Άγκυρα σε ρόλο “ειρηνοποιού”: Ονειρεύεται τουρκική «μπότα» στη Γάζα και ρόλο εγγυητή της ευρωπαϊκής ασφάλειας

Η επιχείρηση «ειρηνοποιός» και η σκιά της Γάζας

Η Τουρκία φαίνεται να ονειρεύεται μια νέα στρατιωτική παρουσία στη Γάζα, φιλοδοξώντας να ενταχθεί στην υπό διαμόρφωση διεθνή ειρηνευτική αποστολή που σχεδιάζεται υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Πολιτειών και του ναυάρχου Μπραντ Κούπερ (Brad Cooper), επικεφαλής της CENTCOM.

Όπως προκύπτει από την ενημέρωση του τουρκικού υπουργείου Άμυνας, η Άγκυρα προβάλλει την επιθυμία της να αναλάβει “διπλό ρόλο”:

• αφενός, αυτόν του peacekeeper στη Γάζα,
• αφετέρου, εκείνον του εγγυητή της ευρωπαϊκής ασφάλειας μέσω του προγράμματος SAFE.

Η ενημέρωση πραγματοποιήθηκε με έντονο συμβολισμό — όχι σε αίθουσα Τύπου, αλλά εν πλω, στο κατάστρωμα του πλοίου αμφίβιων επιχειρήσεων «Anadolu», το οποίο συμμετείχε στην άσκηση «Θαλασσόλυκος» στη Μεσόγειο. Αμέσως μετά την ενημέρωση ακολούθησε επίδειξη με απονήωση μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones), δείχνοντας ξεκάθαρα την πρόθεση της Άγκυρας να επιδείξει στρατιωτική ισχύ και τεχνολογική αυτάρκεια.

Η Τουρκία ως “παγκόσμιος ειρηνοποιός”: ρητορική ή στρατηγική;

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας της Τουρκίας δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις είναι έτοιμες να αναλάβουν κάθε αποστολή που θα τους ανατεθεί», επικαλούμενος την εμπειρία τους από αποστολές στη Σομαλία, τη Λιβύη, το Κόσοβο και το Αφγανιστάν.

Πηγές της CENTCOM επιβεβαιώνουν ότι οι πρώτοι Τούρκοι στρατιώτες ενδέχεται να φθάσουν στη Γάζα στα τέλη Οκτωβρίου, μαζί με 200 Αμερικανούς στρατιώτες που θα συμβάλουν στη σύσταση της ειρηνευτικής δύναμης. Η αποστολή θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, αξιωματικούς από Αίγυπτο, Κατάρ, Τουρκία και ενδεχομένως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, σε μια προσπάθεια να προβληθεί «συλλογική προσέγγιση με τη συμμετοχή των Ισραηλινών».

Η Άγκυρα, χωρίς να κάνει καμία αναφορά στο Ισραήλ, επιδιώκει να “νομιμοποιήσει” τη στρατιωτική της παρουσία στη Γάζα, όπως έκανε στη Λιβύη και στη Σομαλία, παρουσιάζοντάς την ως ειρηνευτική αποστολή.

Το όραμα Ερντογάν για “τουρκική σφαίρα επιρροής”

Η φιλοδοξία της Τουρκίας να εμπλακεί στρατιωτικά στη Γάζα δεν αποτελεί μεμονωμένη κίνηση. Αντιθέτως, εντάσσεται σε ένα ευρύτερο στρατηγικό όραμα που προωθεί ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν: η δημιουργία μιας τουρκικής σφαίρας επιρροής που εκτείνεται από τη Μεσόγειο έως τον Περσικό Κόλπο και την Ερυθρά Θάλασσα.

Η Άγκυρα επιδιώκει να εμφανιστεί ως “παίκτης-ρυθμιστής” στις μουσουλμανικές χώρες, προβάλλοντας το αφήγημα του ανεξάρτητου ισλαμικού πόλου, ικανού να διαμεσολαβήσει μεταξύ Δύσης και Ανατολής.

Η δυσαρέσκεια για το SAFE και το ελληνικό βέτο

Πέρα από τη Γάζα, το τουρκικό υπουργείο Άμυνας δεν έκρυψε την ενόχλησή του για την ελληνική στάση απέναντι στην προοπτική συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE (Security and Defence Framework of Europe).

Ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου μίλησε για «προσπάθειες αποκλεισμού συμμάχων που δεν είναι μέλη της ΕΕ», κατηγορώντας εμμέσως την Αθήνα ότι «χρησιμοποιεί την αρχιτεκτονική ασφάλειας ως εργαλείο συναλλαγής», με σαφή υπαινιγμό για το casus belli.

Σύμφωνα με την τουρκική πλευρά, «ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ επιδιώκουν να υλοποιήσουν μαξιμαλιστικές φιλοδοξίες, εμποδίζοντας σημαντικές αποφάσεις για την ευρωπαϊκή ασφάλεια».

“Η Τουρκία εγγυήτρια της ευρωπαϊκής ασφάλειας”

Με το βλέμμα στραμμένο στην Ευρώπη, η Άγκυρα επιχειρεί να παρουσιάσει τον εαυτό της ως αναντικατάστατο στρατιωτικό εταίρο. «Η ευρωπαϊκή ασφάλεια μπορεί να ενισχυθεί μόνο με συμμετοχή, στρατηγική πρόβλεψη και συλλογική αλληλεγγύη», υπογράμμισε ο εκπρόσωπος, προσθέτοντας ότι η Τουρκία «με τις αμυντικές της δυνατότητες θα συμβάλει σημαντικά στην ευρωπαϊκή άμυνα».

Πρόκειται για ρητορική υψηλής φιλοδοξίας, η οποία επιχειρεί να τοποθετήσει την Τουρκία δίπλα στους μεγάλους ευρωπαϊκούς παίκτες — αλλά εκτός θεσμικού πλαισίου ΕΕ. Η Άγκυρα προωθεί την εικόνα μιας “ανεξάρτητης, αλλά απαραίτητης” δύναμης, πρόθυμης να συνεργαστεί «με τους ανοιχτόμυαλους και προνοητικούς Ευρωπαίους συμμάχους», είτε εντός είτε εκτός του SAFE.

Ανάλυση: Η Άγκυρα παίζει σε δύο ταμπλό

Η τουρκική στρατηγική κινείται, όπως συχνά, σε δύο παράλληλες γραμμές:

• Από τη μία, προβάλλει τον ρόλο της ειρηνευτικής δύναμης στη Μέση Ανατολή.
• Από την άλλη, διεκδικεί θέση ενεργού παράγοντα στην ευρωπαϊκή ασφάλεια, χωρίς να δεσμεύεται θεσμικά από την ΕΕ.

Αυτό το διπλό αφήγημα εξυπηρετεί την αναβάθμιση της γεωπολιτικής αξίας της Τουρκίας έναντι της Δύσης, σε μια εποχή που η χώρα επιχειρεί να επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και τη Ρωσία.

Η “τουρκική μπότα” στη Γάζα δεν είναι, λοιπόν, μόνο μια στρατιωτική φιλοδοξία· είναι το μήνυμα της Άγκυρας προς τη διεθνή κοινότητα ότι η Τουρκία δεν θα αρκεστεί πια σε περιφερειακό ρόλο.

Πηγή: pagenews.gr