Οι προκλήσεις του 2020 για την Ελλάδα

Οι κρίσιμες αποφάσεις στην πολιτική, την διπλωματία και την οικονομία θα δείξουν το δρόμο της Ελλάδας στη νέα δεκαετία

Έτος προκλήσεων, δοκιμασίας, δύσκολων αποφάσεων αλλά και υψηλών προσδοκιών για την ανάπτυξη της οικονομίας είναι το 2020 για την ελληνική κυβέρνηση που αρχικά θα πρέπει να αντιμετωπίσει δυο μέτωπα με έναν κοινό παρανομαστή όμως. Τα ελληνοτουρκικά και τις προκλήσεις της Τουρκίας, αλλά και το προσφυγικό-μεταναστευτικό. Και τα δυο παραπάνω μέτωπα έχουν έναν κοινό παρανομαστή. Τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Τούρκος πρόεδρος φαίνεται αποφασισμένος να κλιμακώσει την ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας αν δεν μπει στο ενεργειακό παιχνίδι πραγματοποιώντας παρά τις ελληνικές προειδοποιήσεις έρευνες  για υδρογονάνθρακες στην κυπριακή ΑΟΖ και νότια της Κρήτης ή του Καστελλόριζου.

Σε κάθε περίπτωση ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν θα ήθελε να δημιουργηθεί κάποιο θερμό επεισόδιο και για το λόγο αυτό έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο της Χάγης. Βέβαια με τον Ερντογάν κανείς δεν μπορεί να κοιμάται ήσυχος και για το λόγο αυτό η ελληνική πλευρά εκτός του διπλωματικού σχεδίου της που βρίσκεται ήδη εδώ και αρκετό καιρό σε εφαρμογή με συναντήσεις και συμφωνίες με ευρωπαικές και μη χώρες.

Ανάλογα με τις «ορέξεις» του σουλτάνου Ερντογάν θα κινηθεί και το μέτωπο του προσφυγικού – μεταναστευτικού. Η κυβέρνηση ποντάρει φυσικά στην ανάσχεση των μεταναστευτικών ροών από την πιο αποτελεσματική φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων αλλά και της «φραγής» των χερσαίων, της κατασκευής κλειστών προαναχωρησιακών κέντρων, αλλά και στη μετεγκατάσταση προσφύγων σε άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Επίσης ποντάρει στην επιστροφή μεταναστών και προσφύγων στην Τουρκία, αλλά αυτό είπαμε εξαρτάται από τις κινήσεις του Ερντογάν.

Οικονομία

Το 2020 συνδέεται με μεγάλες προσδοκίες για την Ελληνική οικονομία. Αλλά και πολλές προκλήσεις. Ο στόχος της ανάπτυξης έχει τεθεί στο φιλόδοξο 2,8%, με το Μαξίμου και το υπουργείο Οικονομικών να έχουν σχεδιάσει έναν συγκεκριμένο οδικό χάρτη για τη χρονιά που έρχεται.

Με την έναρξη της νέας χρονιάς, ξεκινά μία περίοδος περίπου έξι μηνών, κατά την οποία θα κριθούν πολλά τόσο σε σχέση με την πληρωμή των επόμενων δόσεων όσο όμως και γενικότερα για την πορεία και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, με αποκορύφωμα την ομαλή επιστροφή της χώρας στην «κανονικότητα» του δανεισμού από τις αγορές.

Σύμφωνα με το economico σε αυτό το εξάμηνο, αναμένεται να «κλειδώσουν» οι αποφάσεις για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων, αλλά και οι αποφάσεις για την χρήση των κερδών από τα ομόλογα (SMPs και ANFAs) για προσυμφωνημένες επενδύσεις.Παράλληλα, μέσα σε αυτό το διάστημα,  θα διενεργηθούν δύο μεταμνημονιακές επισκέψεις των θεσμών που θα πρέπει να πιστοποιήσουν τη μεταρρυθμιστική δυναμική της κυβέρνησης και οι οποίες θα λειτουργήσουν ως «διαβατήριο» για μια σειρά από αποφάσεις του Eurogroup.

Στην ίδια βάση, μέσα στους πρώτους μήνες του 2020 θα κριθούν και οι αποφάσεις για μια σειρά από πρόσθετα μέτρα για τη βελτίωση της βιωσιμότητας του ελληνικού δημοσίου χρέους, όπως η πρόωρη εξόφληση δανείων του ΔΝΤ ύψους 2,5 δισ. ευρώ περίπου.

