Τζόζεφ Πούλιτζερ: Ο πατέρας της «κίτρινης δημοσιογραφίας» και των γνωστών βραβείων

“Ακρίβεια, λακωνικότητα, ακρίβεια” αυτό ήταν το μότο του. Πίστευε στην απλή παράθεση των γεγονότων ως σωστού τρόπου παρουσίασης μίας είδησης ενώ θεωρείται ιδρυτής της «κίτρινης δημοσιογραφίας». Ο λόγος για τον Τζόζεφ Πούλιτζερ που έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα, 29 Οκτωβρίου το 1911. 

Γεννήθηκε στις 10 Απριλίου 1847. Ήταν Ουγγρικής καταγωγής, Αμερικανός δημοσιογράφος και εκδότης εφημερίδων. Η πιο γνωστή εφημερίδα που εξέδωσε ήταν η “New York World”.

Ο Πούλιτζερ μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1864, όπου υπηρέτησε στον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο με την πλευρά των Βορείων. Έπειτα εγκαταστάθηκε στο Σαιντ Λούις στο Μισούρι, όπου το 1868 άρχισε να δουλεύει για μια γερμανόφωνη καθημερινή εφημερίδα, την “Westliche Post”. Έγινε μέλος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος και εκλέχτηκε στο Πολιτειακό Νομοθετικό Σώμα του Μισσούρι το 1869. Όταν του προτάχθηκε να γίνει αρχισυντάκτης στη “Westliche Post” το 1872, εκείνος δέχτηκε δίχως δεύτερη σκέψη.

Μερικά χρόνια αργότερα, το 1878 ο Πούλιτζερ αγόρασε δυο καθημερινές εφημερίδες του Σαιν Λούις, την “St. Louis Post” και την “St. Louis Dispatch” και τις συγχώνευσε δημιουργώντας την “St. Louis Post-Dispatch” στις 12 Δεκεμβρίου του 1878. Ο παθιασμένος δημοσιογράφος εργάστηκε αδιάκοπα και δεν δίστασε να επιτεθεί σε ό,τι κακό είχε να επιδείξει το Σεντ Λούις. Τα έβαλε με φοροφυγάδες, τζογαδόρους, αποκάλυψε ασφαλιστικές απάτες, έγραψε για τα μονοπώλια, τους τραπεζίτες και τη διαφθορά. Απέκτησε πολλούς εχθρούς μέσω της αλήθειας του.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1880 αγόρασε την εφημερίδα “New York World” για 346.000 δολάρια και το 1980 έκτισε ένα 16όροφο κτίριο για να τη στεγάσει. Η “World” ήταν γνωστή για την ερευνητική δημοσιογραφία και το καταγγελτικό ρεπορτάζ ενώ υπήρξε εξαιρετικά δημοφιλής στους αναγνώστες. Τη χρονιά που εξελέγη στο Αμερικανικό Σώμα Αντιπροσώπων, ο Πούλιτζερ προσέλαβε τον Ρίτσαρντ Φ. Άουτκολτ για να σχεδιάσει καρτούν βασισμένα στις φτωχογειτονιές, και η κυκλοφορία άγγιξε τις 600.000 (από κυκλοφορία 15.000 φύλλων όταν αγόρασε την εφημερίδα) καθιστώντας την τήν μεγαλύτερη εφημερίδα στη χώρα. Το 1887 προσέλαβε την διάσημη μετέπειτα, δημοσιογράφο έρευνας Νέλι Μπλάι.

Ο εκδότης της αντιπάλου “New York Sun” επιτέθηκε στον Πούλιτζερ εντύπως, αποκαλώντας τον “ο Εβραίος που εγκατέλειψε τη θρησκεία του”, καθώς ο πατέρας του ήταν Εβραίος, ενώ η μητέρα του Ρωμαιοκαθολική. Η κίνηση, που αποσκοπούσε να αποσπάσει το Εβραϊκό αναγνωστικό κοινό του Πούλιτζερ, προκάλεσε την άμεση επιδείνωση της ήδη εξασθενημένης υγείας του Πούλιτζερ και παραιτήθηκε από την έκδοση, αν και διατήρησε τον οικονομικό έλεγχο επί των εφημερίδων του.

Περίπου δέκα χρόνια μετά, το 1895, όταν ο Γουίλιαμ Χιρστ αγόρασε μια ανταγωνιστική εφημερίδα, τη “New York Journal”, ο Πούλιτζερ ξέχασε τα πρότυπά του και συνέδεσε το όνομά του με αυτό που αποκαλούμε “κίτρινη δημοσιογραφία”. Τι έκανε; Προκειμένου να πουλήσει όσο το δυνατόν περισσότερα φύλλα, άρχισε να γράφει εξωπραγματικές ιστορίες, να τυπώνει αιματηρά και ακατάλληλα πρωτοσέλιδα και να χρησιμοποιεί πολλές φωτογραφίες για να προσελκύσει τους αναγνώστες.

Το 1909 η “World” αποκάλυψε μια οικονομική απάτη στην οποία ήταν αναμεμειγμένη η Αμερικανική κυβέρνηση. Ο Πούλιτζερ κατηγορήθηκε για δυσφήμηση εναντίον του Θίοντορ Ρούζβελτ και του Τζ. Π. Μόργκαν. Τα δικαστήρια απέρριψαν τις κατηγορίες, γεγονός που κατεγράφη ως νίκη για την ελευθερία του Τύπου.

Έφυγε από τη ζωή από καρδιακή ανεπάρκεια στο κατάστρωμα του γιοτ του στις 29 Οκτωβρίου του 1911, στην ηλικία των 64 ετών. Είναι θαμμένος στο νεκροταφείο Woodlawn στο Bronx. Στη διαθήκη του άφησε στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια 2 εκατομμύρια δολάρια, γεγονός που οδήγησε στη δημιουργία το 1912 της Μεταπτυχιακής Σχολής Δημοσιογραφίας, η οποία παραμένει μέχρι και σήμερα μία από τις πιο περίβλεπτες σχολές παγκοσμίως.

Επίσης, σύμφωνα με το κληροδότημα προβλέπονται οκτώ βραβεία που απονέμονται σε κατηγορίες που σχετίζονται με τη δημοσιογραφία, (καλύτερου ρεπορτάζ, άρθρου, γελοιογραφίας κ.ά.) καθώς και τέσσερα για τις τέχνες και τα γράμματα. Μόνο ειδήσεις και φωτογραφίες δημοσιευμένες σε εφημερίδες ή οργανώσεις καθημερινών νέων με βάση τις ΗΠΑ έχουν το δικαίωμα διεκδίκησης του βραβείου δημοσιογραφίας. Από το 1943 βραβείο Πούλιτζερ απονέμεται επίσης και για την καλύτερη μουσική σύνθεση.