ΠΑΣΟΚ

ΠΑΣΟΚ
Το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ) είναι σοσιαλδημοκρατικό ελληνικό πολιτικό κόμμα, και ήταν ένα από τα δύο κυρίαρχα κόμματα του πολιτικού σκηνικού της Ελλάδας, μέχρι το 2012. Ιδρύθηκε το 1974 από τον Ανδρέα Παπανδρέου, ενώ σημερινή του πρόεδρος είναι η Φώφη Γεννηματά και το κόμμα λέγεται ΚΙΝΑΛ.

Το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑ.ΣΟ.Κ.) είναι σοσιαλδημοκρατικό ελληνικό πολιτικό κόμμα, και ήταν ένα από τα δύο κυρίαρχα κόμματα του πολιτικού σκηνικού της Ελλάδας, μέχρι το 2012. Ιδρύθηκε το 1974 από τον Ανδρέα Παπανδρέου, ενώ σημερινή του πρόεδρος είναι η Φώφη Γεννηματά. Από το 2018 αποτελεί συνιστώσα του Κινήματος Αλλαγής. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. υπηρέτησε ως κυβέρνηση από το 1981 μέχρι το 1989 και από το 1993 μέχρι το 1996 με πρωθυπουργό τον ιδρυτή του, Ανδρέα Παπανδρέου, από το 1996 μέχρι το 2004 με πρωθυπουργό τον Κώστα Σημίτη και από το 2009 μέχρι το 2011 με πρωθυπουργό τον Γιώργο Παπανδρέου.

Το κόμμα εκπροσωπείται στη Βουλή των Ελλήνων μέσα από την κοινοβουλευτική ομάδα της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, με 18 βουλευτές. Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκπροσωπείται από δύο ευρωβουλευτές, στη Προοδευτική Συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών. Επίσης, είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος και της Σοσιαλιστικής Διεθνούς.

Στις 3 Σεπτεμβρίου 1974, ο Ανδρέας Παπανδρέου ανακοίνωσε την ίδρυση του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος. Σύμφωνα με την ιδρυτική διακήρυξη του κόμματος, σκοπός της δράσης του ΠΑ.ΣΟ.Κ. είναι να επιφέρει στη χώρα:

  • Εθνική Ανεξαρτησία
  • Λαϊκή Κυριαρχία
  • Κοινωνική Απελευθέρωση και
  • Δημοκρατική διαδικασία.

1974-1981: Τα πρώτα χρόνια

Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. συμμετείχε για πρώτη φορά στις εθνικές εκλογές του 1974, αποσπώντας ποσοστό 13,5%, που μεταφράστηκε στην ανάδειξη 15 βουλευτών. Την εκλογική επιτυχία ακολούθησε μία τάση εσωστρέφειας και εκκαθαρίσεως των αντιφρονούντων στοιχείων. Την άνοιξη του 1975 διαγράφτηκε από το κόμμα μία ομάδα τροτσκιστών, η οποία ίδρυσε αργότερα την τροτσκιστική οργάνωση Ξεκίνημα, ενώ ακολούθησε και η διαγραφή των περισσότερων στελεχών που προέρχονταν από τη Δημοκρατική Άμυνα. Μεταξύ αυτών ήταν και οι Νίκος Κωνσταντόπουλος και Σάκης Καράγιωργας, οι οποίοι ίδρυσαν μετέπειτα τη Σοσιαλιστική Πορεία. Στις βουλευτικές εκλογές του 1977 το ΠΑ.ΣΟ.Κ. διπλασίασε το ποσοστό του και εξέλεξε 92 βουλευτές, καταλαμβάνοντας τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

  • 1981-1989: Κυβέρνηση

Τον Οκτώβριο του 1981 το ΠΑ.ΣΟ.Κ., μετά από μία φορτισμένη προεκλογική περίοδο, με το σύνθημα «Αλλαγή» και «Η Ελλάδα στους Έλληνες», κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές με ποσοστό 48% και την κοινοβουλευτική πλειοψηφία με 173 βουλευτές, σχηματίζοντας την πρώτη αυτοδύναμη σοσιαλιστική κυβέρνηση στην ιστορία της χώρας με πρωθυπουργό τον Ανδρέα Παπανδρέου. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. κέρδισε και τις ευρωεκλογές που διεξήχθησαν την ίδια ημέρα, με 40,12% και δέκα ευρωβουλευτές.

