου οι αφρικανικές χώρες να επανέλθουν στον δρόμο προς την επίτευξη κοινών παγκόσμιων αναπτυξιακών στόχων. Η παρακμή της πολυμέρειας θα μπορούσε να απορρίψει δεκαετίες σημαντικής προόδου, καθώς και να ανατρέψει τα κέρδη που έγιναν παγκοσμίως στην καταπολέμηση της πανδημίας. Ως εκ τούτου, η διεθνής κοινότητα καλείται να εντείνει άμεσα τις προσπάθειές της για να παράσχει επαρκή και έγκαιρη υποστήριξη στην πολύπαθη ήπειρο.