Οι καταλυτικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην οικονομία

Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ και η απειλή για τις χώρες της Μεσογείου είναι τεράστια. Ο κόσμος μας αλλάζει με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Πέραν τον ενοχών μας για την καταστροφή που προξενήσαμε στον πλανήτη μας, υπάρχει και η προοπτική συγκλονιστικών αλλαγών στην καθημερινή μας ζωή. Ο τουρισμός για παράδειγμα είναι σήμερα για την Ελλάδα μία σημαντική πηγή εισοδήματος. Αν κάτι λοιπόν χρειάζεται είναι να ξανασχεδιάσουμε το μέλλον μας και αυτό πρέπει να γίνει άμεσα, γιατί χρειαζόμαστε μια άλλη Ελλάδα.

Αν τα μεσογειακά καλοκαίρια συνοδεύονται από καύσωνες και πυρκαγιές, αυτό σημαίνει ότι η τουριστική βιομηχανία κινδυνεύει να εξαλειφθεί. Για την Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία και άλλες μεσογειακές χώρες, αυτό είναι ένα τρομερό γεγονός. Θα ήταν σαν να λέγαμε στους Γερμανούς ότι όλες οι αυτοκινητοβιομηχανίες της χώρας θα έκλειναν εν μία νυκτί.

Αλλά και τα ακίνητα θα υποστούν πλήγμα. Γιατί οι άνθρωποι να θέλουν να είναι αγκαλιασμένοι εφ’ όρου ζωής με ένα air condition και να μην αναζητήσουν τις ειρηνικές και ήπιες συνθήκες διαβίωσης της Σκανδιναβίας;

Και φυσικά, η γεωργική παραγωγή θα πληγεί ανεπανόρθωτα από την κλιματική αλλαγή.

Θα ήταν εύκολο να περάσουν τέτοιες «κακές ιδέες» αν υπήρχε μόνο μια πιθανότητα μερικών τοις εκατό για ένα ζεστό καλοκαίρι. Αλλά δεν είναι έτσι. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η πιθανότητα είναι πολύ μεγαλύτερη. Εκεί έγκειται το πρόβλημα. Θα έπρεπε να αφεθεί στους ειδικούς. Καλό είναι να έχει κανείς άποψη, αλλά οι άνθρωποι θα πρέπει να καταλάβουν ότι δεν πηγαίνεις σε φαρμακοποιό για να κάνεις σκωληκοειδίτιδας. Με τον ίδιο τρόπο, υπάρχουν άνθρωποι που είναι εξοικειωμένοι με τα περιβαλλοντικά θέματα και τα κατανοούν καλύτερα από εμάς ούτως ή άλλως. Κατά καιρούς, οι κυβερνήσεις έχουν συστήσει ομάδες εργασίας από έμπειρους ανθρώπους για να διατυπώνουν συστάσεις για όλα τα θέματα. Για παράδειγμα, για τις δασικές πυρκαγιές. Έκτοτε, όμως, δεν έχουν υπάρξει σχεδόν καθόλου ρηξικέλευθες και δεσμευτικές αποφάσεις. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι πολιτικοί ηγέτες δεν είχαν το θάρρος να πάρουν το πολιτικό κόστος. Ποιος θα έλεγε στην πλειοψηφία του εκλογικού σώματος, στο οποίο κυριαρχεί η αντιεπιχειρηματική λογική, ότι η εκχέρσωση των δασών πρέπει να γίνεται από ιδιώτες και σε αντάλλαγμα τα δάση να αξιοποιούνται οικονομικά; Κανείς δεν θα το κάνει. Έτσι προτίμησαν να αφήσουν τα πράγματα ως έχουν παρά να ρισκάρουν την επανεκλογή τους.

Το θέμα του τουρισμού είναι καινούργιο: όποιος έλεγε πριν από τρία χρόνια ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί σοβαρή απειλή για την τουριστική βιομηχανία, θα θεωρούνταν υπερβολικός. Τρία χρόνια αργότερα δεν θεωρείται πλέον υπερβολή. Και τρία χρόνια αργότερα, είναι πιθανό να ξύνουμε αμήχανα το κεφάλι μας. Είναι αυτό μια βεβαιότητα; Δεν το ξέρουμε αυτό. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι θα πρέπει να μάθουμε να αντιμετωπίζουμε παρατεταμένους καύσωνες. Οι ειδικοί λένε ότι κατάσταση το καλοκαίρι του 2023, σε δέκα χρόνια από τώρα, θα θεωρείται ιδανική.

Η δουλειά της κυβέρνησης δεν είναι μόνο οι αντιπυρικές ζώνες. Δεν είναι η αγορά νέων πυροσβεστικών αεροσκαφών. Η κλιματική κρίση είναι η χειρότερη απ’ όσες έχουμε γνωρίσει μέχρι σήμερα. Και η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να κάνει σχέδια για το μέλλον και να αρχίσει να τα υλοποιεί άμεσα. Λέγαμε πάντοτε ότι θέλουμε ένα νέο οικονομικό μοντέλο που να μην στηρίζεται μόνο στον τουρισμό. Η διαφορά σε σχέση με το παρελθόν είναι ότι τότε ήταν απλά θέμα «άποψης». Τώρα, είναι θέμα επιβίωσης.

Ο κόσμος μας αλλάζει με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Πέραν τον ενοχών μας για την καταστροφή που προξενήσαμε στον πλανήτη μας, υπάρχει και η προοπτική συγκλονιστικών αλλαγών στην καθημερινή μας ζωή. Ο τουρισμός για παράδειγμα είναι σήμερα για την Ελλάδα μία σημαντική πηγή εισοδήματος. Αν κάτι λοιπόν χρειάζεται είναι να ξανασχεδιάσουμε το μέλλον μας και αυτό πρέπει να γίνει άμεσα, γιατί χρειαζόμαστε μια άλλη Ελλάδα.

Αν τα μεσογειακά καλοκαίρια συνοδεύονται από καύσωνες και πυρκαγιές, αυτό σημαίνει ότι η τουριστική βιομηχανία κινδυνεύει να εξαλειφθεί. Για την Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία και άλλες μεσογειακές χώρες, αυτό είναι ένα τρομερό γεγονός. Θα ήταν σαν να λέγαμε στους Γερμανούς ότι όλες οι αυτοκινητοβιομηχανίες της χώρας θα έκλειναν εν μία νυκτί.

Αλλά και τα ακίνητα θα υποστούν πλήγμα. Γιατί οι άνθρωποι να θέλουν να είναι αγκαλιασμένοι εφ’ όρου ζωής με ένα air condition και να μην αναζητήσουν τις ειρηνικές και ήπιες συνθήκες διαβίωσης της Σκανδιναβίας;

Και φυσικά, η γεωργική παραγωγή θα πληγεί ανεπανόρθωτα από την κλιματική αλλαγή.

Θα ήταν εύκολο να περάσουν τέτοιες «κακές ιδέες» αν υπήρχε μόνο μια πιθανότητα μερικών τοις εκατό για ένα ζεστό καλοκαίρι. Αλλά δεν είναι έτσι. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η πιθανότητα είναι πολύ μεγαλύτερη. Εκεί έγκειται το πρόβλημα. Θα έπρεπε να αφεθεί στους ειδικούς. Καλό είναι να έχει κανείς άποψη, αλλά οι άνθρωποι θα πρέπει να καταλάβουν ότι δεν πηγαίνεις σε φαρμακοποιό για να κάνεις σκωληκοειδίτιδας. Με τον ίδιο τρόπο, υπάρχουν άνθρωποι που είναι εξοικειωμένοι με τα περιβαλλοντικά θέματα και τα κατανοούν καλύτερα από εμάς ούτως ή άλλως. Κατά καιρούς, οι κυβερνήσεις έχουν συστήσει ομάδες εργασίας από έμπειρους ανθρώπους για να διατυπώνουν συστάσεις για όλα τα θέματα. Για παράδειγμα, για τις δασικές πυρκαγιές. Έκτοτε, όμως, δεν έχουν υπάρξει σχεδόν καθόλου ρηξικέλευθες και δεσμευτικές αποφάσεις. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι πολιτικοί ηγέτες δεν είχαν το θάρρος να πάρουν το πολιτικό κόστος. Ποιος θα έλεγε στην πλειοψηφία του εκλογικού σώματος, στο οποίο κυριαρχεί η αντιεπιχειρηματική λογική, ότι η εκχέρσωση των δασών πρέπει να γίνεται από ιδιώτες και σε αντάλλαγμα τα δάση να αξιοποιούνται οικονομικά; Κανείς δεν θα το κάνει. Έτσι προτίμησαν να αφήσουν τα πράγματα ως έχουν παρά να ρισκάρουν την επανεκλογή τους.

Το θέμα του τουρισμού είναι καινούργιο: όποιος έλεγε πριν από τρία χρόνια ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί σοβαρή απειλή για την τουριστική βιομηχανία, θα θεωρούνταν υπερβολικός. Τρία χρόνια αργότερα δεν θεωρείται πλέον υπερβολή. Και τρία χρόνια αργότερα, είναι πιθανό να ξύνουμε αμήχανα το κεφάλι μας. Είναι αυτό μια βεβαιότητα; Δεν το ξέρουμε αυτό. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι θα πρέπει να μάθουμε να αντιμετωπίζουμε παρατεταμένους καύσωνες. Οι ειδικοί λένε ότι κατάσταση το καλοκαίρι του 2023, σε δέκα χρόνια από τώρα, θα θεωρείται ιδανική.

Η δουλειά της κυβέρνησης δεν είναι μόνο οι αντιπυρικές ζώνες. Δεν είναι η αγορά νέων πυροσβεστικών αεροσκαφών. Η κλιματική κρίση είναι η χειρότερη απ’ όσες έχουμε γνωρίσει μέχρι σήμερα. Και η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να κάνει σχέδια για το μέλλον και να αρχίσει να τα υλοποιεί άμεσα. Λέγαμε πάντοτε ότι θέλουμε ένα νέο οικονομικό μοντέλο που να μην στηρίζεται μόνο στον τουρισμό. Η διαφορά σε σχέση με το παρελθόν είναι ότι τότε ήταν απλά θέμα «άποψης». Τώρα, είναι θέμα επιβίωσης.