Το Μάιο του 1984 διεξήχθη το 1ο Συνέδριο του ΠΑ.ΣΟ.Κ., παρουσία του Γιασέρ Αραφάτ και της χήρας του Αλιέντε. Ο Ανδρέας Παπανδρέου μίλησε για τρεις ώρες και στο τέλος επανεξελέγη δια βοής ομόφωνα πρόεδρος του κόμματος. Εξελέγη επίσης και η πρώτη Κεντρική Επιτροπή. Στις ευρωεκλογές του ίδιου έτους το ΠΑ.ΣΟ.Κ. βγήκε πρώτο, με ποσοστό 41,58% και δέκα ευρωβουλευτές.

Το 1989, περίοδο μεγάλης πολιτικής έντασης, λόγω του οικονομικού σκανδάλου Κοσκωτά, και με τον ιδρυτή του ασθενή, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έχασε τις εκλογές του Ιουνίου του 1989 καθώς και τις ευρωεκλογές που διεξήχθησαν την ίδια ημέρα. Λίγους μήνες νωρίτερα είχε αποχωρήσει από το κόμμα ο Αντώνης Τρίτσης, κορυφαίο στέλεχος και υπουργός των κυβερνήσεων Παπανδρέου, ιδρύοντας το Ελληνικό Ριζοσπαστικό Κίνημα.

  • 1989-1993: Αντιπολίτευση

Μετά την εκλογική αποτυχία του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και την αδυναμία της Νέας Δημοκρατίας να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, συμφωνήθηκε η συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας υπό τον Τζαννή Τζαννετάκη, με τη συμμετοχή της Νέας Δημοκρατίας και του Συνασπισμού.

Την περίοδο της κυβέρνησης Τζαννετάκη, η Βουλή, με τις ψήφους των βουλευτών της κυβέρνησης, παρέπεμψε τον πρόεδρο του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ανδρέα Παπανδρέου και στελέχη των κυβερνήσεων του, μεταξύ άλλων το Μένιο Κουτσόγιωργα και το Δημήτρη Τσοβόλα, σε Ειδικό Δικαστήριο για τις κατηγορίες περί εμπλοκής τους στο σκάνδαλο Κοσκωτά, αλλά και για υποκλοπές τηλεφωνικών συνδιαλέξεων από την Ε.Υ.Π. (τότε Κ.Υ.Π.).

Με τα στελέχη του κόμματος υπόδικα και έπειτα από δύο επιπλέον εκλογικές αναμετρήσεις, το Νοέμβριο του 1989, όπου σχηματίστηκε οικουμενική κυβέρνηση υπό τον Ξενοφώντα Ζολώτα, με τη συμμετοχή και του ΠΑ.ΣΟ.Κ., και τον Απρίλιο του 1990, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. βρέθηκε στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Το Σεπτέμβριο του 1990, συνήλθε το 2ο Συνέδριο του κόμματος. Παρά την κριτική που ασκήθηκε από τους συνέδρους, ο Ανδρέας Παπανδρέου επανεξελέγη δια βοής πρόεδρος του ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Στις αποφάσεις του συνεδρίου συμπεριλαμβάνεται η θέσπιση θέσης Γραμματέα, οι ποσοστώσεις γυναικών και συμμετοχή των τοπικών οργανώσεων στην επιλογή των υποψηφίων βουλευτών. Τέλος, εξελέγη νέα Κεντρική Επιτροπή, στην ψηφοφορία για την οποία παρατηρήθηκαν περιστατικά νοθείας. Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής, ύστερα από πρόταση του προέδρου, εξελέγη ο Άκης Τσοχατζόπουλος.

