Περιβαλλοντικό νομοσχέδιο: Τι περιλαμβάνει το σχέδιο νόμου που ψηφίστηκε στη Βουλή

Αναθεώρηση και εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου για περιοχές Natura, μείωση του χρόνου περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων και περαιτέρω ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ, προβλέπεται μεταξύ άλλων στο νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που «πέρασε» από τη Βουλή.

Περιβαλλοντικό νομοσχέδιο: Σε υψηλούς τόνους και με έντονη αντιπαράθεση μεταξύ της κυβέρνησης και της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ψηφίστηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με θέμα: «Εκσυγχρονισμός περιβαλλοντικής νομοθεσίας, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών 2018/844 και 2019/692 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και λοιπές διατάξεις». Το νομοσχέδιο ήρθε χθες, Τρίτη 4 Μαΐου 2020, προς ψήφιση στην Ολομέλεια της Βουλής, έχοντας πρώτα ψηφιστεί στην αρμόδια επιτροπή.

Σημειώνεται, πως στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου πήρε το “ok” από τις ψήφους της Νέας Δημοκρατίας, με την υπόλοιπη αντιπολίτευση να καταψηφίζει εκτός της Ελληνικής Λύσης που επιφυλάχθηκε για την Ολομέλεια.

Στην Ολομέλεια οι τόνοι ανέβηκαν ανάμεσα στην κυβέρνηση, η οποία όπως ήταν αναμενόμενο υποστήριξε το εν λόγω σχέδιο νόμου, και την αντιπολίτευση που έκανε λόγο για “περιβαλλοντικό έγκλημα”.  “Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο φέρνει ένα βήμα μπροστά τη χώρα σε τομείς που θα τους χαρακτήριζα τριτοκοσμικούς. Βάζει τέλος στην Ελλάδα των βόθρων, των μπάζων, των χωματερών, που απειλούν την υγεία των κατοίκων και κοστίζουν εκατομμύρια στο Δημόσιο.

Στρέφει τη χώρα προς την ενέργεια που θα παράγεται από τον αέρα, τον ήλιο, τα νερά της. Την απαλλάσσει από τους βλαβερούς ρύπους του λιγνίτη αλλά και από την ακριβή παραγωγή ρεύματος. Μετατρέπει την καθαρή ενέργεια σε πεδίο επενδύσεων που θα φέρουν θέσεις απασχόλησης, τοπική ευημερία, έσοδα και για το κράτος αλλά και για τις τοπικές κοινωνίες” ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής.

“Το μοντέλο ανάπτυξης που οραματίζεστε εσείς είναι καθυστερημένο ως προς τις ευρωπαϊκές πολιτικές, δεν είναι φιλόδοξο, είναι καταστροφικό για το ελληνικό περιβάλλον και για αυτό, εμείς, όπως και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ζητάμε να το αποσύρετε” απάντησε ο τομεάρχης Ενέργειας και Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος, με τον Αλέξη Τσίπρα να συμπληρώνει πως η κυβέρνηση “επιδιώκει ουσιαστικά να ξαναστήσει το μοντέλο ανάπτυξης που μας έφερε στην κρίση, με επίκεντρο την κερδοσκοπική υπερεκμετάλλευση της γης και των φυσικών πόρων, την οικοδομή και το πολυεθνικό real estate”. 

Μάλιστα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, αποφάσισε την αποχώρηση της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας από τη διαδικασία. “Θα αποχωρήσουμε από τη διαδικασία και ελπίζω να είναι η πρώτη και τελευταία φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο”, τόνισε.

Έτσι, το νομοσχέδιο ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία τόσο επί της αρχής όσο και επί των άρθρων του. Ναι επί της αρχής ψήφισαν και οι 158 βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας ενώ 56 βουλευτές της αντιπολίτευσης καταψήφισαν. Είχαν προηγηθεί ονομαστικές ψηφοφορίες που είχαν ζητήσει Κίνημα Αλλαγής και ΚΚΕ. Το ΚΙΝΑΛ είχε καταθέσει αίτημα για ονομαστική ψηφοφορία επί σειρά άρθρων του ενώ το ΚΚΕ ζήτησε να διεξαχθεί και επί της αρχής του. Με επιστολική ψήφο ψήφισαν συνολικά 141 βουλευτές.

