Τα τρία όπλα της Ελλάδας μπροστά στην νέα ύφεση της Ευρωζώνης

Με μια νέα έξαρση του πληθωρισμού, λόγω καυσίμων και τροφίμων, να βρίσκεται προ των πυλών, αναγκάζοντας την ενίσχυση της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Ευρωζώνη κινδυνεύει να πέσει ξανά σε ύφεση στο τέλος του χρόνου.

Ωστόσο, η Ελλάδα λόγω των ειδικών χαρακτηριστικών της οικονομίας της, έχει τρία βασικά όπλα για να αποφύγει μια μεγάλη επιβράδυνση που θα διέκοπτε την ανοδική αναπτυξιακή πορεία που έχει παρουσιάσει από το άνοιγμα της οικονομίας, το 2021, μετά τους περιορισμούς του κορονοϊού.

Οι επενδύσεις είναι το πρώτο θύμα σε περιόδους οικονομικής αστάθειας. Τα συνεχιζόμενα υψηλά επιτόκια και η πιθανότητα περαιτέρω αύξησης των επιτοκίων από το σημερινό επίπεδο του 3,75% τους επόμενους μήνες ως απάντηση στις νέες πληθωριστικές πιέσεις στα καύσιμα και τα τρόφιμα θα δυσχεράνουν τα επενδυτικά σχέδια. Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, η Ελλάδα αναμένεται να συγκεντρώσει φέτος επενδυτικό προϋπολογισμό ύψους 32 δισ. ευρώ ή περίπου 15% του ΑΕΠ.

Αλλά οι επενδύσεις αυτές δεν προέρχονται μόνο από τον ιδιωτικό τομέα. Το φετινό πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων θα ανέλθει σε 11,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου το ήμισυ θα προέλθει από το ΕΣΠΑ.

Τα 11,5 δισ. ευρώ από το ΠΔΕ θα συμπληρωθούν με την απορρόφηση περίπου 4,1 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανασυγκρότησης και Ανθεκτικότητας. Οι επενδυτικές προοπτικές βασίζονται επομένως σε «σίγουρα» κεφάλαια, με μόνη προϋπόθεση ότι η χώρα είναι σε θέση να απορροφήσει αυτά τα κοινοτικά κονδύλια.

Η επενδυτική βαθμίδα

Η επικείμενη ανάκαμψη της επενδυτικής βαθμίδας δίνει στην Ελλάδα ένα θετικό “αφήγημα”, σε αντίθεση με τα άλλα μέλη της ευρωζώνης. Τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, τα οποία είναι ούτως ή άλλως δύσκολο να αποκτηθούν (περίπου 43 δισ. ευρώ σε κυκλοφορία), αγοράζονται τώρα από τους επενδυτές και οι αποδόσεις συνεχίζουν να μειώνονται ως αποτέλεσμα.

Όπως αναφέρουν κάθε φορά οι οίκοι αξιολόγησης, οι καλές μακροοικονομικές και δημοσιονομικές επιδόσεις, ακόμη και σε ένα έτος κρίσης, δίνουν στην Ελλάδα την εικόνα μιας επενδυτικής ευκαιρίας, όχι μόνο στα ομόλογα αλλά και στις μετοχές. Παρέχει επίσης μια βάση για παραγωγικές επενδύσεις, ακόμη και αν αυτές δεν προχωρήσουν άμεσα.

Η θωράκιση από τη νομισματική πολιτική 

Στην τελευταία έκθεση της Κομισιόν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού εξαμήνου τονίζεται ότι η χώρα μας έχει την μικρότερη δυνατή αρνητική επίδραση από την αύξηση των επιτοκίων του ευρώ και γενικά τη συσταλτική νομισματική πολιτική. Το ελληνικό χρέος, κατά 2/3 (περίπου 240 δισ. ευρώ) είναι στα χέρια του “επίσημου τομέα” και κυρίως του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) και βρίσκεται σε “κλειδωμένα” χαμηλά επιτόκια.

Οι ελληνικές τράπεζες έχουν πια μειώσει το ύψος των κόκκινων δανείων κάτω από το 8% και οι χορηγήσεις τους είναι πολύ προσεκτικές και στοχεύουν κλάδους με μεγάλη ανάπτυξη. Επίσης, τρέχει ακόμη η ρύθμιση που έγινε με πρωτοβουλία των τραπεζών για κάλυψη των αυξήσεων επιτοκίων κατά 50% σε 250.000 ενήμερους, οικονομικά ευάλωτους δανειολήπτες για ένα χρόνο. Συνεπώς και οι τράπεζες, έχουν μικρή πιθανότητα να φοβούνται ένα νέο μεγάλο κύμα κόκκινων δανείων για το άμεσο μέλλον.