Πρωτοχρονιάτικα κάλαντα Κρήτης: Κάθε περιοχή έχει τις δικές της παραλλαγές

Πρωτοχρονιάτικα κάλαντα Κρήτης: Όπως και για τα κάλαντα των Χριστουγέννων, υπάρχουν αρκετές παραλλαγές από περιοχή σε περιοχή.

Όπως συμβαίνει και με τα κάλαντα των Χριστουγέννων, σε πολλές περιοχές της Κρήτης, όπως και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, υπάρχουν παραλλαγές από νομό σε νομό ή ακόμα και από χωριό σε χωριό. Σε όλες τις περιπτώσεις, οι καλαντιστάδες, μικροί ή μεγάλοι, επισκέπτονται τα σπίτια για να τραγουδίσουν τα κάλαντα και να πάρουν το κατιτίς τους.

Παλιότερα ήταν γλυκά ή φαγητά, τα τελευταία χρόνια στους μικρούς καλαντιστάδες δίνονται χρήματα έτσι ώστε να αγοράσουν τα δώρα της αρεσκείας τους. Φέτος, κάλαντα δεν ακούστηκαν λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, οπότε ας τα ακούσουμε διαδικτυακά.

Η πιο συνηθισμένη παραλλαγή στα κρητικά κάλαντα την Πρωτοχρονιά είναι η εξής:

Ταχιά ταχιά ν’ αρχιμηνιά ταχιά ν’ αρχή του χρόνου

Αρχή που βγήκεν ο Χριστός στη Γη να πορπατήξει

Και βγήκε και χαιρέτηξε ούλους τσι ζευγολάτες

Κι ο πρώτος που τ’ απάντηξε ήταν ο Άη Βασίλης

Άγιε Βασίλη δέσποτα καλό ζευγάριν έχεις

Καλό το λέω αφέντη μου, καλό και βλογημένο

Απού το βλόησε ο Χριστός με το δεξιό του χέρι

Με το δεξιό με το ζερβό με το μαλαματένιο

Να σε ρωτήξω δέσποτα πόσα μουζούρια σπέρνεις

Μετά χαράς αφέντη μου να σου το μολοήσω

Σπέρνω σταράκι δώδεκα κριθάρι δεκαπέντε ταή και ρόβη δεκοχτώ και από νωρίς στο σταύλο

Ασήμι να ’ν τ ’αλέτρι σου χρουσάφι ο ζυγός σου

Ως και το βουκεντράκι σου τ’ Άη Γιωργιού κοντάρι

Κι η χέρα απού το κρατεί χρουσό μαργαριτάρι.

Ξύπνησε αφέντη ξύπνησε να φάμε και να πιούμε

Κι ακόμα δεν τον ηύρηκες τον μάνταλο ν’ ανοίξεις

Να μας εβάλεις τίβοτσι κι ύστερα να σφαλίξεις.

Και φέρε και τον πετεινό και φέρε και την όρθα

Κι αν είναι από τη γαλανή κιανένα αυγουλάκι

Κι αν είναι από την κόκκινη ας είν’ και ζευγαράκι

Κι απού το λαδοπίθαρο κιαμιά σταλιά λαδάκι

Κι αν ειν’ και περισσότερο βαστούμε εμείς τ’ ασκάκι.

Κι αν είναι με το θέλημα χρύση μου περιστέρα

Ανοίξετε την πόρτα σας να πούμε καλησπέρα.

Επά που καλαντήσαμε καλά μας επλερώσαν

Καλά να ’ναι τα έτη ντως και τα αποδοματά τως

Κι απού ’χει θηλυκό παιδί χρυσή μοίρα να κάμει

Πάλι κι αν είναι αρσενικό στη σέλα καβαλάρης

Να σιέται να λυγίζεται να πέφτει το λογάρι

Να το μαζώνει η μάνα του να ’χει χαρά μεγάλη.

Κι εις έτη πολλά.

Ακούστε πώς τραγουδιούνται από την Παιδική ομάδα Λαογραφικού Ομίλου Κουρήτες