Ενεργειακή κρίση: Οι απρόβλεπτοι κίνδυνοι για την ΕΕ από το πλαφόν σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο

Η αντιπαράθεση για το αμφιλεγόμενο ζήτημα της επιβολής πλαφόν στην χονδρεμπορική τιμή του φυσικού αερίου δεν περιορίζεται μόνο σε θεσμικό επίπεδο, με την Ευρώπη χωρισμένη και με τελικό “κριτή” την Κομισιόν, αλλά επεκτείνεται και σε επίπεδο χρηματοοικονομικών αναλύσεων.

Έκθεση της Goldman Sachs αναφέρει πως εγκυμονεί, πιθανώς, σοβαρούς κινδύνους για την αγορά φυσικού αερίου η επιβολή πλαφόν όπως προτάθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στο ίδιο έγγραφο, τονίζεται ότι η πρόταση της Επιτροπής κομίζει ένα θετικό νέο, ήτοι ότι οι προϋποθέσεις για ενεργοποίηση του πλαφόν των 275 ευρώ/MWh, σε περίπτωση που οι τιμές παραμένουν πάνω από αυτό το επίπεδο για χρονικό διάστημα 15 ημερών και υπό την αίρεση ότι για 10 ημέρες η διαφορά της τιμής του TTF από εκείνη του LNG θα υπερβαίνει τα 58 ευρώ/MWh, δεν ίσχυσαν φέτος, αλλά ούτε προβλέπεται να ισχύσουν το 2023.

Βέβαια, η πρόταση της Επιτροπής δεν κρίνεται επαρκής. Ήδη η Ελλάδα, δια στόματος του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα έχει εκφράσει την αντίρρησή της, με το αιτιολογικό ότι το πλαφόν στα 275 ευρώ/MWh δεν αποτελεί στην πραγματικότητα ανώτατο όριο και ποτι χρειαζόμαστε ένα ρεαλιστικό μηχανισμό που να εφαρμόζεται στην πράξη. Ένα τέτοιο, για την ελληνική κυβέρνηση είναι ότι με πλαφόν στο εύρος διακύμανσης 150- 200 ευρώ/MWh, η Ευρώπη μπορεί να εξασφαλίσει το φυσικό αέριο που χρειάζεται και να προκαλέσει σημαντικές μειώσεις της ζήτησης.

Στην ίδια ανάλυση επισημαίνεται πάντως  ότι υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο, ορισμένοι παράγοντες στην αγορά, να φέρουν τις τιμές του TTF σε ευθυγράμμιση με εκείνες του πλαφόν, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση που επικρατήσουν πιο ψυχρές καιρικές συνθήκες τους επόμενους μήνες. Όπως εκτιμούν οι αναλυτές της Goldman Sachs, τότε οι τιμές στον ολλανδικό κόμβο αναφοράς θα μπορούσαν να διαμορφωθούν στα επίπεδα των 250 ευρώ/MWh έως το επόμενο καλοκαίρι. Άλλη μια περίπτωση που θα μπορούσε να επηρεάσει τις τιμές θα ήταν τυχόν σοβαρή διαταραχή στην προμήθεια LNG, σε παγκόσμιο επίπεδο.

Αλλά και δίχως τη μεσολάβηση ανάλογων γεγονότων, οι τιμές θα μπορούσαν κάλλιστα να προσεγγίσουν τις τιμές του πλαφόν, λόγω ακριβώς της ευάλωτης «ψυχοσύνθεσης» των traders αυτή την περίοδο που διανύουμε!

Τέλος, oι αναλυτές της τράπεζας θεωρούν ότι η πρόταση της Κομισιόν, μπορεί να πυροδοτήσει μια σειρά ανεπιθύμητων επιπτώσεων, όπως να δημιουργήσουν συνθήκες πλεονάζουσας ρευστότητα σε μια ήδη ρευστή και πιεσμένη αγορά, να δώσουν αφορμή για πωλήσεις ποσοτήτων σε περιοχές που δεν υπάρχει πλαφόν, να διαταραχθούν οι υφιστάμενες εμπορικές συμβάσεις, και όλα τούτα, χωρίς να διασφαλίζεται η οριστική επίλυση του προβλήματος με την έλλειψη του καυσίμου στην Γηραιά ήπειρο. Ενδεχομένως, το άκρως αντίθετο!

Και στην αντίπερα όχιη του Ατλαντικού, διακινούνται όμως ανάλογες ιδέες. Το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών διένειμε έγγραφο που εμπεριέχει κατευθυντήριες οδηγίες για την επιβολή ανώτατων τιμών στην τιμή του αργού πετρελαίου ρωσικής προέλευσης.

Στος συνολικά 12 σελίδες του αναφέρονται τα πάντα εκτός από το βασικό: το επίπεδο του ανώτατου ορίου και τούτο επειδή προφανώς δεν υπάρχει ούτε σε αυτή την περίπτωση, συναίνεση για το ύψος του. Το ανώτατο όριο πρέπει να συμφωνηθεί από κοινού από την G7 και την Ε.Ε. Στην Ευρώπη θεωρούν ότι η πρόταση της G7 για πλαφόν στη ζώνη διακύμανσης 65-70 δολαρίων ανά βαρέλι είναι πολύ χαμηλή για ορισμένα κράτη-μέληωκαι πολύ υψηλή για όλα τα υπόλοιπα!

Για παράδειγμα, η Πολωνία φέρεται να μη συμφωνεί στην επιβολή πλαφόν πάνω από τα 30 δολάρια ανά βαρέλι και η Κύπρος επιθυμεί αποζημιώσεις για τις ναυτιλιακές εταιρείες της που θα ζημιωθούν από το μέτρο.

Για ορισμένους αναλυτές η απόπειρα να επιβληθεί πλαφόν στο πετρέλαιο και δη στην τιμή με την οποία το εξάγει η Μόσχα της είναι  δώρον-άδωρον με τον πληθωρισμό στα ύψη. Αλλά και η πρόσπάθεια να περιοριστούν οι εισαγωγές φυσικού αερίου στην Ε.Ε. είναι επίσης επικίνδυνο, υπό την έννοια των επιπτώσεων που μπορεί να έχει το πλαφόν στο TTF, ιδίως ενόψει ενός χειμώνα που κανείς δεν γνωρίζει σήμερα, πόσο βαρύς μπορεί να αποδειχτεί.

πηγή:energia