Η αρχή του τέλους για τη «17 Νοέμβρη»

Σαν σήμερα πριν από 19 χρόνια ο εκρηκτικός μηχανισμός που έσκασε στα χέρια του Σάββα Ξηρού, θα ήταν η αρχή του τέλους για την «17 Νοέμβρη»

Ξημερώματα Κυριακής 30 Ιουνίου 2002 και το σκουρόχρωμο υπηρεσιακό αυτοκίνητο μάρκα Audi με τα φιμέ τζάμια τρέχει με ιλλιγιώδη ταχύτητα στην εθνική οδό Θεσσαλονίκης Αθήνας, με προορισμό την πρωτεύουσα. Ο άνδρας που βρίσκεται πίσω από το τιμόνι έχει κολλημένο το πόδι του στο γκάζι. Έχει ξεκινήσει από τη Βέροια και θέλει όσο τον δυνατόν πιο γρήγορα να είναι στην Αθήνα. Το κοντέρ μια πιάνει τα 200 χιλιόμετρα μια πέφτει στα 160 χιλιόμετρα. Κόβει ταχύτητα μονάχα σε διόδια. Είναι 3 τα ξημερώματα και ο δρόμος ανοικτός, εκείνες τις καλοκαιρινές ημέρες του Ιουνίου.

Στο ύψος της Λαμίας ένα μπλοκο της Τροχαίας σταματά το ¨τρελό » όχημα. Το παράθυρο με το φιμέ τζάμι ανοίγει και το πρόσωπο του Μιχάλη Χρυσοχοϊδη ξεπροβάλλει. «Ανοίξτε είναι ο υπουργός» θα πει η φωνή του επικεφαλής. «Καλό δρόμο κύριε υπουργέ» Και ο δρόμος ανοίγει και πάλι για τον Μιχάλη Χρυσοχοϊδη που πατά και πάλι το γκάζι. Ο υπουργός Δημόσιας Τάξης βρισκόταν στην ιδιαίτερη πατρίδα του, όταν το βράδυ της 29ης Ιουνίου το τηλέφωνό του είχε χτυπήσει και στην άλλη άκρη της γραμμής ο τότε αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ Φώτης Νασιάκος τον ενημέρωνε για μια πολύ σοβαρή υπόθεση.

Λίγα λεπτά μετά τις 22:00 το βράδυ της 29ης Ιουνίου μπροστά από τα εκδοτήρια της ακτοπλοϊκής εταιρείας Hellas Flying Dolphins ο Σάββας Ξηρός ετοιμαζόταν να τοποθετήσει εκρηκτικό μηχανισμό στο κιόσκι της εταιρείας. Χωρίς να το περιμένει από ένα λάθος σπάει το κινέζικο πλαστικό τζαμάκι του κινέζικου ρολογιού που είναι συνδεδεμένο με τον εκρηκτικό μηχανισμό. Οι δείκτες της ωρολογιακής βόμβας γυρίζουν και η βόμβα πυροδοτείται στα χέρια του. Η έκρηξη είναι εκκωφαντική.

Το ωστικό κύμα πετάει τον άνδρα αρκετά μέτρα μακριά. Είναι ζωντανός, αλλά βαρύτατα τραυματισμένος και είναι αδύνατον για εκείνον να φύγει από το σημείο. Έχει τραυματιστεί, στα μάτια, στο δεξί χέρι και στον θώρακα. Όσοι έχουν ακούσει την έκρηξη έχουν πεταχτεί και σπεύδουν στο σημείο. Ο Σάββας Ξηρός είναι πεσμένος στο έδαφος γεμάτος αίματα και σφαδάζει από τους πόνους. Τρια από τα δάχτυλά του είναι κομμένα.

Στο σημείο φθάνουν αστυνομικοί και λιμενικοί. Στην κατοχή του Σάββα Ξηρού βρίσκουν δυο αρμαθιές κλειδιά και μια τηλεκάρτα. Ο τραυματίας μεταφέρεται στο Τζάνειο Νοσοκομείο, ενώ οι αστυνομικές και λιμενικές αρχές ερευνούν την περιοχή και πίσω από τα εκδοτήρια του λιμανιού βρίσκουν έναν σάκο με δυο χειροβομβίδες και ένα 38αρι περίστροφο. Δίπλα από το σάκο και άλλος εκρηκτικός μηχανισμός. Ο αρχηγός της αστυνομίας Φώτης Νασιάκος ενημερώνει τον υπουργό Δημόσιας Τάξης Μιχάλη Χρυσοχοϊδη ο οποίος έρχεται εσπευσμένα από την Βέροια.

