Αντικατάσταση ινσουλίνης με νέα τεχνητά β-κύτταρα παγκρέατος

Ειδικά τεχνητά β-κύτταρα παγκρέατος δημιούργησαν Ελβετοί ερευνητές, τα οποία μπορούν να μετράνε τη συγκέντρωση της γλυκόζης στο αίμα και να παράγουν την κατάλληλη ποσότητα ινσουλίνης, τόση ώστε ώστε να μην αυξάνεται το επίπεδο του σακχάρου στους πάσχοντες από διαβήτη.

Η νέα θεραπεία, αν τελικά ευδοκιμήσει, θα αφορά ασθενείς με διαβήτη τύπου 1 και από όσους πάσχουν από διαβήτη τύπου 2, εκείνους που λαμβάνουν ινσουλίνη.

Σύμφωνα με άρθρο στο Science, επιστημονική ομάδα της Ελβετικής Ομοσπονδιακής Πολυτεχνικής Σχολής της Ζυρίχης (ΕΤΗ), με επικεφαλής τον καθηγητή Μάρτιν Φουσενέγκερ, δοκίμασαν επιτυχώς τα τεχνητά β-κύτταρα παγκρέατος σε πειραματόζωα, αλλά μόνο αν αποδειχθούν εξίσου αποτελεσματικά σε ανθρώπους, θα μπορούμε να μιλάμε για μια νέα θεραπεία για τους πάσχοντες από διαβήτη. Στην περίπτωση αυτή, οι ασθενείς δεν θα χρειάζεται να κάνουν αυτο-χορηγούν ινσουλίνη, αλλά δια της εμφύτευσης κάτω από το δέρμα τους μιας κάψουλας με τεχνητά β-κύτταρα παγκρέατος τρεις φορές το χρόνο θα καλύπτεται η ρύθμιση της γλυκόζης στο αίμα. 

Προηγούμενες προσπάθειες για τη δημιουργία τεχνητών β-κυττάρων είχαν βασιστεί σε βλαστοκύτταρα του ίδιου του ασθενούς, που ωριμάζουν σε εξειδικευμένα κύτταρα του παγκρέατος. Αυτή τη φορά, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν εμβρυικά βλαστικά κύτταρα ανθρώπινου νεφρού, που τροποποιήθηκαν γενετικά ώστε να επιτελούν τις λειτουργίες του παγκρέατος.

Οι αρχικές δοκιμές σε ποντίκια που έπασχαν από διαβήτη έδειξαν ότι τα τεχνητά β-κύτταρα είναι πολύ αποτελεσματικά στη λειτουργία τους. «Δούλεψαν καλύτερα και για περισσότερο χρόνο από οποιαδήποτε άλλη λύση είχε επιτευχθεί οπουδήποτε στον κόσμο μέχρι σήμερα», εξγεί ο Δρ Φουσενέγκερ. Συγκεκριμένα, λειτούργησαν αξιόπιστα επί τρεις εβδομάδες, ρυθμίζοντας σωστά το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα, το ίδιο καλά με τα φυσικά κύτταρα, αν όχι καλύτερα.

Προ μηνών η ίδια ερευνητική ομάδα είχε παράγει β-κύτταρα παγκρέατος από βλαστοκύτταρα που πήρε από τον λιπώδη ιστό ασθενούς με διαβήτη. Όμως αυτή η τεχνική είναι ακριβή, καθώς τα β-κύτταρα πρέπει να παράγονται μεμονωμένα για κάθε ασθενή, ενώ με τη νέα μέθοδο τα τεχνητά β-κύτταρα παράγονται με μικρότερο κόστος και για όλους τους ασθενείς.

Οι επιστήμονες ελπίζουν σε περίπου δύο χρόνια να μπορέσουν να ξεκινήσουν κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους, οι οποίες όμως θα διαρκέσουν αρκετά χρόνια και αν όλα εξελιχθούν ομαλά τότε ίσως σε περίπου μια δεκαετία να είναι διαθέσιμα τα τεχνητά β-κύτταρα παγκρέατος για ευρεία χρήση.