Bloomberg: Θα εκραγούν οι παγκόσμιες αγορές με μια χρεοκοπία των ΗΠΑ;

Ούτε καν τα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ, τα οποία θα εμπλέκονταν άμεσα σε μια ομοσπονδιακή χρεοκοπία, δεν υποδηλώνουν ανησυχία. Όταν δανειολήπτες κινδυνεύουν να χρεοκοπήσουν, το πρώτο σημάδι κινδύνου είναι συνήθως μια άνοδος στην απόδοση, καθώς οι τιμές των ομολόγων τους πέφτουν (οι τιμές των ομολόγων και οι αποδόσεις τους είναι αντιστρόφως ανάλογα μεγέθη). Είναι αλήθεια ότι η απόδοση των αμερικανικών εντόκων γραμματίων ενός μηνός, τα οποία συνήθως παρακολουθούν στενά το επιτόκιο ομοσπονδιακών κεφαλαίων, είναι μέτρια υψηλότερη από αυτό τώρα. Ωστόσο τίποτε άλλο δε μοιάζει περίεργο στις αγορές ομολόγων. Η απόδοση των τρίμηνων εντόκων γραμματίων των ΗΠΑ συνεχίζει να κινείται παράλληλα με το επιτόκιο ομοσπονδιακών κεφαλαίων και οι αποδόσεις των πιο μακροπρόθεσμης λήξης ομολόγων είναι σταθερές ή και ελαφρώς μειωμένες.

Αυτό δεν είναι ένα “πορτρέτο” αγορών που ανησυχούν για πολλά, πόσο μάλλον για μια δυνητικά επικείμενη οικονομική καταστροφή.

Πίστη

Τι εξηγεί τη διαφορά μεταξύ του “σταθερού χεριού” των αγορών και της κατήφειας η οποία έρχεται από τον Λευκό Οίκο και όχι μόνο; Η απλούστερη εξήγηση είναι ότι οι αγορές δεν πιστεύουν ότι το Κογκρέσο είναι αρκετά ανόητο ώστε να οδηγήσει τη χώρα σε χρεοκοπία. Ανεξάρτητα από το πόσο έντονες ήταν οι κομματικές απειλές κατά τη διάρκεια προηγούμενων αναμετρήσεων για το ανώτατο όριο του χρέους, οι κρατικές υποχρεώσεις πάντα πληρώνονταν. Για έναν πολύ σημαντικό λόγο: οι ΗΠΑ είναι ο πιο αξιόπιστος δανειολήπτης στον πλανήτη. Οι οφειλέτες χρεοκοπούν επειδή δεν είναι σε θέση – κι όχι επειδή είναι απρόθυμοι – να πραγματοποιήσουν πληρωμές.

Ωστόσο, οι αγορές μπορεί να σηματοδοτούν κάτι πιο αμφιλεγόμενο, δηλαδή ότι ακόμη και αν συνέβαινε μια χρεοκοπία, θα ήταν λιγότερο επιζήμια απ’ ό,τι φοβούνται οι περισσότεροι – ή ίσως και καθόλου. Πράγματι, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τις ΗΠΑ να αρνούνται να πληρώσουν τα χρέη τους για μεγάλο χρονικό διάστημα ή ότι μια τέτοια καθυστέρηση θα περιόριζε ουσιαστικά τα κέρδη των εισηγμένων εταιρειών ή την ικανότητά τους να αποπληρώνουν τα χρέη τους. Με αυτό το σκεπτικό, δεν χρειάζεται να υπάρξει κάποια αντίδραση από τις αγορές μετοχών και ομολόγων.

Όσον αφορά τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα, θα παραμείνουν το ασφαλές καταφύγιο του κόσμου ό,τι κι αν συμβεί, όχι μόνο επειδή οι ΗΠΑ διαθέτουν τη μεγαλύτερη και πιο σταθερή οικονομία, αλλά και επειδή τα ομόλογα είναι το μόνο αποθεματικό μέσο αξίας στο οποίο μπορούν να ομονοήσουν όλοι οι επενδυτές.

Κατά ειρωνικό τρόπο, μια κρίση μπορεί απλώς να εμβαθύνει την πίστη των επενδυτών στα ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου. Εάν μια χρεοκοπία των ΗΠΑ αναστατώσει τις αγορές, προκαλώντας πτώση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων όπως πολλοί φοβούνται, πού αλλού μπορούν οι επενδυτές να σταθμεύσουν με ασφάλεια τα χρήματά τους; Θυμηθείτε ότι τα μετρητά στην τράπεζα διασφαλίζονται από την ίδια κυβέρνηση ΜΕΤΑ από τα ομοσπονδιακά κρατικά ομόλογα, ενώ οι τραπεζικές καταθέσεις πάνω από το ομοσπονδιακό όριο εγγύησης δεν είναι ασφαλέστερες, ιδιαίτερα σε μια κρίση, όπως ανακάλυψαν πρόσφατα οι καταθέτες σε περιφερειακές αμερικανικές τράπεζες. Η μεταφορά χρημάτων στο εξωτερικό μπορεί να μην είναι πλέον επιθυμητή εάν ο πανικός ξεχυθεί πέρα από τα σύνορα των ΗΠΑ, πέραν του γεγονότος ότι οι επενδυτές είναι απρόθυμοι να φεύγουν από τη χώρα τους ακόμη και στις καλύτερες στιγμές.

Ανεξάρτητα από το εάν οι αγορές είναι σωστό ή όχι που κρατούν την ψυχραιμία τους για το σήριαλ του ανώτατου ορίου του δημόσιου χρέους των ΗΠΑ, ο φόβος της χρεοκοπίας είναι πιθανώς μεγαλύτερος κίνδυνος για τους επενδυτές από την ίδια την χρεοκοπία. Οποιαδήποτε πτώση στις αγορές είναι πιθανό να είναι προσωρινή και όσοι αγνοήσουν τη βραχυπρόθεσμη αστάθεια θα συνεχίσουν να επωφελούνται από την αύξηση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων με την πάροδο του χρόνου. Από την άλλη πλευρά, εάν μια χρεοκοπία δεν πραγματοποιηθεί ποτέ ή αποδειχθεί ότι έχει μικρό ή καθόλου αντίκτυπο, εκείνοι οι οποίοι πουλάνε φοβισμένοι τώρα, μπορεί να διστάσουν να επιστρέψουν υπό καθεστώς υψηλότερων τιμών στην πορεία, κάνοντας την απόφαση να καθίσουν έξω ακόμη πιο δαπανηρή και συναισθηματικά δύσκολη στο να διορθωθεί, καθώς οι αγορές θα κινούνται υψηλότερα.

Στην ετήσια Γενική Συνέλευση των μετόχων της Berkshire Hathaway, το περασμένο σαββατοκύριακο, ο Γουόρεν Μπάφετ παρατήρησε ότι μια χρεοκοπία των ΗΠΑ “θα ήταν πιθανώς η πιο ανόητη πράξη την οποία θα έχει πραγματοποιήσει ποτέ το Κογκρέσο”. “Αλλά τελικά”, κατέληξε, “κατά την άποψή μου, δεν υπάρχει περίπτωση να μην προχωρήσουν σε αύξηση του ανώτατου ορίου χρέους”. Οι αγορές δεν θα μπορούσαν να συμφωνούν περισσότερο.