Τα νέα μέτρα της Κομισιόν: «Πάγωμα» του ETS2 για 3 χρόνια – Χαλάρωση στην ηλεκτροκίνηση και θέρμανση

Η παρέμβαση που αλλάζει τα δεδομένα της κλιματικής πολιτικής

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε στις 28 Νοεμβρίου 2025 μια από τις πιο σημαντικές παρεμβάσεις της στην κλιματική νομοθεσία, τροποποιώντας το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ETS2) για κτίρια και οδικές μεταφορές. Το μέτρο «παγώνει» την αύξηση του κόστους δικαιωμάτων για ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο θέρμανσης, βενζίνη) για τουλάχιστον τρία χρόνια από την έναρξη το 2028, απαντώντας σε αίτημα 19 κρατών-μελών για μείωση πιέσεων. Αυτό χαλαρώνει την εξηλεκτρισμό, δίνοντας χρόνο σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις να προσαρμοστούν χωρίς απότομες αυξήσεις τιμών, αλλά θέτει ερωτήματα για την ταχύτητα της πράσινης μετάβασης.

Τι προβλέπει η τροποποίηση του ETS2

Το ETS2, που ξεκινά το 2028, θα επιβάλλει κόστος σε εκπομπές CO2 από καύσιμα θέρμανσης και κίνησης, ενθαρρύνοντας ηλεκτρικά οχήματα και αντλίες θερμότητας. Τα νέα μέτρα, μέσω ενίσχυσης του Αποθεματικού Σταθερότητας Αγοράς (MSR), εξασφαλίζουν σταθερές τιμές:

• Διπλασιασμός παρεμβάσεων: Αν η τιμή ξεπεράσει τα 45 ευρώ/τόνο CO2, θα «ρίχνονται» έως 80 εκατ. δικαιώματα ετησίως (αντί 20 εκατ.), αντίστοιχο με 10 χρόνια μειώσεων εκπομπών.
• Παράταση δικαιωμάτων: 600 εκατ. δικαιώματα παραμένουν διαθέσιμα μετά το 2030, για συγκράτηση τιμών.
• Πρόσθετο αποθεματικό: Νέος μηχανισμός έγκαιρης παρέμβασης για ισορροπία αγοράς.
• Πρόωρες δημοπρασίες: Από 2027 για έσοδα επενδύσεων, με πιθανό νέο Ταμείο Προκαταβολικής Χρηματοδότησης (6 δισ. ευρώ 2026-2027, με ΕΤΕπ).

Αυτά εξασφαλίζουν μηδενική αύξηση κόστους για 3 χρόνια, δίνοντας «χάρη» σε ορυκτά καύσιμα.

Το πλαίσιο: Αίτημα 19 χωρών και γεωπολιτικές πιέσεις

Η απόφαση απαντά σε αίτημα 19 κρατών για αναστολή ETS2 έως 2028, λόγω κοινωνικών επιπτώσεων. Το ETS2 καλύπτει κτίρια και μεταφορές (εκτός ETS1), που εκτοξεύουν εκπομπές. Με γεωπολιτικές εντάσεις (π.χ. προμήθειες ΗΠΑ 750 δισ. ευρώ) και υψηλό κόστος μετάβασης, η Κομισιόν χαμηλώνει ρυθμούς, αλλά ρισκάρει καθυστέρηση στόχων 2040.

Το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα: Προστασία ευάλωτων

Για να μετριάσει επιπτώσεις, η ΕΕ ενεργοποιεί το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα (Social Climate Fund), με 86 δισ. ευρώ έως 2032 για ενεργειακές αναβαθμίσεις, επιδοτήσεις ηλεκτρικών οχημάτων και βοήθεια θέρμανσης. Στόχος: να προστατεύσει χαμηλά εισοδήματα από αυξήσεις, ενώ προωθεί πράσινες επενδύσεις.

Μελλοντικά ερωτήματα: Τι μετά το 2030;

Μετά το 2031, αν η αγορά δεν έχει εξηλεκτριστεί, η απότομη αύξηση δικαιωμάτων μπορεί να πλήξει περισσότερους. Η Κομισιόν χρειάζεται συμφωνία Κοινοβουλίου-Συμβουλίου, ενώ το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο έχουν εγκρίνει αναστολή. Η απόφαση δίνει χρόνο, αλλά κινδυνεύει να επιβραδύνει την απανθρακοποίηση – ισορροπώντας οικονομία και περιβάλλον.

Η ΕΕ δίνει «ανάσα» – αλλά η μετάβαση δεν σταματά. Η ερώτηση είναι: Θα τη χρησιμοποιήσουμε σωστά;

Πηγή: Pagenews.gr