Γιατί η Moody’s δεν αναβαθμίζει ακόμη την Ελλάδα

Τα μηνύματα από την έκθεση της Moody’s που διατήρησε την αξιολόγηση της Ελλάδας στο Ba1 με σταθερές προοπτικές, είναι ότι για να μας δώσει επενδυτική βαθμίδα, πρέπει να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις και η δημοσιονομική σύνεση, κυρίως όμως ότι τα μέχρι τώρα επιτεύγματα της οικονομίας δεν αρκούν από μόνα τους για να καλύψουν τα ελαττώματα και τις παθογένειες των περασμένων δεκαετιών.

Ο παραδοσιακά συντηρητικός οίκος αξιολόγησης θέλει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας να παραμείνει στη γραμμή της τελευταίας πενταετίας, να διασφαλίσει ότι η δημοσιονομική σύνεση θα παραμείνει “ευαγγέλιο” ενόψει των ευρωεκλογών, να είναι ιδιαίτερα προσεκτική ώστε να μην υποχωρήσει για να ικανοποιήσει προσωρινές απαιτήσεις και να μειώσει περαιτέρω τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ.

Η στάση της Moody’s θα μπορούσε να θεωρηθεί ως αντίποινα για την προηγούμενη κυβερνητική πολιτική, όπου ο ίδιος ο πρωθυπουργός είχε απορρίψει πριν από λίγες ημέρες τη συζήτηση περί “επιδόματος Πάσχα”. Ταυτόχρονα, όμως, η στάση του διακεκριμένου οίκου αξιολόγησης αποτελεί μήνυμα ότι δεν έχει πειστεί ότι η πρόοδος που έχει επιτευχθεί τα τελευταία πέντε χρόνια είναι επαρκής για να θέσει τη χώρα σε επενδυτική βαθμίδα. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι οι θετικές προοπτικές δεν έθεσαν τη χώρα στο κατώφλι της αναβάθμισης της αξιολόγησης, παρά τη διατήρησή της σε σταθερή αξιολόγηση.

Το ίδιο ισχύει και για την ειδική αναφορά της έκθεσης στη δικαστική μεταρρύθμιση, η οποία συζητείται εδώ και πολλά χρόνια και έχει μεγάλη σημασία για τους επενδυτές και η οποία “θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη ανθεκτικότητα απέναντι σε εξωτερικούς κλυδωνισμούς”, καθώς και για το γεγονός ότι το δημοσιονομικό σφρίγος της χώρας αναμένεται να βελτιωθεί ταχύτερα από το αναμενόμενο, καθώς αυτό υποδηλώνεται με την επισήμανση ότι η βελτίωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα στήριζε την αναβάθμιση της αξιολόγησης της Ελλάδας.

Επιπλέον, αναφέρεται ότι η οικονομική δομή της Ελλάδας θα αλλάξει ταχύτερα, γεγονός που φαίνεται να συνεπάγεται αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, το οποίο θα συμβάλει στη βελτίωση της ανθεκτικότητας της οικονομίας και θα επηρεάσει θετικά την αξιολόγηση της χώρας.

Υπό μια έννοια, παρ’ ότι η Moody΄s΄δεν μας έδωσε τη πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα ώστε να κάνουμε το «τέσσερα στα τέσσερα», μετά τις Fitch, S&P και DBRS, το ύφος και οι επισημάνσεις του report αποτελούν το καλύτερο σύμμαχο της κυβέρνησης σε ό,τι αφορά την οικονομική πολιτική που ακολουθεί.

Οι αλλοδαποί οίκοι αναγνωρίζουν πως έχει σημειωθεί πρόοδος σε όλα τα επίπεδα. Ωστόσο, η Moody’s στέλνει ένα μήνυμα στην ελληνική κυβέρνηση ότι πρέπει να είναι δημοσιονομικά συνετή, ότι πρέπει να παραμείνει στο δρόμο προς το μακροοικονομικό πλεόνασμα, ότι δεν πρέπει να επανέλθει σε μια ατέρμονη επιδοματική πολιτική, καθώς και ότι πρέπει να λάβει πρόσθετα μέτρα προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης των αναπτυξιακών προοπτικών της.

Είναι σαν να μας λέει να μη μείνουμε στάσιμοι, τυφλωμένοι μόνο από τα μακροοικονομικά μας επιτεύγματα, αλλά να έχουμε κατά νου το δρόμο που πρέπει ακόμη να διανύσουμε. Μακριά από τη ψευδαίσθηση ότι έχουμε δυνατότητες μεγαλύτερες από τις πραγματικές  – κάτι που προτάσσεται συχνά στη δημόσια κουβέντα – παρά να έχουμε πάντα στο νου μας ότι ζούμε σε μια χώρα υπερχρεωμένη. Με έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών πάνω από 6,5%, που σημαίνει ότι καταναλώνουμε σταθερά πολύ περισσότερα απ’ όσα παράγουμε.

Θα πρέπει, τέλος, να έχουμε κατά νου ότι ζούμε σε μια εποχή ασύμμετρου διεθνοπολιτικού κλίματος και γεωπολιτικών απειλών και ότι ενδεχόμενη κλιμάκωση της γεωπολιτικής κατάστασης στην Ευρώπη λόγω της εμπλοκής του ΝΑΤΟ είναι πιθανό να οδηγήσει σε πτωτικές πιέσεις στις αξιολογήσεις.