Ο Ερντογάν κατακεραυνώνει τον Μπάιντεν και σιωπά για τον Πούτιν

Γράφει ο Michael Rubin

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο τίμησαν τη μνήμη της 108ης επετείου της Γενοκτονίας των Αρμενίων. Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, για τρίτη φορά στην προεδρία του, εξέδωσε μια δήλωση. Όπως διακήρυξε «Σήμερα, κάνουμε μια παύση για να θυμηθούμε τις ζωές που χάθηκαν κατά τη διάρκεια του Meds Yeghern -της γενοκτονίας των Αρμενίων- και ανανεώνουμε την υπόσχεσή μας να μην ξεχάσουμε ποτέ».

Η τουρκική κυβέρνηση έγινε έξω φρενών. Ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου απέρριψε τη δήλωση Μπάιντεν ως μια «απόπειρα πολιτικών τσαρλατάνων να διαστρεβλώσουν την ιστορία». Τα προηγούμενα χρόνια, ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε επικρίνει τον Μπάιντεν, υποστηρίζοντας ότι η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων ήταν «αβάσιμη» και άνοιγε μια «βαθιά πληγή» στους δεσμούς των δύο χωρών. Κατανοητό. Το γεγονός ότι η Τουρκία αρνείται τη Γενοκτονία των Αρμενίων δεν αποτελεί μεγελύτερη έκπληξη από το γεγονός ότι το ιρανικό καθεστώς αρνείται το Ολοκαύτωμα. Σε ορισμένες χώρες, η ιδεολογία είναι βαθιά ριζωμένη και διαστρεβλώνει την πραγματικότητα.

Το αξιοσημείωτο αυτές τις τελευταίες ημέρες είναι η σιωπή του Ερντογάν και του Τσαβούσογλου απέναντι στην αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Η κριτική της Τουρκίας στον Πούτιν για το θέμα υπήρξε ανύπαρκτη.

Η αντιδιαστολή της αντίδρασης της κυβέρνησης Ερντογάν προς τον Λευκό Οίκο και το Κρεμλίνο καταδεικνύει τον κυνισμό στο ζήτημα αυτό. Ο Ερντογάν γνωρίζει ότι οι Τούρκοι σκότωσαν 1,5 εκατομμύριο Αρμένιους σε μια εσκεμμένη γενοκτονία.

Υπάρχουν δύο πιθανά κίνητρα για την ασυνέπεια του Ερντογάν. Πρώτον, βλέπει την άρνηση της γενοκτονίας των Αρμενίων ως ένα χρήσιμο εργαλείο για την ενίσχυση του αντιαμερικανικού αισθήματος. Καθώς ο Ερντογάν είναι πιο κοντά στον Πούτιν πολιτικά, προσωπικά και οικονομικά, ο Τούρκος ηγέτης κάνει έναν διαφορετικό υπολογισμό απέναντι στη Μόσχα.

Το εναλλακτικό, αν και όχι αμοιβαία αποκλειόμενο, κίνητρο θα μπορούσε να είναι ότι ο Ερντογάν φοβάται τον Πούτιν. Ξέρει ότι μπορεί να ασκήσει δριμεία κριτική στον Μπάιντεν και τον Λευκό Οίκο χωρίς συνέπειες, αλλά το να μιλήσει για τον Πούτιν με τον ίδιο τόνο θα οδηγούσε σε άμεσες επιπτώσεις, τόσο φανερές όσο και κρυφές. Ο Ερντογάν μπορεί να διαφωνεί με τον Πούτιν για τη Γενοκτονία των Αρμενίων, αλλά ο φόβος του προς τη Μόσχα οδηγεί στον σεβασμό του για τον Ρώσο πρόεδρο.

Ο Μπάιντεν έχει δίκιο για τη Γενοκτονία των Αρμενίων. Το ερώτημα που πρέπει να απαντήσουν ο Λευκός Οίκος, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι είναι αν ο καλύτερος τρόπος για να εξαναγκάσει κανείς την Τουρκία σε σεβασμό είναι να προσφέρει στρατιωτικά πακέτα και προληπτικές παραχωρήσεις για τα πάντα, από την Κύπρο έως τις πολιτικές ελευθερίες που μπορούν να απολαμβάνουν οι Κούρδοι στη Σουηδία. Ίσως μια καλύτερη απάντηση στην πιο πρόσφατη έκρηξη θυμού της τουρκικής κυβέρνησης θα ήταν να ανακαλέσουμε τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Τουρκία και να αναστείλουμε όλα τα στρατιωτικά πακέτα προς την Άγκυρα μέχρι να ζητήσουν συγγνώμη τόσο ο Ερντογάν όσο και ο Τσαβούσογλου. Έτσι πρέπει να αντιμετωπίζει ο Λευκός Οίκος τους πραγματικούς πολιτικούς τσαρλατάνους.

*Ο Michael Rubin είναι διακεκριμένο στέλεχος του American Enterprise Institute και πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου, με κύρια ερευνητικά ενδιαφέροντα τη Μέση Ανατολή, την Τουρκία, το Ιράν και τη διπλωματία.    

 **Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 27 Απριλίου 2023 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του American Enterprise Institute (ΑΕΙ) και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών.