Την ώρα που η Ελλάδα εξακολουθεί να αναζητά ένα λειτουργικό και δημοσιονομικά βιώσιμο πλαίσιο στήριξης για την ενεργοβόρα βιομηχανία, η Βουλγαρία προχωρά με αποφασιστικά βήματα. Με επίσημη απόφαση που δημοσιοποιήθηκε στη Σόφια, τίθεται σε ισχύ από 1η Ιουλίου 2025 έως 30 Ιουνίου 2026 ένας μηχανισμός αποζημίωσης για τις μεγάλες βιομηχανίες, καλύπτοντας το κόστος ρεύματος πάνω από τα 122 λέβα (περίπου 62,38 ευρώ/MWh).
Η πρωτοβουλία αυτή καθιστά τη Βουλγαρία πρωτοπόρο στη νοτιοανατολική Ευρώπη, σε μια περίοδο όπου οι υψηλές τιμές ενέργειας απειλούν τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα ολόκληρης της περιοχής.
Το βουλγαρικό μοντέλο στήριξης
Η χρηματοδότηση του μηχανισμού δεν θα προέρχεται από τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά από ειδικό ταμείο που λειτουργεί ήδη από το 2015, στο οποίο συνεισφέρουν παραγωγοί, έμποροι και διαχειριστές του ηλεκτρικού συστήματος. Με αυτόν τον τρόπο, το μέτρο λειτουργεί εκτός δημοσιονομικού κόστους και προστατεύει τις βιομηχανίες από διακυμάνσεις στη χονδρική τιμή της ενέργειας.
Η κυβέρνηση της Βουλγαρίας υπογραμμίζει ότι ο νέος μηχανισμός είναι απλούστερος και αποτελεσματικότερος από προηγούμενες προτάσεις που προέβλεπαν επιδοτήσεις έως και 50% της κατανάλωσης ρεύματος. Στόχος είναι να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και να επιταχυνθούν οι πληρωμές, χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια.
Η πρόταση αναμένεται να κοινοποιηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως το τέλος Οκτωβρίου, στο πλαίσιο των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις.
Η ελληνική καθυστέρηση
Στην Ελλάδα, οι συζητήσεις για ένα αντίστοιχο μοντέλο βρίσκονται ακόμα σε προπαρασκευαστικό στάδιο. Έχουν ήδη πραγματοποιηθεί δύο συναντήσεις του ΣΕΒ με τα αρμόδια υπουργεία, ωστόσο δεν έχουν “κλειδώσει” τα τελικά μέτρα. Η κυβέρνηση εξετάζει ένα «ιταλικού τύπου» μοντέλο στήριξης, το οποίο θα επιτρέπει μερική αποζημίωση για ενεργοβόρες βιομηχανίες, αλλά υπό αυστηρούς δημοσιονομικούς περιορισμούς.
Οι βιομηχανίες ζητούν σταθερό και προβλέψιμο πλαίσιο τιμολόγησης ενέργειας, επισημαίνοντας ότι το υψηλό ενεργειακό κόστος αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την ανταγωνιστικότητά τους στις διεθνείς αγορές. Πολλές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα στη μεταλλουργία και τη χημική βιομηχανία, προειδοποιούν για απώλεια παραγωγής και επενδύσεων αν δεν υπάρξει γρήγορη πολιτική παρέμβαση.
Το βλέμμα στη Γενική Συνέλευση του ΣΕΒ
Σήμερα, στη Γενική Συνέλευση του ΣΕΒ, το ενδιαφέρον στρέφεται στα μηνύματα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη προς τον επιχειρηματικό κόσμο. Η αγορά αναμένει να ακούσει σαφές χρονοδιάγραμμα για την υιοθέτηση ενός μηχανισμού στήριξης, που θα μειώσει το ενεργειακό βάρος των μεγάλων επιχειρήσεων και θα προσφέρει ίσους όρους ανταγωνισμού σε σχέση με τις γειτονικές χώρες.
Η σύγκριση με τη Βουλγαρία, που ήδη κινείται με ταχύτητα και μεθοδικότητα, ασκεί πιέσεις στην Αθήνα να επιταχύνει. Όπως σημειώνουν στελέχη της βιομηχανίας, «η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να περιμένει άλλο» σε μια εποχή παγκόσμιου ανταγωνισμού και υψηλού κόστους παραγωγής.
Ελλάδα, Ρουμανία – Θα ακολουθήσουν;
Σύμφωνα με πληροφορίες του Montel, ενώσεις βιομηχανικών καταναλωτών σε Ελλάδα και Ρουμανία παρακολουθούν στενά την πρωτοβουλία της Σόφιας και πιέζουν τις κυβερνήσεις τους να εφαρμόσουν ανάλογα μέτρα.
«Αν εγκριθεί το βουλγαρικό σχέδιο από την ΕΕ, τότε παρόμοια βοήθεια θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην Ελλάδα και γιατί όχι στη Ρουμανία και την ευρύτερη περιοχή», δήλωσε εκπρόσωπος της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ).
Τον περασμένο Ιούνιο, ενώσεις βιομηχανιών από τις τρεις χώρες υπέβαλαν κοινό αίτημα στην Κομισιόν για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού αποζημίωσης, ώστε να αντισταθμιστούν οι υψηλότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας που αντιμετωπίζει η Νοτιοανατολική Ευρώπη σε σχέση με την υπόλοιπη ήπειρο.
Οι επιφυλάξεις των αγορών
Παρά τις θετικές αντιδράσεις των βιομηχανιών, traders της αγοράς ενέργειας προειδοποιούν ότι μια μακροπρόθεσμη κρατική παρέμβαση θα μπορούσε να πλήξει τη ρευστότητα και τον ανταγωνισμό. Υποστηρίζουν ότι τα μέτρα πρέπει να είναι στοχευμένα και προσωρινά, δίνοντας χώρο στην αγορά να προσαρμοστεί.
Η μεγάλη εικόνα
Το παράδειγμα της Βουλγαρίας δείχνει ότι οι χώρες που κινούνται γρήγορα και συντονισμένα μπορούν να θωρακίσουν τη βιομηχανία τους απέναντι στις ενεργειακές κρίσεις χωρίς να εκτροχιάσουν τα δημόσια οικονομικά τους.
Για την Ελλάδα, η καθυστέρηση στην υιοθέτηση ενός τέτοιου πλαισίου δεν είναι απλώς διοικητικό ζήτημα — είναι θέμα βιομηχανικής επιβίωσης. Αν η Αθήνα δεν ακολουθήσει σύντομα, κινδυνεύει να δει περισσότερες επιχειρήσεις να μεταφέρουν την παραγωγή τους εκτός συνόρων.
Όπως σχολίασε αναλυτής στο Montel, «η ενεργειακή πολιτική σήμερα είναι βιομηχανική πολιτική – και όποιος καθυστερεί, χάνει το τρένο της ανταγωνιστικότητας».
Πηγή: Pagenews.gr