ΔΠΔ: “Πράσινο φως” στην εισαγγελική έρευνα για τις φρικαλεότητες στο Αφγανιστάν

Δικαστές στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ICC) αποφάνθηκαν τη Δευτέρα ότι ο εισαγγελέας Καρίμ Καν μπορεί να συνεχίσει – μετά από διετή αναμονή – τις έρευνές του για φρικαλεότητες στο Αφγανιστάν.

Σύμφωνα με την απόφαση, που δημοσιεύτηκε από το ΔΠΔ, οι δικαστές είπαν ότι η έρευνα θα μπορούσε να προχωρήσει, καθώς η Καμπούλ «δεν διεξάγει επί του παρόντος πραγματικές έρευνες» για τα φερόμενα εγκλήματα υπό τη δικαιοδοσία του ΔΠΔ, όπως είχε επιμείνει νωρίτερα.

Τον Αύγουστο, ένα χρόνο μετά την κυριαρχία των Ταλιμπάν, ο εισαγγελέας Χαν είχε προτρέψει τους δικαστές να επιτρέψουν την εξέλιξη της έρευνας και προειδοποίησε ότι τα εγκλήματα συνεχίζονται στο Αφγανιστάν.

Τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους, ο Χαν ανακοίνωσε ότι ήθελε να συνεχίσει την έρευνα για εγκλήματα των Ταλιμπάν και της μαχητικής ομάδας ISIS-K. Είπε ότι οι εισαγγελείς θα «στερήσουν την κατά προτεραιότητα»  εξέταση ύποπτων εγκλημάτων από τις δυνάμεις των ΗΠΑ και τα αφγανικά κυβερνητικά στρατεύματα.

Οι δικαστές, ωστόσο, τόνισαν ότι «η παρούσα εξουσιοδότηση αφορά όλα τα εικαζόμενα εγκλήματα και τους παράγοντες που υπόκεινται» στο αίτημα της εισαγγελίας το 2017 για έναρξη έρευνας.

Το αίτημα κατονομάζει τους Ταλιμπάν, τις αφγανικές κυβερνητικές δυνάμεις και τις δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών ως πιθανές ομάδες που εμπλέκονται σε υποτιθέμενα εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, αλλά δεν αναφέρει τον ISIS-K.

Το Αφγανιστάν είναι μια από τις πιο μακροχρόνιες έρευνες των εισαγγελέων του ΔΠΔ και έχει πληγεί από νομικές και πρακτικές καθυστερήσεις. Η αρχική προκαταρκτική εξέταση ξεκίνησε το 2007 και μόνο με αυτήν την τελευταία απόφαση μπορεί να προχωρήσει μια πλήρης έρευνα.

Είναι απίθανο οι Ταλιμπάν να συνεργαστούν με οποιαδήποτε έρευνα του ΔΠΔ. Στην απόφασή τους, οι δικαστές είπαν ότι είχαν επανειλημμένα ζητήσει πρόσθετες πληροφορίες από την Καμπούλ, αλλά όλα τα αιτήματα έμειναν αναπάντητα.

Η αποχώρηση των δυνάμεων υπό την ηγεσία των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, που ολοκληρώθηκε ένα λεπτό πριν τα μεσάνυχτα της 30ης Αυγούστου 2021, ήρθε καθώς οι Ταλιμπάν ανέβηκαν στην εξουσία μετά από μια 20ετή εξέγερση με ταχύτητα και ευκολία που ξάφνιασε τον κόσμο.

Ο Αφγανός πρόεδρος Ασράφ Γκάνι εγκατέλειψε τη χώρα και η κυβέρνησή του κατέρρευσε.

Τον Ιούλιο, η αποστολή του ΟΗΕ στο Αφγανιστάν δήλωσε ότι οι Ταλιμπάν ήταν υπεύθυνοι για φόνους, βασανιστήρια, αυθαίρετες συλλήψεις και απάνθρωπες τιμωρίες τους, μήνες από τότε που ανέτρεψαν την προηγούμενη κυβέρνηση και κατέλαβαν την εξουσία.