Η Ευρώπη σε προεκλογικό πυρετό για την ΕΚΤ: Η μάχη Ισπανίας–Γερμανίας και ο άγνωστος Χ της διαδοχής Λαγκάρντ

Η Ευρώπη εισέρχεται σε μια από τις πλέον φορτισμένες παρασκηνιακές αναμετρήσεις της τελευταίας δεκαετίας: τη μάχη για τη διαδοχή της Κριστίν Λαγκάρντ στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) το 2027. Σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ του Politico, η «κούρσα» έχει ξεκινήσει πολύ πριν ανοίξει θεσμικά η διαδικασία, με την Ισπανία, τη Γερμανία και –λιγότερο ηχηρά αλλά αποφασιστικά– την Ολλανδία να προετοιμάζουν στρατηγική διεκδίκησης για μια θέση που καθορίζει τον οικονομικό παλμό 350 εκατομμυρίων Ευρωπαίων.

Η λήξη της θητείας Λαγκάρντ δεν αποτελεί απλώς θεσμικό ορόσημο· είναι η απαρχή μιας σπάνιας συγκυρίας, όπου ανανεώνονται σχεδόν ταυτόχρονα η προεδρία, η αντιπροεδρία, η θέση του επικεφαλής οικονομολόγου και η ηγεσία των αγορών της ΕΚΤ. Ένα θεσμικό «σεισμικό κύμα» που θα επηρεάσει τη νομισματική πολιτική για μια ολόκληρη δεκαετία.

Η Ισπανία στο προσκήνιο — Το υψηλό “στόχο” και ο άνθρωπος κλειδί

Η Μαδρίτη αποφεύγει να ανοίξει δημόσια τα χαρτιά της για τον διάδοχο του Λουίς ντε Γκίντος στη θέση του αντιπροέδρου της ΕΚΤ, ο οποίος αποχωρεί τον Ιούνιο. Ωστόσο, η επιμονή της στη σιωπή τροφοδοτεί –κατά το Politico– την υποψία ότι η Ισπανία στοχεύει πολύ ψηλότερα: στην ίδια την προεδρία.

Στην καρδιά αυτού του σχεδίου βρίσκεται το όνομα του Πάμπλο Ερνάντεθ ντε Κος, πρώην διοικητή της Τράπεζας της Ισπανίας και νυν γενικού διευθυντή της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS).

Ποιος είναι ο ντε Κος;

• Από τους πιο αναγνωρισμένους τεχνοκράτες στην Ευρώπη.
• Με κομβικό ρόλο στην αποκατάσταση της αξιοπιστίας της Τράπεζας της Ισπανίας.
• Διπλή προεδρία στην Επιτροπή της Βασιλείας, τον κορυφαίο παγκόσμιο θεσμό τραπεζικής εποπτείας.

Ωστόσο, η δυναμική υποψηφιότητα ντε Κος δημιουργεί και έναν υπολογίσιμο κίνδυνο: Αν επιστρέψει στην ΕΚΤ, η Ευρώπη ενδέχεται να χάσει την ηγεσία της BIS, μια θέση διεθνούς κύρους που επί δεκαετίες καταλάμβαναν Ευρωπαίοι. Σε μια περίοδο όπου η κυβέρνηση Τραμπ πιέζει για μεγαλύτερη αμερικανική παρουσία, αυτό το ενδεχόμενο δεν περνά απαρατήρητο.

Η Γερμανία “ξαναχτυπά” — Το νέο momentum μετά τον πληθωρισμό

Η Γερμανία, αν και ιστορικά δεν έχει αναδείξει ποτέ πρόεδρο της ΕΚΤ, βλέπει ότι το πολιτικό κλίμα μετά τη συντριπτική περίοδο πληθωρισμού ίσως ευνοεί μια πιο «σκληρή» φωνή στο τιμόνι.

Παραδοσιακά, οι Γερμανοί κεντρικοί τραπεζίτες είχαν εκείνο το συντηρητικό νομισματικό προφίλ που κάποτε θεωρούνταν άκαμπτο για κρίσεις – εξ ου και η αποτυχία των υποψηφιοτήτων Άξελ Βέμπερ και Γενς Βάιντμαν. Σήμερα όμως, μετά το ισχυρό πληθωριστικό σοκ, ο άνεμος φυσά διαφορετικά.

