Σε επαγρύπνηση η Ελλάδα για το τουρκολιβυκό μνημόνιο

Επίκειται η ανακοίνωση του προγράμματος επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη στη Λιβύη, με επίκεντρο το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Η επίσκεψη δρομολογείται μετά από έντονη διπλωματική κινητικότητα, που πυροδότησαν οι πληροφορίες για επικείμενη επικύρωση του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου από τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης, υπό την προεδρία του Ακίλα Σάλεχ. Ο ίδιος ο υπουργός επιβεβαίωσε ότι θα επισκεφθεί “και τις δύο πλευρές της Λιβύης” στο άμεσο μέλλον.

Η αλλαγή στάσης της κυβέρνησης της Ανατολικής Λιβύης υπό τον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, ο οποίος μέχρι πρόσφατα αρνούνταν να υπογράψει το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, προκάλεσε ανησυχία στην Αθήνα. Οι ισχυρές σχέσεις που είχαν αναπτυχθεί μεταξύ των δύο χωρών κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, όταν η Αθήνα υποστήριξε τον Χαφτάρ με διάφορους τρόπους, αποτελούσαν αντίβαρο στη φιλοτουρκική στάση της κυβέρνησης της Τρίπολης υπό τον Αμπντέλ Χαμίντ Ντμπέιμπα.

Η υπογραφή του τουρκολιβυκού μνημονίου τον Νοέμβριο του 2019 από την κυβέρνηση της Τρίπολης, το οποίο καθόριζε θαλάσσια σύνορα μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας αγνοώντας την Κρήτη και τα Δωδεκάνησα, κινητοποίησε την Αθήνα, η οποία αντέδρασε σε δύο επίπεδα. Αρχικά, το 2020 η ελληνική κυβέρνηση υπέγραψε συμφωνία για τον μερικό καθορισμό της ΑΟΖ με την Αίγυπτο ως αντίβαρο στο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Επιπλέον, προσεταιρίστηκε τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Ανατολικής Λιβύης και τον πρόεδρό της, Ακίλα Σάλεχ, ο οποίος αρνούνταν να επικυρώσει τη συμφωνία.

Η πρόσφατη απόφαση της Βουλής να συστήσει ειδική επιτροπή για την εξέταση του τουρκολιβυκού μνημονίου ανατρέπει τα δεδομένα. Παρ’ όλα αυτά, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών προσπαθεί να καθησυχάσει σχετικά με την αλλαγή στάσης της κυβέρνησης της Ανατολικής Λιβύης, επισημαίνοντας τα διπλωματικά «ισχυρά όπλα» που διαθέτει η Ελλάδα: «Αυτή τη στιγμή, η μόνη εξέλιξη είναι η πρόταση για τη σύσταση επιτροπής αξιολόγησης του τουρκολιβυκού μνημονίου. Σας παρακαλώ να εμπιστεύεστε την ελληνική διπλωματία, η οποία ενεργεί κατάλληλα. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι, ειδικά σε σχέση με τη Λιβύη, μια από τις πιο εύθραυστες περιοχές του κόσμου, η διπλωματία μας πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική και ισόρροπη. Είμαστε σε εγρήγορση και διαθέτουμε ισχυρά μέσα, τα οποία θα χρησιμοποιήσουμε αν χρειαστεί», τόνισε σε πρόσφατη συνέντευξή του.

Ωστόσο, οι διπλωματικές ισορροπίες σήμερα άλλαξαν. Η Τουρκία που το 2019 είχε εμποδίσει τον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ να καταλάβει την Τρίπολη, ενισχύοντας τον Αμπντέλ Χαμίντ Ντμπέιμπα με όπλα, αλλάζει τακτική και με προφανή στόχο την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της νότια της Μεσογείου, προσεγγίζει την κυβέρνηση της Βεγγάζης υποσχόμενη ότι θα την ενισχύσει με οπλισμό. Και ο Χαφτάρ κάνει συμφωνίες πλέον με τον Ερντογάν αδιαφορώντας για την αλλαγή σχέσης του με την Ελλάδα.

Βέβαια, η μεταστροφή στη στάση τόσο της Βεγγάζης όσο και της Άγκυρας προϋποθέτει τη συγκατάθεση του Καΐρου, της Μόσχας και των ΗΠΑ, καθώς οι εξελίξεις στην περιοχή συνδέονται άμεσα με τα συμφέροντά τους. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η κυβέρνηση της Ανατολικής Λιβύης ελέγχει το 80% των επιβεβαιωμένων κοιτασμάτων, τα οποία θεωρούνται τα μεγαλύτερα στην αφρικανική ήπειρο, συμπεριλαμβανομένων των υποδομών εξόρυξης, των αγωγών και των τερματικών σταθμών φόρτωσης. Η επίτευξη σταθερότητας στην ακόμη ταραχώδη Λιβύη αποτελεί προτεραιότητα για τις προαναφερθείσες χώρες, οι οποίες επιδιώκουν τους στόχους τους παραβλέποντας το διεθνές δίκαιο.

Πηγή: Pagenews.gr