Η «κάθοδος των δανειστών»

Όπως αναφέρει το economico, οι εκπρόσωποι των πιστωτών αναμένονται στην Αθήνα περί τα τέλη του Ιανουαρίου (πιθανότατα αμέσως μετά το Eurogroup της 20ής Ιανουαρίου) και στο επίκεντρο των επαφών που θα έχουν με κυβερνητικά στελέχη θα βρεθεί η λίστα με τα προαπαιτούμενα. Από το βαθμό και την έκταση όσων έχουν υλοποιηθεί θα αποκτήσουν μια πρώτη, ασφαλή εικόνα, για το που και πώς βαδίζει η χώρα μετά την αλλαγή κυβερνητικής σκυτάλης, τον περασμένο Ιούλιο σε σχέση με τις υποχρεώσεις της ως κράτος σε καθεστώς «Ενισχυμένης Εποπτείας».

Η 5η αξιολόγηση αποτελεί ένα κρίσιμο και ταυτόχρονα δύσκολο στοίχημα για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, καθώς είναι επιβαρημένη με τις καθυστερήσεις που κληροδότησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στο διάδοχο σχήμα.

Οι επόμενες κρίσιμες ημερομηνίες

• Στις 27 Φεβρουαρίου δημοσιεύεται η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας της Κομισιόν, στην οποία θα συμπεριλαμβάνεται και η αναθεωρημένη ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους.
• Στις αρχές Μαρτίου Κομισιόν και ΕΚΤ θα έχουν ολοκληρώσει την τεχνική εργασία που τους ανέθεσε το Eurogroup αναφορικά με την αλλαγή χρήσης των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα SMPs και ANFAs.
• Στις 6 Μαρτίου αναμένονται οι προκαταρκτικές ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ για τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2019.
• Στις Eurogroup στις 16 Μαρτίου είναι πιθανό να ληφθεί απόφαση ώστε μέρος των κερδών από ελληνικά ομόλογα να χρηματοδοτεί συμφωνημένες επενδύσεις.
• Στις 20 Μαρτίου επιστέφουν στην Αθήνα οι εκπρόσωποι των θεσμών για την έκτη μεταμνημονιακή αξιολόγηση τους.
• Μεταξύ 13-19 Απριλίου θα διεξαχθεί η Εαρινή Σύνοδος του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον. Σε αυτή η ελληνική κυβέρνηση θα θέσει νέο αίτημα πρόωρης αποπληρωμής χρεών προς το Ταμείο.
• Στις 23 Απριλίου η Eurostat θα ανακοινώσει τα στοιχεία για το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2019.
• Στο Eurogroup της 18ης Μαΐου εκτιμάται πως θα γίνει η συζήτηση για την αλλαγή των στόχων των πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2021.
• Στις 4 Ιουνίου η Ελληνική Στατιστική Αρχή θα ανακοινώσει τις εκτιμήσεις της για τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το πρώτο τρίμηνο του 2020.

Η κυβέρνηση σχεδιάζει ανάλογα τον ρυθμό της ανάπτυξης νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ, πιθανόν από τον Αύγουστο, αλλά και την πρώτη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών πιθανόν από τον Ιούνιο όπου θα ανακουφίσει τους φορολογούμενους. Επίσης, η μείωση φορολογικών συντελεστών από την 1^η Ιανουαρίου, η υλοποίηση του σχεδίου «Ηρακλής» για τη μείωση των κόκκινων δανείων αλλά και οι μεγάλες επενδύσεις, όπως το Ελληνικό, εκτιμούν στην κυβέρνηση ότι θα λειτουργήσουν σαν αναφλεκτικό υλικό που θα ανάψει  την φλόγα της ανάπτυξης και την προσέλκυση σημαντικών επενδύσεων.

Το οικονομικό επιτελείο ετοιμάζεται και για κάποια άλλα σημαντικά μέτωπα όπως η ενοποίηση όλων των ταμείων στον ΕΦΚΑ, μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις που θα βοηθήσουν στην περαιτέρω ανάπτυξη και στη δημιουργία θέσεων εργασίας, την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, αλλά και στην προσπαθεία για μείωση των οφειλών του κράτους στους ιδιώτες.

Σημαντικό είναι το γεγονός ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη ξεκινά τη νέα χρονιά όπου δεν υπάρχει κάποια προγραμματισμένη εκλογική αναμέτρηση. Η αναθεώρηση του Συντάγματος επιτρέπει την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας τον Φεβρουάριο χωρίς τον φόβο πρόωρων εκλογών.