Υπό στενή παρακολούθηση 95.000 δανειολήπτες με χρέη 11,4 δισ. ευρώ σε δάνεια

Πρόκειται για δάνεια που εξήλθαν ήδη ή θα βγουν σύντομα από κρατικά προγράμματα στήριξης

Κρίσιμο θα είναι το πρώτο τρίμηνο του 2022 για την πορεία του δείκτη μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων των τραπεζών, καθώς εξέρχονται από τα κρατικά προγράμματα στήριξης δάνεια συνολικού ύψους 11,4 δισ. ευρώ. Πέραν της μακροοικονομικής διαταραχής της πανδημίας που αναπόφευκτα έχει οδηγήσει στη μείωση των εισοδημάτων αρκετών δανειοληπτών, επιπλέον πίεση ασκούν από τον περασμένο Σεπτέμβριο και οι πληθωριστικές πιέσεις.

Κι από ό,τι φαίνεται, οι ενεργειακές τιμές θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα για τουλάχιστον μερικούς μήνες ακόμη, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Στο πλαίσιο αυτό, στις διοικήσεις των τραπεζών και των εταιρειών διαχείρισης επισφαλών απαιτήσεων έχει ήδη σημάνει συναγερμός για τις προαναφερθείσες χορηγήσεις, καθώς υπάρχει ανησυχία για το αν οι δανειολήπτες μετά τη λήξη των επιδοτήσεων, θα μπορούν να εξυπηρετούν τα χρέη τους.

Οι δύο δράσεις επιδότησης

Ο λόγος γίνεται για τις δράσεις «ΓΕΦΥΡΑ 1» και «ΓΕΦΥΡΑ 2», μέσω των οποίων φυσικά πρόσωπα με δάνεια συνδεδεμένα με την κύρια κατοικία τους και επιχειρήσεις αντίστοιχα, εξασφάλισαν κρατική επιδότηση των δόσεών τους.

Αναλυτικότερα:

– Το ΓΕΦΥΡΑ 1 στήριξε 82.000 φυσικά πρόσωπα με ενυπόθηκα δάνεια συνολικού ύψους 6 δισ. ευρώ, για διάστημα 12 μηνών μετά την 3μηνη επέκταση του βοηθήματος.

Η πλειονότητα των δανείων αυτών συμπλήρωσαν την προβλεπόμενη περίοδο επιδότησης στο τέλος του 2021 και πλέον οι οφειλέτες θα πρέπει να καταβάλλουν το 100% των δόσεων.

– Το ΓΕΦΥΡΑ 2 αφορά 13.000 νομικά πρόσωπα με ανοίγματα 5,4 δισ. ευρώ, που εξασφάλισαν επιδότηση του δανείου τους για 8 μήνες, με ποσά που φτάνουν έως και το 80% της δόσης.

Το σύνολο των δανείων αυτών θα εξέλθει του καθεστώς επιχορήγησης μέχρι και το τέλος του α΄ τριμήνου.

Στενή παρακολούθηση

Σύμφωνα με την κυρία Φωτεινή Ιωάννου, Γενική Διευθύντρια Διαχείρισης Απαιτήσεων Εταιρικής και Λιανικής Τραπεζικής της Εθνικής Τράπεζας, «η γεωπολιτική κρίση δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί».

Μιλώντας στο πρόσφατο συνέδριο FIN FORUM 2022 της Τράπεζας της Ελλάδος, ανέφερε ότι η αύξηση του πληθωρισμού και του κόστους ενέργειας είναι πιθανό να επηρεάσουν την ανάπτυξη, πλήττοντας «ενδεχομένως το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια νέα γενιά κόκκινων δανείων».

Η ίδια πάντως τόνισε ότι μένει να δούμε πως θα συμπεριφερθούν τα δάνεια που εξέρχονται των προγραμμάτων στήριξης, μετά το α’ τρίμηνο του 2022.

Προς το παρόν, κατά την ίδια, δεν υπάρχει καμία ανησυχητική πρώιμη ένδειξη «που να μας κάνει να πιστεύουμε ότι θα έχουμε νέες ροές μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. Ωστόσο χρειάζεται στενή παρακολούθηση».

Τραπεζικές πηγές δηλώνουν συγκρατημένα αισιόδοξες για τα συγκεκριμένα ανοίγματα. Η άποψή τους στηρίζεται σε δύο παραμέτρους:

Πρώτον, υπάρχει ισχυρό αντικίνητρο για τους δανειολήπτες να αθετήσουν τις πληρωμές τους για ένα διάστημα που μπορεί να φτάνει έως και τους 18 μήνες, ανάλογα με την κατάσταση στην οποία βρισκόταν η οφειλή τους πριν την ένταξη στο ΓΕΦΥΡΑ .

Αν κάποιος χάσει έστω και δύο δόσεις σε αυτό διάστημα θα ζητηθεί πίσω όλη η βοήθεια που έλαβε. Άρα, εκτιμούν ότι δεν θα υπάρξουν στρατηγικοί κακοπληρωτές, λόγω του υψηλού κόστους που συνεπάγεται το κοκκίνισμα του δανείου.

Δεύτερον, η πλειονότητα των δανείων αυτών παρέμεινε πράσινη και στο παρελθόν, παρά τις συνθήκες που επικρατούσαν λόγω της οικονομικής κρίσης στη χώρα μας. Ως εκ τούτου, έχουν αποδείξει εμπράκτως ότι τα βγάζουν πέρα στα δύσκολα.

Ο νέος πτωχευτικός κώδικας

Κατά τα άλλα, στοίχημα αποτελεί για τις τράπεζες η εύρυθμη λειτουργία του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, μέσω του οποίου μπορούν να αποθεραπευτούν μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Σύμφωνα με την κυρία Ιωάννου, μέχρι σήμερα έχουν υποβληθεί 48 χιλιάδες αιτήσεις, που είναι ενεργές και αφορούν οφειλές σε τράπεζες και Δημόσιο σχεδόν 16 δισ. ευρώ. «Πρόκειται για αιτήσεις που πρέπει να επεξεργαστούμε και να βρούμε λύσεις» υπογράμμισε η ίδια.

Αναφέρθηκε επίσης και στον φορέα ανάκτησης ακινήτων ευάλωτων νοικοκυριών, που όπως είπε, «πρέπει να δούμε πως και ποτέ θα λειτουργήσει».

Υπενθυμίζεται ότι πριν λίγες ημέρες ανακοινώθηκε η αναστολή πλειστηριασμών για τη συγκεκριμένη κατηγορία δανειοληπτών για 15 μήνες, μέχρι δηλαδή τη σύσταση του νέου φορέα. Σε αυτό το διάστημα μάλιστα θα λαμβάνουν μηνιαίο επίδομα στέγης που μπορεί να φτάνει έως και τα 210 ευρώ.

Προϋπόθεση όμως για να εξασφαλίσουν την προστασία, είναι να καταβάλλουν τη δική τους συμμετοχή στο ποσό που θα οριστεί και το οποίο θα αντιστοιχεί στο μίσθωμα που θα πλήρωναν αν νοίκιαζαν το ακίνητό τους.

Όταν λειτουργήσει ο φορέας, θα αποκτά το σπίτι τους και οι οφειλέτες αν θέλουν μπορούν να παραμένουν σε αυτό ως ενοικιαστές για έως 12 χρόνια. Στη συνέχεια θα έχουν το δικαίωμα να το αγοράσουν στην εμπορική αξία που θα έχει εκείνη τη στιγμή.