Εκλογές 2023: Το χρονοδιάγραμμα μετά τις κάλπες – Διερευνητικές, νέα Βουλή και οι πιθανές δεύτερες κάλπες

Το απόγευμα αφού κλείσουν οι κάλπες και ανακοινωθεί το βράδυ το εκλογικό αποτέλεσμα, ξεκινά μια πολυήμερη διαδρομή μέχρι τη συγκρότηση της Εθνικής Αντιπροσωπείας και ενδεχομένως την προκήρυξη νέων εκλογών.

Η απλή αναλογική, όπως φαίνεται, δε θα δώσει αυτοδυναμία σε κάποιο κόμμα για να έχουμε κυβέρνηση τη Δευτέρα, οπότε από τις 22 Μαΐου διενεργούνται οι διερευνητικές εντολές, τις οποίες θα λάβουν οι τρεις πρώτοι αρχηγοί κατά σειρά ποσοστών.

Την εντολή έχει τη δυνατότητα να την κρατήσει και να την αξιοποιήσει έκαστος αρχηγός έως τρεις ημέρες, ή μπορεί να την παραδώσει και νωρίτερα. Μια τελευταία προσπάθεια θα γίνει και από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας εφόσον εξαντληθεί το εννιαήμερο, ή όσο διαρκέσουν οι διερευνητικές εντολές. Η ΠτΔ καλεί όλους τους πολιτικούς αρχηγούς στο προεδρικό μέγαρο και κάνει μια προσπάθεια συγκρότησης κυβέρνησης συνεργασίας. Εφόσον αποτύχει, αναθέτει ή στον πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας, ή στον πρόεδρο του Αρείου Πάγου είτε τον πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το σχηματισμό κυβέρνησης όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής για να διενεργήσει τις εκλογές.

Όπως σημείωσε στο OPEN ο καθηγητής πολιτικών επιστημών, Θανάσης Διαμαντόπουλος, “η μόνη φάση της διαδικασίας για την οποία το Σύνταγμα δεν προβλέπει ανώτατη χρονική οριοθέτηση που είναι το τριήμερο είναι η προβλεπόμενη πρωτοβουλία του πολιτειακού ρυθμιστή να αναζητήσει συναινετικά τη συγκρότηση κάποιου κυβερνητικού σχήματος”.

Ο πολιτικός επιστήμονας, Γιώργος Σεφερτζής, υπογράμμισε ότι, “η διαχείριση των διερευνητικών εντολών ανεξάρτητα από το αν μπορούν ή όχι να αποδώσουν πολιτική λύση θα είναι μια δοκιμασία που κατά κάποιο τρόπο θα χρησιμοποιηθεί ενόψει του δευτέρου γύρου των εκλογών, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο τα κόμματα θα χειριστούν τις διερευνητικές εντολές θα προετοιμάσει το έδαφος για την αναμέτρηση του δεύτερου γύρου”.

Το “σίγουρο” επόμενο βήμα είναι η Πέμπτη 1η Ιουνίου:

Την 1η Ιουνίου θα συνέλθει η Βουλή με τη νέα της σύνθεση ώστε να γίνει η ορκωμοσία των νέων Βουλευτών και να εκλεγεί νέος Πρόεδρος, αντιπρόεδροι και κοσμήτορες. Αυτή η Βουλή μπορεί να κρατήσει μια ή το πολύ δύο ημέρες και ακολούθως να διαλυθεί και να θυροκολληθεί το Προεδρικό Διάταγμα νέων εκλογών μέσα σε 30 ημέρες.

– Συγκαλείται η Βουλή

– Ορκωμοσία Βουλευτών

– Εκλογή προεδρείου Βουλής (πιθανότατα τη 2α Ιουνίου), και εφόσον δεν σχηματιστεί κυβέρνηση πάμε σε Διάλυση Βουλής

– Προκήρυξη εκλογών, μάλλον για τις 2 Ιουλίου.

Για τις δεύτερες κάλπες, με βάση το ότι θα γίνουν την Κυριακή 2 Ιουλίου τότε στις 3 ή 4, ο πρόεδρος της Βουλής θα ανακοινώσει το αποτέλεσμα στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Πρωθυπουργός θα διοριστεί από την Πρόεδρο ο αρχηγός του κόμματος που διαθέτει απόλυτη πλειοψηφία εδρών στο Κοινοβούλιο. Αν δεν υπάρχει αυτοδυναμία, ανοίγει πάλι ο κύκλος των διερευνητικών, με στόχο να προκύψει κυβερνητικό σχήμα συνεργασίας, με ανώτατο όριο ολοκλήρωσής τους την 13η Ιουλίου, ημέρα συγκρότησης της νέας Βουλής, με ορκωμοσία βουλευτών και εκλογή Προεδρείου.

Στο ακραίο σενάριο που δεν επιτευχθεί ούτε τότε δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής, η χώρα θα οδηγηθεί και σε τρίτες εκλογές.

Τι σημαίνει ότι θα ψηφίσουμε με απλή αναλογική και τι είναι η ενισχυμένη με μπόνους εδρών Για την απλή αναλογική μίλησε στο MEGA η πολιτική αναλύτρια, Μαρία Καρακλιούμη.

“Το κρίσιμο με την απλή αναλογική είναι το τι θα γίνει αφού ρίξουμε το ψηφοδέλτιο στην κάλπη. Καταρχάς υπάρχει το όριο του 3% το οποίο σημαίνει ότι οποιοδήποτε κόμμα δεν καταφέρει να συγκεντρώσει το 3% των ψήφων, δεν έχει το δικαίωμα να μπει στην κατανομή των εδρών. Αυτό δεν είναι κάτι καινούριο, ίσχυε και πιο πριν. μέχρι σήμερα κ με τον προηγούμενο νόμο που είχαμε, τον περιβόητο νόμο Παυλόπουλου, ο οποίος ΄ήταν νόμος Σκανδαλίδη και μετά έγινε νόμος Παυλόπουλου γιατί στην αρχή έδινε 40 και μετά 50 έδρες μπόνους”, είπε αρχικά.