Οι γερμανικές επιλογές σύμφωνα με το παρασκήνιο:

Γιοακίμ Νάγκελ

Ο πρόεδρος της Bundesbank θεωρητικά θα ήταν το φαβορί. Όμως:

• Έχει συγκρουστεί με τον καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς.
• Η πολιτική απόσταση υπονομεύει τις πιθανότητες του.

Γεργκ Κούκις

Πρώην υφυπουργός Οικονομικών υπό τον Όλαφ Σολτς και στέλεχος της Goldman Sachs.

• Τεχνοκρατικό προφίλ υψηλών προδιαγραφών.
• Καλύτερες “γέφυρες” με τον Μερτς.

Ιζαμπέλ Σνάμπελ

Ισχυρή παρουσία στο Εκτελεστικό Συμβούλιο της ΕΚΤ.

• Θεωρείται εξαιρετικά ικανή.
• Αλλά η θητεία της δεσμεύει θεσμικά την πιθανή υποψηφιότητά της, εκτός αν βρεθεί νομική «διέξοδος» – κάτι εξαιρετικά αμφίβολο.

Η ολλανδική “σφήνα” — Ο τεχνοκράτης που δεν πρέπει να υποτιμηθεί

Ανάμεσα σε δύο γίγαντες, το Politico ξεχωρίζει και ένα τρίτο όνομα: Κλάας Κνοτ, ολλανδός τεχνοκράτης με βαριά τραπεζική ιστορία.

• Πρώην επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Ολλανδίας.
• Πρώην πρόεδρος του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (FSB).
• Εκτιμάται ιδιαίτερα από την ίδια τη Λαγκάρντ, που παραδοσιακά “μετράει” στον τρόπο διαμόρφωσης των διαδοχών.

Το μειονέκτημά του: Δεν βρίσκεται πλέον στην καθημερινή πολιτική τροχιά, άρα χρειάζεται να διατηρήσει υψηλή ορατότητα μέχρι το 2027 για να μην μείνει πίσω.

Γιατί η μάχη της ΕΚΤ είναι τόσο σημαντική; — Η γεωπολιτική διάσταση

Η προεδρία της ΕΚΤ δεν είναι μια ακόμη ευρωπαϊκή καρέκλα. Είναι:

• Ο ρυθμιστής του κόστους δανεισμού σε ολόκληρη την Ευρωζώνη.
• Ο εγγυητής της σταθερότητας των τραπεζών.
• Ο αρχιτέκτονας της νομισματικής πολιτικής για μια οκταετή, μη ανανεώσιμη θητεία.

Η σημασία της θέσης αποτυπώθηκε δραματικά το 2012, όταν ο Μάριο Ντράγκι έσωσε το ευρώ με το «whatever it takes». Έκτοτε, ο πρόεδρος της ΕΚΤ είναι γεωπολιτικός παράγοντας, όχι απλώς τεχνοκράτης.

Γι’ αυτό και:

• Η Ισπανία βλέπει ιστορική ευκαιρία.
• Η Γερμανία θεωρεί ότι το momentum γέρνει προς το μέρος της.
• Η Ολλανδία καραδοκεί με “ήσυχη” αλλά σοβαρή διεκδίκηση.

Η Ευρώπη σε τροχιά ριζικής αναδιάταξης

Τα επόμενα δύο χρόνια η ΕΚΤ θα ζήσει μια από τις μεγαλύτερες ανακατατάξεις της ιστορίας της. Ανώτατες θέσεις αλλάζουν χέρια σχεδόν ταυτόχρονα, προκαλώντας πολιτικές ισορροπίες, εθνικούς συσχετισμούς και τεχνοκρατικές ζυμώσεις.

Η μάχη της διαδοχής Λαγκάρντ:

• είναι ανοιχτή,
• γεμάτη παρασκήνιο,
• και θα καθορίσει τη νομισματική πορεία της Ευρώπης για πολλά χρόνια.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι η κούρσα έχει ήδη ξεκινήσει – και η Ευρωζώνη παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα το ποιος τελικά θα κρατήσει το τιμόνι της πιο ισχυρής κεντρικής τράπεζας του κόσμου μετά τη Fed.

Πηγή: pagenews.gr