  • 1993-1996: Κυβέρνηση

Τον Ιανουάριο του 1992, το Ειδικό Δικαστήριο έκρινε αθώο λόγω αμφιβολιών με ψήφους 7 προς 6 τον Ανδρέα Παπανδρέου, και στις βουλευτικές εκλογές του 1993 το ΠΑ.ΣΟ.Κ. επανήλθε στην εξουσία με ποσοστό 47%. Ο Ανδρέας Παπανδρέου σχημάτισε νέα κυβέρνηση.

Τον Απρίλιο του 1994 διεξήχθη το 3ο Συνέδριο του κόμματος. Το συνέδριο αυτό σημαδεύτηκε από τις διεργασίες για τη «μετά Παπανδρέου εποχή», αλλά και από την προσπάθεια κατάργησης του ασυμβιβάστου της ιδιότητας του γραμματέα του κόμματος με αυτή του στελέχους της κυβέρνησης, γεγονός που θα έδινε στον Άκη Τσοχατζόπουλο τη δυνατότητα να συμμετάσχει στην κυβέρνηση. Τελικά η άρση του ασυμβιβάστου δεν επετεύχθη και ο Τσοχατζόπουλος εξελέγη και πάλι Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής, επικρατώντας του Δημήτρη Τσοβόλα.

Τον Οκτώβριο του 1995 το ΠΑ.ΣΟ.Κ. εισήλθε σε μία κρίσιμη περίοδο εντάσεων και εσωκομματικών τριβών, καθώς από την Κεντρική Επιτροπή παραιτήθηκε ο Δημήτρης Τσοβόλας, για να ιδρύσει λίγους μήνες αργότερα το Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα. Επίσης, μετά την είσοδο του Άκη Τσοχατζόπουλου στην κυβέρνηση, γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής εξελέγη ο Κώστας Σκανδαλίδης. Λίγες μέρες αργότερα ο Ανδρέας Παπανδρέου εισήλθε στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο μετά από νέα κρίση της υγείας του.

  • 1996-2004: Κυβέρνηση

Μετά από την παραίτηση του Ανδρέα Παπανδρέου από την πρωθυπουργία στις 17 Ιανουαρίου 1996, η Κεντρική Επιτροπή του ΠΑ.ΣΟ.Κ. με εισήγηση του Κώστα Σκανδαλίδη αποφάσισε τις διαδικασίες εκλογής του πρωθυπουργού από την κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος. Την επόμενη μέρα η κοινοβουλευτική ομάδα επέλεξε ανάμεσα στους Κώστα Σημίτη, Άκη Τσοχατζόπουλο, Γεράσιμο Αρσένη και Γιάννη Χαραλαμπόπουλο, τον Κώστα Σημίτη ως νέο πρωθυπουργό της χώρας.

Στις 23 Ιουνίου 1996 απεβίωσε ο Ανδρέας Παπανδρέου και λίγες ημέρες αργότερα διοργανώθηκε το 4ο Συνέδριο του ΠΑ.ΣΟ.Κ., με σκοπό την εκλογή νέου προέδρου. Υποψήφιοι ήταν ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, τον οποίον πρότειναν ενυπογράφως περισσότεροι από 2.000 σύνεδροι, και ο Άκης Τσοχατζόπουλος. Τελικά πρόεδρος εξελέγη ο Κώστας Σημίτης με 53,77% έναντι 46,23% του Άκη Τσοχατζόπουλου. Στην Κεντρική Επιτροπή πρώτευσε σε σταυρούς ο Γιώργος Παπανδρέου, ενώ γραμματέας εξελέγη ο Κώστας Σκανδαλίδης.

Με πρόεδρο τον Κώστα Σημίτη, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. νίκησε στις εθνικές εκλογές του 1996 και σχηματίστηκε εκ νέου αυτοδύναμη κυβέρνηση. Το Μάρτιο του 1999 συνήλθε το 5ο Συνέδριο του ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Σε αυτό, ο Κώστας Σημίτης επανεξελέγη πρόεδρος, χωρίς ανθυποψήφιο, ενώ γραμματέας παρέμεινε ο Κώστας Σκανδαλίδης.