Και συμπλήρωσε η κ. Καρακλιούμη: “Ο νόμος Παυλόπουλου που έδινε τις 50 έδρες, κρατούσε τις 50 έδρες στην άκρη και έλεγε ότι, όλα τα κόμματα θα μπουν σε μία κατανομή των 250 εδρών από τις 300 που έχει το Κοινοβούλιο, και όποιος είναι πρώτος, θα πάρει και τις 50 έδρες δώρο. Με το υπάρχον σύστημα της απλής αναλογικής δεν υπάρχουν δώρα. Με αυτό το σύστημα και οι 300 έδρες θα μπουν στην αναλογική κατανομή. Εάν όμως ένα όμμα δεν έχει καταφέρει να βρει 3% των ψηφοφόρων δεν μπορεί ν μπει σε αυτή την κατανομή.

Γιατί είναι κρίσιμο σημείο τα κόμματα εκτός Βουλής; Σύμφωνα με την κ. Καρακλιούμη, “για παράδειγμα, εάν ένα κόμμα έχει πάρει 30% είναι το 30 στα 100. Εάν έχει μείνει 10% εκτός βουλής, είναι το 30 στα 90, είναι περίπου 33%”.

“Στις δεύτερες εκλογές εάν γίνουν θα πάμε με άλλο σύστημα. Ο επόμενος νόμος που έχει ψηφιστεί από την κυβέρνηση Μητσοτάκη και αν γίνουν δεύτερες εκλογές θα εφαρμοστεί. Είναι ένας νόμος που συνδυάζει την απλή αναλογική με την ενισχυμένη με το μπόνους. Δεν δίνει όμως απροϋπόθετα και τις 50 έδρες μπόνους. Για να πάρεις και τις 50 έδρες πρέπει να έχεις 40%. Οπότε με τον καινούριο νόμο, εάν ο πρώτος έχει πάρει 25% θα μπορέσει να πάρει 20 έδρες μπόνους. Μετά, για κάθε 1% που παίρνει παραπάνω, θα παίρνει 2 έδρες μπόνους. Εάν δε καταφέρει να φτάσει στο 40% και μείνουν κάποιες έδρες μπόνους, θα κατανεμηθούν αναλογικά στα υπόλοιπα κόμματα”, επεσήμανε.

Πού είναι ο πήχυς αυτοδυναμίας; Η κ. Καρακλιούμη εξηγεί: “Εξαρτάται από το άθροισμα των κομμάτων εκτός Βουλής. Όσοι περισσότεροι είναι εκτός Βουλής, τόσο περισσότερο κατεβαίνει ο πήχης αυτοδυναμίας. Αυτό συμβαίνει σε όλες τις κάλπες όποιος και αν είναι ο νόμος. Αυτό συμβαίνει γιατί αν έχουμε 40% έχουμε 40 στα 100. Όσο μικραίνει ο παρονομαστής μοιραία μεγαλώνει το κλάσμα.

“Σπάνια δεν υπάρχουν κόμματα εκτός Βουλής που μπορείς να πεις ότι έχουν 0% εκτός Βουλής, και να έχουν πάρει όλα 3% και να έχουν μπει, αυτό δε συμβαίνει. Εάν είναι για παράδειγμα 5% εκτός βουλής, με την απλή αναλογική για να πάρεις αυτοδυναμία πρέπει να πάρεις 47,7%. Αυτό μπορείς να το πάρεις και αθροιστικά. Συνήθως τα ποσοστά εκτός Βουλής είναι στο 8% οπότε το ποσοστό αυτοδυναμίας είναι στο 46%. Με τον νόμο που θα έρθει μετά η αυτοδυναμία πέφτει στο 38%, γιατί είναι άλλος τρόπος υπολογισμού. Αυτό αφορά τους πολίτες στο πλαίσιο του ψηφίζοντας ένα μικρό κόμμα που δεν θα μπει στη Βουλή, πρακτικά πριμοδοτείς το πρώτο κόμμα”.

Πόσους σταυρούς θα βάλουμε ανά περιφέρεια Έχουμε 4 εκλογικές περιφέρειες στη χώρα οι οποίες έχουν τετρασταυρία. Η νότια Αθήνα έχει 19 έδρες. Νότια Αθήνα, Βόρειος Τομέας, και Α’ Αθήνας -που είναι μόνο ο δήμος Αθηναίων – όπως και η Α’ Θεσσαλονίκης, βάζουμε μέχρι 4 σταυρούς.

Κρίσιμο είναι ότι από 12 έδρες και κάτω, δηλαδή, ανατολική Αττική και Δυτικός Τομέας Αθηνών, εκείνοι βάζουν τρισταυρία, όπως και η Λάρισα, το Ηράκλειο, η Β’ Πειραιά, η Β’ Θεσσαλονίκης, η Αχαΐα και η Ανατολική Αττική. Μέχρι 3 σταυρούς.

Περιφέρειες μονοεδρικές έχουμε 8 γιατί έχασε η Καστοριά τη διεδρική και έγινε μονοεδρική, η Θεσπρωτία, ήταν επίσης διεδρική. Στην Αττική μόνο η Α’ Πειραιά έχει χάσει 1 έδρα.

Πηγή: TheTOC.gr