Μήνυμα της κυβέρνησης στις αγορές για δημοσιονομική σύνεση

Κεντρικός μακροοικονομικός στόχος παραμένει η συγκράτηση των δαπανών, διαμηνύει η κυβέρνηση.

Πέντε ημέρες πριν από την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας από τη Standard & Poor’s, η κυβέρνηση παρουσίασε και νέα πειστήρια δημοσιονομικής σύνεσης: το προσχέδιο προϋπολογισμού που κατέθεσε στις Βρυξέλλες (Draft Budgetary Plan) προβλέπει αύξηση καθαρών πρωτογενών δαπανών μόνο 0,4% του ΑΕΠ, ενώ η σχετική κατευθυντήρια γραμμή της Κομισιόν αφήνει περιθώριο για αύξηση έως 2,6%.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Καθημερινής, το οποίο επικαλείται πηγές του οικονομικού επιτελείου, η συγκράτηση της αύξησης του 2024 οφείλεται στη μεγάλη αύξηση δαπανών του β΄ εξαμήνου φέτος (λόγω πλημμυρών και εκλογών κατατέθηκαν δύο συμπληρωματικοί προϋπολογισμοί, ύψους 1,3 δισ. ευρώ). Ωστόσο δεν παύει να αποτελεί ένα δείγμα συνετών προθέσεων στην άσκηση της οικονομικής πολιτικής.

Οι καθαρές πρωτογενείς δαπάνες είναι οι δαπάνες γενικής κυβέρνησης, αφαιρουμένων των τόκων, των εσόδων από την Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης) και ενδεχόμενων νέων μόνιμων μέτρων στην πλευρά των εσόδων, που θα λάβει η κυβέρνηση. Είναι το καινούργιο κριτήριο που εισηγείται η Κομισιόν για την παρακολούθηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, στο πλαίσιο των υπό συζήτηση προτάσεών της για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας.

«Ακολουθώντας μια συνεχή, συνετή δημοσιονομική πολιτική», αναφέρει το κείμενο του DBP, «η κατανάλωση της γενικής κυβέρνησης το 2024 θα υποχωρήσει κατά 1,3% σε σύγκριση με το 2023 (όταν ήταν 3,5% υψη λότερη από το προπανδημικό επίπεδο)».

Κατά τα άλλα, το DBP επιβεβαιώνει τα δημοσιονομικά μεγέθη των ετών 2023 και 2024, όπως αποτυπώθηκαν στο προσχέδιο προϋπολογισμού 2024, στις 2 Οκτωβρίου. «Με αυτόν τον τρόπο επιβεβαιώνεται και ως προς τη διεθνή κοινότητα ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ το 2023 και 2,1% του ΑΕΠ το 2024 είναι εφικτός, ενώ το χρέος της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να αποκλιμακωθεί από 171,4% του ΑΕΠ το 2022 σε 159,3% το 2023 και σε 152,2% το 2024», σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών. Το κείμενο επιβεβαιώνει ότι τα ενεργειακά μέτρα έκτακτης ανάγκης αναμένεται να αποσυρθούν σταδιακά, εφόσον δεν υπάρξουν υπερβολικές αυξήσεις στις τιμές φυσικού αερίου. Σε περίπτωση που θα απαιτηθούν στοχευμένα ενεργειακά μέτρα, αυτά αναμένεται να καλυφθούν από τα έσοδα του Ταμείου Πράσινης Μετάβασης.

Αμετάβλητες σε σχέση με το προσχέδιο προϋπολογισμού, που κατατέθηκε στη Βουλή στις 2 Οκτωβρίου, είναι οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό (4% φέτος και 2,4% το 2024, με τον εθνικό δείκτη στο 3,8% φέτος και στο 2,4% το 2024). Με βάση αυτές τις προβλέψεις, η αύξηση των συντάξεων θα είναι οριακά πάνω από 3%.

Ωστόσο επισημαίνονται και βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι για την επίτευξη του προβλεπόμενου ρυθμού ανάπτυξης, οι οποίοι περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την ταχύτητα απορρόφησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Αυτός ο κίνδυνος έχει αρχίσει να αυξάνεται, καθώς γίνονται ολοένα και δυσκολότερα τα ορόσημα που πρέπει να επιτευχθούν για την είσπραξη των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, αν και στο υπουργείο Οικονομικών αισιοδοξούν ότι στο τέλος θα υπάρξει πλήρης απορρόφηση. Στα στοιχεία εκτέλεσης προϋπολογισμού 9μήνου που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα καταγράφεται υποεκτέλεση έργων του Ταμείου Ανάκαμψης κατά 1,626 δισ. ευρώ. Σε σχετικό πίνακα που περιλαμβάνει το DBP, ωστόσο, προβλέπεται η είσπραξη επιχορηγήσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 0,9% του ΑΕΠ φέτος, 1,5% το 2024, 2% το 2025 και 2,6% του ΑΕΠ το 2026.

Επίσης, σε χαμηλότερη ανάπτυξη μπορεί να οδηγήσουν μια επιβράδυνση της ευρωπαϊκής και της παγκόσμιας οικονομίας, δυσμενείς διεθνείς γεωπολιτικές εξελίξεις, πληθωρισμός υψηλότερος από τις προβλέψεις, ακραίες καιρικές συνθήκες και συνέχιση της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής.

Πλεόνασμα 6 δισ. το 9μηνο