Το σχέδιο νόμου που κατά τον αρμόδιο υπουργό, Κωστή Χατζηδάκη, “είναι η επιβεβαίωση της μεταρρύθμισης” προβλέπει μεταξύ άλλων, όπως φαίνεται και στο infographic του pagenews.gr:

• Αναθεώρηση και εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου για περιοχές Natura
• Μείωση του χρόνου περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων
• Θέσπιση αποκλειστικών προθεσμιών για τα αιτήματα αδειοδότησης
• Ενεργοποιείται ο θεσμός των ιδιωτών πιστοποιημένων αξιολογητών
• Επεκτείνεται η ισχύς της περιβαλλοντικής άδειας από 10 στα 15 χρόνια
• Προβλέπεται η έκδοση ενιαίας άδειας με ενσωματωμένους περιβαλλοντικούς όρους μετά τη δημιουργία της κατάλληλης τεχνικής υποδομής
• Καταργείται η άδεια παραγωγής για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και αντικαθίσταται από Βεβαίωση Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας μετά από αυτοποιημένη διαδικασία ελέγχου
• Προβλέπεται ότι οι αιτήσεις για την έκδοση βεβαιώσεων θα υποβάλλονται 3 φορές το χρόνο και οι βεβαιώσεις θα ισχύουν για 25 χρόνια με την προϋπόθεση ότι ο επενδυτής θα προχωρά σε επενδύσεις
• Αυξάνεται το όριο απαλλαγής για την περιβαλλοντική αδειοδότηση φωτοβολταϊκών σταθμών από 0,5 MW στο 1 MW
• Ορίζεται περιβαλλοντική απαλλαγή για αιολικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής μέχρι 60 KW και για υβριδικούς σταθμούς μέχρι 100 KW
• Επεκτείνεται το έργο Διασύνδεσης Ελλάδας Ιταλίας με τον αγωγό φυσικού αερίου IGI Poseidon ώστε να περιλαμβάνει την διασύνδεση με τον αγωγό EastMed
• Περαιτέρω ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜHΕ

Αναλυτικότερα σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το νομοσχέδιο (μπορείτε να το δείτε εδώ) προβλέπει:

• Δημιουργία Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής:

«Η Ελλάδα για πρώτη φορά αποκτά έναν κεντρικό φορέα συντονισμού της διακυβέρνησης και διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος, στα πρότυπα χωρών όπως η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Φινλανδία». Ο φορέας αυτός είναι μετεξέλιξη του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΚΠΑΑ) και διαθέτει 24 οργανικές μονάδες σε όλη τη χώρα (Μονάδες Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών – ΜΔΠΠ), που είναι περίπου αντίστοιχες με τα σχέδια διαχείρισης, που εκπονούνται για τις περιοχές αυτές.

Ενώ, παραμένει η προστασία και η κάλυψη για όλες τις προστατευόμενες περιοχές, τα εθνικά πάρκα και τους εθνικούς δρυμούς. Ο νέος φορέας αναλαμβάνει τον συντονισμό για μια πιο αναβαθμισμένη προστασία των συγκεκριμένων περιοχών και, μεταξύ άλλων, θα γνωμοδοτεί για τις επιπτώσεις έργων ή δραστηριοτήτων που εμπίπτουν στις προστατευόμενες περιοχές. Στο πλαίσιο κάθε μίας από τις 24 Μονάδες θα λειτουργούν τοπικές επιτροπές διαχείρισης και θα αποτελούνται από εκπροσώπους της επιστημονικής κοινότητας, των περιβαλλοντικών οργανώσεων, της αυτοδιοίκησης και της κοινωνίας των πολιτών, ενώ η στελέχωση του νέου σχήματος (Γενικοί Διευθυντές και Διευθυντές) θα γίνει μέσω διαδικασιών ΑΣΕΠ.

• Ζωνοποίηση των περιοχών Natura:

Θεσμοθετείται η ζωνοποίηση των περιοχών Natura, με τέσσερις διαφορετικές ζώνες, «όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη, έτσι ώστε στις περιοχές αυτές, να υπάρξουν δραστηριότητες ανάλογα με τον χαρακτήρα τους», υπουγραμμίζει το ΥΠΕΝ. Στόχος, σύμφωνα με το υπουργείο, είναι να μην καθυστερεί η διαδικασία των ειδικών περιβαλλοντικών μελετών, σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται από τον νόμο για κάποιες χρήσεις γης (Προεδρικό Διάταγμα 59/2018), αλλά και άλλες περιβαλλοντικές δραστηριότητες, με κλιμάκωση ανάλογα με τον βαθμό προστασίας.

