Ο ΣΥΡΙΖΑ πριν και μετά τον Τσίπρα

Είναι πανθομολογούμενο ότι η ιστορία του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα είχε υπάρξει χωρίς τον Αλέξη Τσίπρα.

Ήταν αυτός που κατάφερε να κρατήσει αυτό το εγχείρημα όρθιο όταν ο αρχικός εμπνευστής του – και αυτός που είχε τη διορατικότητα να δει ότι ο Τσίπρας ήταν το μέλλον –, ο Αλέκος Αλαβάνος, αποφάσισε περίπου να στραφεί ενάντια στο ίδιο το πολιτικό του δημιούργημα.

Είδε ότι η καταστροφή που προκάλεσαν τα Μνημόνια κατέστρεφε τις αντιπροσωπευτικές σχέσεις και δημιουργούσε ένα πολιτικό κενό που θα μπορούσε να καλύψει ο ΣΥΡΙΖΑ.

Κατάλαβε ότι στα κοινωνικά κινήματα των πλατειών αναδύεται μια νέα πολιτική δυναμική και ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έπρεπε να είναι εκεί για να σφυρηλατήσει νέους δεσμούς με τους πολίτες.

Ήταν αυτός που καταλάβαινε ότι δεν αρκούσε για τον ΣΥΡΙΖΑ απλά να «αντιστέκεται στα Μνημόνια» ή να «βγαίνει στους δρόμους», αλλά ότι έπρεπε να προσφέρει πολιτικές λύσεις στα πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα, πράγμα που σήμαινε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορούσε να μιλήσει για την αριστερή κυβέρνηση.

Ήταν αυτός που πρωτοστάτησε στο να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ πρώτα αξιωματική αντιπολίτευση και, στη συνέχεια, κυβέρνηση.

Είχε το θάρρος να αναλάβει την ευθύνη του συμβιβασμού με την τρόικα αντί να κάνει «ηρωική έξοδο» και πέτυχε να βγάλει τη χώρα από το μνημόνιο.

Ταυτόχρονα, όμως, ήταν αυτός που έχασε την ευκαιρία να «ανακαλύψει» τον ΣΥΡΙΖΑ μετά το 2019 και να τον κάνει ένα κόμμα προσαρμοσμένο στα νέα δεδομένα. Θυμίζοντας τις επιπτώσεις της πανδημίας, ο κόσμος ήταν πιο φοβισμένος και πίστευε ότι αυτό που χρειαζόταν ήταν “σταθερότητα”. Ήταν αυτός που έκανε το κόμμα να λειτουργεί με τις παλιές ρουτίνες και τις παλιές νοοτροπίες.

Ήταν αυτός που «απομονώθηκε» από την κοινωνία και δεν κατάφερε να κατανοήσει και να αναλύσει τις αλλαγές που συντελούνται.

Ήταν αυτός που εμπιστεύτηκε τη νέα γενιά, που είχε μετακινηθεί από τις δημόσιες αίθουσες στα υπουργεία (αν και δεν ήταν καν «ηγέτες») και νόμιζε ότι ήξερε τα πάντα, ενώ στην πραγματικότητα είχε άγνοια τόσο της κοινωνίας όσο και της πολιτικής.

Ήταν αυτός που αγκάλιασε την αποτυχημένη τακτική των «ώριμων φρούτων» που προέκυψε και εξυπηρέτησε ουσιαστικά τους πολιτικούς σχεδιασμούς της Νέας Δημοκρατίας και του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Ταυτόχρονα, όμως, ήταν και αυτός που έμεινε μόνος του στην προεκλογική εκστρατεία- ήταν αυτός που, τη στιγμή της ήττας του, κανένα στέλεχος δεν ήθελε να είναι στο πλευρό του- ήταν αυτός που διάφοροι ήθελαν να «τελειώνουν» όσο το δυνατόν γρηγορότερα.

Και, βέβαια, ήταν αυτός που αντιμετωπίστηκε με εχθρότητα από ισχυρά συμφέροντα μέχρι τέλους, ακόμη και κατά την εφαρμογή του Μνημονίου, γιατί ποτέ δεν του επιτράπηκε να κατέβει με «λατρεία», όπως συνέβαινε με τους ηγέτες όλων των κομμάτων εξουσίας μέχρι τότε.

Τώρα στον ΣΥΡΙΖΑ βλέπω ότι βιάζονται να απαλλαγούν από τον ίδιο και από την κληρονομιά του. Τον αντιμετωπίζουν σαν «τελειωμένο». Προσπαθούν να οριστούν ως το αντίθετο αυτού. Και αυτός ορθά επιλέγει να μένει έξω από το κάδρο. Άλλωστε στην αριστερά δεν υπάρχουν «δαχτυλίδια» για να περάσουν από τη μια γενιά στην άλλη. Σημαίνει αυτό ότι είναι όντως τελειωμένος; Σημαίνει ότι έκλεισε ο πολιτικός του κύκλος; Σε αυτά τα ερωτήματα μόνο η Ιστορία μπορεί να δώσει πειστικές απαντήσεις.