Στέγη μόνο για λίγους: Airbnb και «κλειδωμένα» ακίνητα στραγγαλίζουν την αγορά!

Η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια σημαντική στεγαστική κρίση, με τις τιμές και τα ενοίκια να εκτοξεύονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα με την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδος, η κρίση προκύπτει από συνδυασμό παραγόντων που περιορίζουν δραματικά την προσφορά κατοικιών.

Οι τρεις βασικοί παράγοντες της κρίσης

1. Δεσμευμένα ακίνητα Χιλιάδες ακίνητα παραμένουν «κλειδωμένα» λόγω μη εξυπηρετούμενων δανείων, σε χαρτοφυλάκια τραπεζών και servicers, εκτός αγοράς.
2. Βραχυχρόνιες μισθώσεις και ξένα funds Η επενδυτική εκμετάλλευση μέσω Airbnb και άλλων βραχυχρόνιων μισθώσεων απορροφά ολοένα μεγαλύτερο ποσοστό διαθέσιμων κατοικιών, ιδιαίτερα σε μεγάλες πόλεις και τουριστικά κέντρα.
3. Χαμηλή παραγωγή νέων κατοικιών Η οικοδομή παραμένει καθηλωμένη λόγω αυξημένου κόστους υλικών και ενέργειας, καθυστερήσεων σε αδειοδοτήσεις και αποφάσεων του ΣτΕ για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό. Το πρώτο εξάμηνο του 2025, η δραστηριότητα υποχώρησε κατά:
   • 14% σε άδειες
   • 24% σε επιφάνεια
   • 17% σε όγκο

Αύξηση τιμών και ενοικίων

Οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν 7,3% σε ετήσια βάση το β’ τρίμηνο του 2025, ξεπερνώντας το ιστορικό υψηλό του 2008:

• Αθήνα: +5,9%
• Θεσσαλονίκη και υπόλοιπη χώρα: +8,8%

Τα ενοίκια ακολούθησαν παρόμοια πορεία, με τον δείκτη τιμών να φτάνει 114,7 μονάδες, περίπου 10 μονάδες πάνω από πέρυσι, κοντά στα επίπεδα του 2011.

Το αποτέλεσμα είναι ασφυκτικό για τα νοικοκυριά:

• 35,5% του εισοδήματος κατευθύνεται πλέον στη στέγη
• Σχεδόν 1 στους 3 δαπανά πάνω από το 40% του εισοδήματος

Σύμφωνα με τη Eurostat, η Ελλάδα πρωταθλήτρια στην ΕΕ σε στεγαστικό βάρος, επτά μονάδες πάνω από τη Δανία.«Το κόστος στέγης έχει εξελιχθεί στη μεγαλύτερη οικονομική πίεση για τα ελληνικά νοικοκυριά», σημειώνει χαρακτηριστικά η Τράπεζα της Ελλάδος.

Οικοδομική στασιμότητα και επιπτώσεις

Το «πάγωμα» που προκάλεσε η απόφαση του ΣτΕ, σε συνδυασμό με άνοδο του κόστους υλικών και ενέργειας, έχει καθηλώσει την οικοδομή σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Η περιορισμένη προσφορά οδηγεί σε ασφυκτική αγορά, με τιμές και ενοίκια σε συνεχή άνοδο, δυσχεραίνοντας την πρόσβαση σε στέγη, ειδικά για νέους και οικογένειες.

Ευρωπαϊκές παρεμβάσεις και προτάσεις

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει επεξεργαστεί προτάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης, που περιλαμβάνουν:

• Μείωση γραφειοκρατίας και επιτάχυνση αδειοδοτήσεων
• Αξιοποίηση δημόσιας γης και κτιρίων για κοινωνικές κατοικίες
• Φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις σε νέα και ανακαινιζόμενα ακίνητα
• Προγράμματα για νέους και οικογένειες με χαμηλότοκα δάνεια και κρατικές εγγυήσεις
• Περιορισμό των βραχυχρόνιων μισθώσεων ώστε να αυξηθεί η διαθεσιμότητα κατοικιών

Η Τράπεζα της Ελλάδος προειδοποιεί ότι χωρίς ουσιαστικά μέτρα για αύξηση της προσφοράς, η στεγαστική κρίση μπορεί να εξελιχθεί σε μακροχρόνιο κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα, με επιπτώσεις στην ανάπτυξη, την εργασία και τη δημογραφία.

Η ελληνική αγορά στέγης βρίσκεται σε ασφυκτική πίεση, με τα Airbnb, τα δεσμευμένα ακίνητα και την οικοδομική στασιμότητα να αυξάνουν τις τιμές και τα ενοίκια. Η λύση απαιτεί συντονισμένες παρεμβάσεις κράτους και ιδιωτικού τομέα, ώστε να αυξηθεί η προσφορά κατοικιών, να προστατευθούν τα νοικοκυριά και να αποφευχθεί η εξαθλίωση των νέων και των οικογενειών.

Η Ελλάδα χρειάζεται άμεσες πολιτικές που θα φέρουν στέγη για όλους και όχι μόνο για λίγους.

Πηγή: pagenews.gr