Το Σίριαλ του Καλωδίου – Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία στο GSI

Η ενόχληση των Βρυξελλών για τις συχνά αντικρουόμενες δηλώσεις κυπρίων αξιωματούχων σχετικά με τη βιωσιμότητα και την υλοποίηση του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Great Sea Interconnector (GSI) είναι πλέον εμφανής. Στο πολύκροτο σίριαλ του καλωδίου ήρθε να προστεθεί η επιβεβαιωμένη έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) για πιθανά ποινικά αδικήματα που σχετίζονται με το έργο των 1,9 δισ. ευρώ, χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ, χωρίς ωστόσο να έχουν δοθεί ακόμη επισήμως διευκρινίσεις για το αντικείμενο, τους εμπλεκόμενους ή τα πρόσωπα.

Δυσαρέσκεια Κομισιόν και καθυστερήσεις

Πληροφορίες από τη Λευκωσία αναφέρουν ότι η κυβέρνηση δεν έχει λάβει επισήμως λεπτομέρειες για την έρευνα, ούτε για τα εμπλεκόμενα πρόσωπα. Σύμφωνα με την «Καθημερινή», η Κομισιόν εκφράζει έντονη δυσαρέσκεια για τις καθυστερήσεις που προκαλεί η στάση της Λευκωσίας, οι οποίες επηρεάζουν αρνητικά την πρόοδο του έργου.

Αντιδράσεις προκάλεσαν οι πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών της Κύπρου, Μάκη Κεραυνού, καθώς οι δύο μελέτες που επικαλείται για τη μη βιωσιμότητα του GSI δεν έχουν κοινοποιηθεί επισήμως στην Κομισιόν. Η εκπρόσωπος της Επιτροπής Άννα-Κάιζα Ιτκόνεν υπενθύμισε ότι πρόκειται για ένα έργο «υψίστης στρατηγικής σημασίας για την ΕΕ» και οικονομικά βιώσιμο, καθώς έχει υποβληθεί σε εκτενή έλεγχο πριν τη χρηματοδότηση.

“Είναι ευθύνη όλων των φορέων να τηρήσουν τη δέσμευσή τους. Οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση πλήττει κυρίως την Κύπρο και τα εμπλεκόμενα μέρη”, υπογράμμισε η ίδια.

Η παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας

Σύμφωνα με το sigmalive, η έρευνα επικεντρώνεται σε ύποπτη συναλλαγή 48,8 εκατ. ευρώ κατά την πώληση του έργου από την κυπριακή εταιρεία Euroasia Interconnector στον ΑΔΜΗΕ:

• Το ποσό μεταφέρθηκε από τον ΑΔΜΗΕ στην κυπριακή εταιρεία
• Μετά από λίγες ημέρες, το ίδιο ποσό επιστράφηκε στον ΑΔΜΗΕ

Η Εισαγγελία ακολουθεί πλέον την πορεία των χρημάτων, διερευνώντας αν διασπάστηκαν σε άλλους λογαριασμούς ή παρέμειναν στον ίδιο.

Οι μελέτες βιωσιμότητας

• Η πρώτη μελέτη, από τον αμερικανικό νομικό οίκο Curtis για λογαριασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας, προέβλεπε μεγάλη ζημία, υπερβαίνοντας το αρχικό κεφάλαιο των 100 εκατ. ευρώ.
• Η δεύτερη μελέτη, από την εταιρεία Exergia, αρχικά προέβλεπε ζημιές εκατομμυρίων ευρώ, ενώ σε δεύτερη φάση, σε συνεργασία με το ΕΜΠ, παρουσίασε οικονομικά οφέλη έως 8 δισ. ευρώ σε βάθος 25ετίας.

Η υπόθεση του GSI πλέον συνδέει τεχνική, οικονομική και νομική αβεβαιότητα, με τον κίνδυνο να επιφέρει νέες καθυστερήσεις και να επηρεάσει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου, ένα έργο που οι Βρυξέλλες θεωρούν κρίσιμο για την ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής ενεργειακής αγοράς.