Τον Ιανουάριο του 2004, ο Κώστας Σημίτης παραιτήθηκε από την ηγεσία του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και μοναδικός υποψήφιος για τη θέση είναι ο γιος του Ανδρέα Παπανδρέου, Γιώργος. Ο Γιώργος Παπανδρέου, εκλέγεται πρόεδρος του κόμματος με πανελλαδική ψηφοφορία, διαδικασία που συνέβη για πρώτη φορά, στην οποία ψήφισαν περισσότεροι από 1.000.000 μέλη και φίλοι του κόμματος.

  • 2004-2009: Αντιπολίτευση

Στις βουλευτικές εκλογές του 2004 το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έπειτα από έντεκα χρόνια διακυβέρνησης της χώρας με τρεις εκλογικές νίκες (1993, 1996, 2000) έχασε τις εκλογές με ποσοστό 40,55% και πέρασε στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Τρείς μήνες αργότερα, στις ευρωεκλογές, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έλαβε τη δεύτερη θέση, και εξέλεξε οκτώ ευρωβουλευτές.

  • 2009-2012: Κυβέρνηση

Στις βουλευτικές εκλογές του 2009 το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έλαβε ποσοστό 43,92% και 160 έδρες στην Βουλή, σχηματίζοντας αυτοδύναμη κυβέρνηση. Γρήγορα, οι προγραμματικές προεκλογικές δεσμεύσεις του Γιώργου Παπανδρέου αναθεωρήθηκαν λόγω της άσχημης οικονομικής κατάστασης. Η κυβέρνηση υπέγραψε δανειακή σύμβαση (Μνημόνιο Αλληλοκατανόησης) με την Ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα τη λήψη μέτρων λιτότητας. Κατά την ψήφιση των μέτρων, διαγράφτηκαν από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος οι βουλευτές Βασίλης Οικονόμου και Γιάννης Δημαράς, οι οποίοι ίδρυσαν αργότερα το Πανελλήνιο Άρμα Πολιτών και η Σοφία Σακοράφα, η οποία εντάχθηκε στο ΣΥ.ΡΙΖ.Α.

  • 2015-σήμερα

Εξαιτίας των χαμηλών εκλογικών αποτελεσμάτων και της εκλογικής και κοινοβουλευτικής συρρίκνωσης του ΠΑ.ΣΟ.Κ., ενεργοποιήθηκαν οι εσωτερικές διαδικασίες του Κινήματος, για τη διοργάνωση Συνεδρίου.

Το 10ο Συνέδριο του ΠΑ.ΣΟ.Κ. ξεκίνησε στις 5 Ιουνίου και διήρκεσε τρείς ημέρες. Στο Συνέδριο αποφασίστηκε η μετεξέλιξη του ΠΑ.ΣΟ.Κ. σε έναν πολιτικό φορέα της ευρύτερης Κεντροαριστεράς και η εκλογή νέου προέδρου από τη βάση στις 14 Ιουνίου. Υποψηφιότητα κατέθεσαν η Φώφη Γεννηματά, ο Ανδρέας Λοβέρδος και ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος. Τέλος εξελέγησαν τα νέα μέλη της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής.

Στις εκλογές για την ανάδειξη προέδρου του ΠΑ.ΣΟ.Κ., εκλέχθηκε η Φώφη Γεννηματά, επικρατώντας του Ανδρέα Λοβέρδου, με 51,69%. Στις εκλογές που διεξήχθησαν για την ανάδειξη του επικεφαλής του νέου κόμματος, νικήτρια αναδείχθηκε η Φώφη Γεννηματά, επικρατώντας του ευρωβουλευτή του κόμματος, Νίκου Ανδρουλάκη, με 56,75%. Το νέο κόμμα ονομάστηκε Κίνημα Αλλαγής, του οποίου το ΠΑ.ΣΟ.Κ. αποτελεί συνιστώσα.

ΠΑΣΟΚ σχετικές ειδήσεις:

ΣΕΛΙΔΑ 1 ΑΠΟ 32