Σαουδική Αραβία: Αναζητά Δάνειο 10 Δισ. Δολαρίων για να Υποστηρίξει το Vision 2030

Η Σαουδική Αραβία στρέφεται σε διεθνή δανεισμό για να καλύψει το αυξανόμενο δημοσιονομικό έλλειμμα, διαπραγματευόμενη δάνειο έως 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων με μεγάλες τράπεζες της Wall Street, όπως Goldman Sachs και JPMorgan, σύμφωνα με αποκλειστικές πηγές του Bloomberg στις 8 Οκτωβρίου 2025. Αυτή η σπάνια κίνηση, που έρχεται μετά από δύο παρόμοια δάνεια από το 2016, εντάσσεται στην προσπάθεια του Πρίγκιπα Διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν να χρηματοδοτήσει το φιλόδοξο πρόγραμμα Vision 2030, με κόστος 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων για έργα όπως το NEOM. Εν μέσω πτώσης των τιμών πετρελαίου (Brent στα 67 δολάρια/βαρέλι, -12% από αρχή 2025) και ελλείμματος 65 δισ. δολαρίων για 2025, το Ριάντ εξετάζει εναλλακτικές πηγές πέρα από ομόλογα, που έχουν αποφέρει 20 δισ. δολάρια φέτος. «Το δάνειο είναι γέφυρα για το Vision 2030, αλλά δείχνει την πίεση από χαμηλές τιμές πετρελαίου», δήλωσε ο αναλυτής David Lubin της Capital Economics, τονίζοντας ότι το έλλειμμα διπλασιάστηκε από προβλέψεις λόγω υπερπροσφοράς ΟΠΕΚ+.

Το Πλαίσιο: Έλλειμμα και Πίεση από Τιμές Πετρελαίου

Η Σαουδική Αραβία, μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου, βασίζεται σε έσοδα $300 δισ. ετησίως από πετρέλαιο, που καλύπτουν 70% του προϋπολογισμού. Το 2025, το Brent υποχώρησε στα 67 δολάρια/βαρέλι από 94 που απαιτούνται για ισοζύγιο (Bloomberg Economics), λόγω:

• Υπερπροσφορά ΟΠΕΚ+: Αύξηση παραγωγής κατά 400.000 βαρέλια/ημέρα (Σεπτέμβριος 2025).
• Ρεκόρ ΗΠΑ: Εξαγωγές 4,5 εκατ. βαρέλια/ημέρα.
• Παγκόσμια ζήτηση: Μείωση κατά 1 εκατ. βαρέλια λόγω ηλεκτρικών οχημάτων και ανανέωση.

Το έλλειμμα, 2,5% ΑΕΠ (από 1,7% προϋπολογισμένο), θα φτάσει 65 δισ. δολάρια, διπλάσιο από εκτιμήσεις, λόγω Vision 2030 δαπανών (€500 δισ. NEOM, €63 δισ. Diriyah Gate). Το Public Investment Fund (PIF), με $925 δισ. assets, έχει εκδώσει €50 δισ. ομόλογα, αλλά χρειάζεται επιπλέον €1 τρισ. έως 2030. «Το Ριάντ χρειάζεται €37 δισ. δανεισμού 2025, 70% από αγορές, 30% ιδιωτικά», εκτίμησε το Υπουργείο Οικονομικών.

Διαπραγματεύσεις με Wall Street: Σπάνια Τακτική

Οι συνομιλίες με τράπεζες όπως JPMorgan, Goldman Sachs και Citigroup αφορούν syndicated loan με διάρκεια 5-7 ετών και επιτόκιο LIBOR + 1,5-2%, σύμφωνα με πηγές. Αυτή είναι η τρίτη φορά από 2016 (δάνεια €10 δισ. και €12 δισ.), καθώς η Σαουδική προτιμά ομόλογα (ρεκόρ €20 δισ. 2025). Η απόφαση οφείλεται:

• Ευνοϊκές συνθήκες: Χαμηλά επιτόκια λόγω Fed.
• Διαφοροποίηση: Μείωση εξάρτησης από ομόλογα.
• Γρήγορη πρόσβαση: Χωρίς δημόσια έκδοση.

Το Υπουργείο Οικονομικών, υπό Μοχάμεντ αλ-Τζαντάν, δεν σχολιάζει, αλλά πηγές λένε ότι καμία απόφαση δεν λήφθηκε, με πιθανή διακοπή αν οι όροι δεν ευνοούν. «Το δάνειο είναι στρατηγικό για Vision 2030, αλλά δείχνει πίεση από πετρέλαιο», δήλωσε ο Simon Williams της HSBC.

Vision 2030: Φιλόδοξο Πλάνο και Οικονομικές Πιέσεις

Το Vision 2030, λανσαρισμένο το 2016 από Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, στοχεύει μείωση εξάρτησης πετρελαίου από 70% σε 40% έως 2030, με έργα:

• NEOM: €500 δισ. «έξυπνη πόλη».
• Red Sea Project: €15 δισ. τουρισμός.
• Qiddiya: €8 δισ. ψυχαγωγία.

Μέχρι 2025, 85% των 1.502 πρωτοβουλιών ολοκληρώθηκαν, με μη πετρελαϊκά έσοδα $137 δισ. (+113% από 2016). Ωστόσο, η αύξηση δαπανών (€100 δισ. 2025) και πτώση πετρελαίου πιέζουν, με χρέος 42% ΑΕΠ έως 2030 (από 25% 2024). Το PIF, με $925 δισ., επενδύει €1 τρισ. 2025-2030, αλλά χρειάζεται δάνεια για σταθερότητα.

Προκλήσεις και Προοπτικές

Προκλήσεις:

• Πτώση Brent: Από €94/βαρέλι (ισοζύγιο) σε €67, με προβλέψεις €60 το 2026.
• ΟΠΕΚ+: Αύξηση παραγωγής 400.000 βαρέλια/ημέρα.
• ΗΠΑ: Ρεκόρ εξαγωγές 4,5 εκατ. βαρέλια/ημέρα.

Προοπτικές:

• Μείωση ελλείμματος: Σταδιακά, με μη πετρελαϊκά έσοδα +20% ετησίως.
• Επενδύσεις: €50 δισ. corporates 2025, με PIF να οδηγεί.
• Διαφοροποίηση: Τουρισμός +15% GDP έως 2030.

«Το δάνειο θα καλύψει κενά, αλλά το Vision 2030 χρειάζεται σταθερές τιμές πετρελαίου», εκτίμησε το IMF (Ιούνιος 2025).

Στρατηγική Χρηματοδότηση για Μεταμορφώσεις

Η διαπραγμάτευση για 10 δισ. δολάρια δείχνει την αποφασιστικότητα του Ριάντ να προχωρήσει το Vision 2030, παρά τις πιέσεις. Με €37 δισ. δανεισμού 2025, η Σαουδική διαφοροποιεί πηγές, αλλά η εξάρτηση από πετρέλαιο παραμένει πρόκληση. Το Ριάντ στοιχηματίζει σε δάνεια για να γίνει περιφερειακή δύναμη, αλλά οι τιμές πετρελαίου θα κρίνουν την επιτυχία.

Πηγή: Pagenews.gr