• Πλαστική σακούλα:

Επιβάλλεται τέλος σε όλες τις πλαστικές σακούλες ανεξαρτήτως πάχους τοιχώματος, με στόχο την αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης. Μοναδική εξαίρεση είναι οι βιοαποδομήσιμες – λιπασματοποιήσιμες, ενώ ως χρονικός ορίζοντας εφαρμογής της ρύθμισης ορίζεται η 1/1/2021.

• Ιδιωτικές συνδέσεις και αστικά λύματα:

Χρηματοδοτούνται από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους η σύνδεση ακινήτων με τα κεντρικά δίκτυα αποχέτευσης σε μια σειρά από δήμους της χώρας, ιδιαίτερα δε της Ανατολικής Αττικής, χωρίς οικονομική επιβάρυνση των ιδιοκτητών. «Η Ελλάδα με αυτόν τον τρόπο συμμορφώνεται με τη σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία». 

• Απόβλητα Εκσκαφών Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑEKK):

Για την έκδοση οικοδομικής άδειας προϋπόθεση θα είναι πλέον η σύναψη συνεργασίας με εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης ΑΕΚΚ για την αποκομιδή των μπάζων. «Στόχος είναι να μπει τέλος στη σημερινή κατάσταση κατά την οποία μπάζα καταλήγουν σε πεζοδρόμια και ρέματα, με σημαντικές επιπτώσεις για το περιβάλλον, την καθημερινότητα, αλλά και την ασφάλεια των πολιτών».

• Διαχείριση αποβλήτων:

Επισπεύδεται η υφιστάμενη διοικητική διαδικασία για την έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων, Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων και Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων. Για τη διαχείριση στερεών αποβλήτων στις νησιωτικές περιφέρειες, του Νοτίου Αιγαίου και των Ιονίων Νήσων, συστήνεται για κάθε μια από αυτές, ειδικός Περιφερειακός Διαβαθμιδικός Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. 

• Οικιστικές πυκνώσεις:

Γίνεται εκ νέου ανάρτηση των δασικών χαρτών με τις περιοχές που είχαν εξαιρεθεί ως οικιστικές πυκνώσεις σε συμμόρφωση με το γράμμα και το πνεύμα της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας (Ολ. ΣτΕ 685/2019), που έκρινε αντισυνταγματική την προηγούμενη προσπάθεια επίλυσης του ζητήματος.

Παρέχεται η δυνατότητα τακτοποίησης για χρονικό διάστημα 30 ετών κατοικιών που έχουν χτιστεί εντός δασών και δασικών εκτάσεων με βάση συγκεκριμένα κριτήρια προστασίας του περιβάλλοντος. Μετά την ανάρτηση των δασικών χαρτών και την υποβολή των σχετικών ενστάσεων θα εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα για τις λεπτομέρειες έτσι ώστε τελικά η όποια ρύθμιση να είναι σύμφωνη με τη νομολογία και τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.

• Δασικοί χάρτες:

Το νομοσχέδιο αποσαφηνίζει όποιες δεν θεωρούνται δασικές εκτάσεις, γαίες τις οποίες το ίδιο το κράτος επισήμως έχει θεωρήσει μη δασικές. Με αυτόν τον τρόπο τερματίζονται οι αλληλοσυγκρουόμενες τοποθετήσεις της δημόσιας διοίκησης, αλλά και επιταχύνεται η εκπόνηση των δασικών χαρτών.

Από το πεδίο εφαρμογής των δασικών χαρτών εξαιρούνται οι περιοχές για τις οποίες άλλαξε με ισχύουσες πράξεις της διοίκησης πριν το 1975 ο χαρακτήρας τους από δασικός σε άλλης μορφής. Πρόκειται κυρίως για Πράξεις που εκδόθηκαν στο πλαίσιο της αγροτικής νομοθεσίας, όπως: Αποφάσεις Επιτροπών Απαλλοτριώσεων για το σύνολο των εκτάσεων που αφορούν κληροτεμάχια, διανομές και αναδασμοί για το σύνολο των εκτάσεων που αναφέρονται στα σχετικά κτηματολογικά διαγράμματα, άδειες υπουργού ή νομάρχη για κάθε περίπτωση μεταβίβασης αγροτικών ακινήτων, όταν δεν έχει αλλάξει η χρήση.