Προετοιμαστείτε, έρχονται οι τρισεκατομμυριούχοι

Οι μέτοχοι της εταιρείας ενέκριναν την Πέμπτη ένα πακέτο αποδοχών που θα δώσει στον CEO 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε 10 χρόνια, αν η Tesla πετύχει στόχους, προσθέτοντας στην τρέχουσα περιουσία του τα 461 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό δεν είναι απλώς αριθμός – είναι ένα ορόσημο που δείχνει πώς η τεχνολογία και η καινοτομία μπορούν να δημιουργήσουν πλούτο πέρα από κάθε φαντασία. Αλλά ενώ ορισμένοι αποστρέφονται τους δισεκατομμυριούχους, η ερώτηση παραμένει: Είμαστε έτοιμοι για τρισεκατομμυριούχους;

Η Billie Eilish, η ποπ σταρ της Gen Z, το έθεσε ωμά πρόσφατα στην ομιλία της στα WSJ Magazine Innovator Awards: «Αν είσαι δισεκατομμυριούχος, γιατί είσαι δισεκατομμυριούχος;». Χωρίς μίσος, όπως διευκρίνισε, αλλά με μια απαίτηση για δωρεές. Και δεν είναι μόνη – η νέα γενιά βλέπει τον πλούτο ως κάτι που πρέπει να μοιραστεί. Ωστόσο, οι δισεκατομμυριούχοι σαν τον Mark Zuckerberg, που ήταν παρών στην εκδήλωση, δεν έχουν μετρητά έτοιμα να μοιράσουν. Ο πλούτος τους είναι δεμένος σε μετοχές εταιρειών όπως η Meta, η Tesla ή η Amazon, που χτίστηκαν πάνω σε καινοτομίες που άλλαξαν τον κόσμο: κοινωνικά δίκτυα, ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ηλεκτρονικό εμπόριο.

Αυτές οι εταιρείες δεν είναι απλώς επιχειρήσεις – είναι μηχανές ανάπτυξης. Η Tesla, για παράδειγμα, έχει δει την αξία της να εκτοξευθεί χάρη στην ηλεκτρική επανάσταση και την AI, κάνοντας τον Musk τον πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο. Το πακέτο αποδοχών του, που εγκρίθηκε με 72% των μετόχων υπέρ, δίνει επιπλέον μετοχές αν η εταιρεία πετύχει στόχους όπως αύξηση εσόδων και κεφαλαιοποίησης. Δεν είναι μετρητά – είναι μετοχές, που εξαρτώνται από την επιτυχία της εταιρείας. Και εδώ έρχεται το πρόβλημα: Αν ο Musk πουλήσει μαζικά, η τιμή πέφτει, βλάπτοντας όλους, από εργαζόμενους μέχρι συνταξιούχους που έχουν μετοχές σε ταμεία.

Οι άλλοι κολοσσοί της tech – Larry Ellison (Oracle), Jeff Bezos (Amazon), Larry Page και Sergey Brin (Alphabet), Jensen Huang (Nvidia) – ακολουθούν παρόμοιο μοτίβλο. Οι μετοχές τους έχουν ανέβει 20-76% ετησίως την τελευταία δεκαετία, κάνοντας τον πλούτο τους να «αυτοτροφοδοτείται». Με αυτόν τον ρυθμό, και οι επτά – ήδη οι πλουσιότεροι παγκοσμίως – θα γίνουν τρισεκατομμυριούχοι σε 3-5 χρόνια, αν η οικονομία αναπτύσσεται 5% ετησίως. Ακόμα και σε πτωτική αγορά, ο χρόνος είναι θέμα δεκαετίας.

Αυτό που ενοχλεί πολλούς δεν είναι ο πλούτος καθεαυτός – η Αμερική έχει πάντα θαυμάζει επιχειρηματίες σαν τον John D. Rockefeller ή τον Andrew Carnegie, που δώρισαν περιουσίες. Ο Ροκφέλερ είχε το 1,5% του ΑΕΠ το 1937 – σήμερα, ένας τρισεκατομμυριούχος θα έχει 1/3 αυτού. Το πρόβλημα είναι η ανισότητα: Το 0,1% κατέχει δυσανάλογο μερίδιο πλούτου, ενώ δύο τρίτα εργαζομένων πλήρους απασχόλησης δεν βγάζουν αρκετά για οικογένεια τετραμελούς. Η δωρεά είναι δύσκολη – οι μεγιστάναδες όπως Gates, Buffett, Musk και Zuckerberg έχουν υποσχεθεί φιλανθρωπίες, αλλά ο πλούτος είναι δεμένος σε μετοχές.

Η ευημερία δεν είναι παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος. Μπορούμε να χαιρετίσουμε καινοτόμους που μας έδωσαν smartphones, internet και ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ενώ ταυτόχρονα βελτιώνουμε το βιοτικό επίπεδο όλων. Η κυβέρνηση μπορεί να δώσει κίνητρα σε εταιρείες για υψηλότερους μισθούς – ακόμα και σε tech κολοσσούς. Οι φόροι κληρονομιάς πρέπει να είναι αυστηροί, για να διανέμονται οι περιουσίες, αποτρέποντας συγκέντρωση εξουσίας.

Οι τρισεκατομμυριούχοι έρχονται, και με αυτούς νέες προκλήσεις. Αλλά αντί να εστιάζουμε στο μίσος, ας στραφούμε στην πολιτική: Πώς να μοιραστούμε την επιτυχία, ώστε όλοι να ωφεληθούν. Η ιστορία δείχνει ότι οι μεγιστάνες δωρίζουν – ας βεβαιωθούμε ότι το σύστημα το απαιτεί.

Πηγή: Pagenews.gr