Εν των μεταξύ ο Σάββας Ξηρός μεταφέρεται από το Τζάνειο στον Ευαγγελισμό και υποβάλλεται σε πολύωρο χειρουργείο. Το 38αρι όπλο έχει μεταφερθεί στα Εγκληματολογικά Εργαστήρια της Ελληνικής Αστυνομίας. Η βαλλιστική του εξέταση δεν δείχνει κάτι αξιόλογο, αλλά όταν οι ειδικοί του τμήματος επαναφέρουν τον σειριακό αριθμό που τον έχουν σβήσει παθαίνουν σοκ από το εύρημα. Το περίστροφο ανήκε στον αστυφύλακα Χρήστο Μάτη ο οποίος είχε δολοφονηθεί από την τρομοκρατική οργάνωση «17 Νοέμβρη» παραμονές Χριστουγέννων του 1984 κατά τη διάρκεια ληστείας σε υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στα Πετράλωνα.

Η πληροφορία αυτή κάνει την καρδιά του Μιχάλη Χρυσοχοϊδη να χτυπά τόσο γρήγορα που ο υπουργός δεν μπορεί να κρύψει τη χαρά του. Αρπάζει αμέσως το τηλέφωνο και καλεί τον διευθυντή στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Ευαγγελισμού και του εξηγεί πάση θυσία ότι ο άνθρωπος που νοσηλεύεται από την έκρηξη στον Πειραιά, «πρέπει να ζήσει πάση θυσία».

Είναι η πρώτη φορά που εδώ και δεκαετίες η Αστυνομία έχει σημαντικά στοιχεία για την τρομοκρατική οργάνωση που είχε ξεκινήσει τη δράση της την νύχτα της 23ης Δεκεμβρίου του 1975 με τη δολοφονία του «σταθμάρχη» της CIA στην Αθήνα, Ρίτσαρντ Γουέλς.

Η Σκότλαντ Γιάρντ η οποία είχε εμπλακεί στις έρευνες για την 17Ν μετά την δολοφονία του στρατιωτικού ακολούθου της βρετανικής πρεσβείας Στίβεν Σόντερς τον Ιούνιο του 2000 τη λεωφόρο Κηφισίας, εξήγησε στην ΕΛ.ΑΣ πως αν δώσει τη φωτογραφία του Σάββα Ξηρού στη δημοσιότητα ενδεχομένως να πάρουν πληροφορίες. Πράγματι μέσα σε ένα 24ωρο άγνωστη γυναίκα τηλεφωνεί στην Αστυνομία και ισχυρίζεται πως έχει δει τον Σάββα Ξηρό, να πηγαινοέρχεται σε ένα διαμέρισμα πολυκατοικίας της οδού Πάτμου στα Πατήσια.

Ένα από τα κλειδιά που είχαν βρεθεί στην κατοχή του Σάββα Ξηρού, ανοίγει το διαμέρισμα της οδού Πάτμου. Το κλιμάκιο της Αντιτρομοκρατικής που εισβάλλει στο διαμέρισμα βρίσκεται μπροστά σε έναν «θησαυρό» στοιχείων. Μπροστά στα μάτια τους στέκεται η κόκκινη σημαία της οργάνωσης με το κίτρινο αστέρι στη μέση, προκηρύξεις, αντιαρματικές ρουκέτες που είχαν κλαπεί το 1988 από το στρατόπεδο Συκουρίου της Λάρισας, όπλα και εκρηκτικά.

Εν τω μεταξύ ένα αποτύπωμα συνδέει τον Σάββα Ξηρό με τη δολοφονία του Ελληνο-βρετανού εφοπλιστή Κωστή Περατικού (28 Μαΐου 1997), ενώ η ανάλυση του DNA αποδεικνύει τη συμμετοχή του και στην επίθεση με ρουκέτα κατά του Γερμανού πρέσβη Άλμπερτ Κούνα (16 Μαΐου 1999). Στις 3 Ιουλίου 2002, έχουμε και μια δεύτερη αστυνομική επιχείρηση στην οδό Δαμάρεως 73, στο Παγκράτι. Στη συνέχεια, η αστυνομία συλλαμβάνει τους Χριστόδουλο Ξηρό στην Αθήνα και Βασίλη Ξηρό και Διονύση Γεωργιάδη στη Θεσσαλονίκη τις 16 Ιουλίου 2002, τον Αλέξανδρο Γιωτόπουλο στους Λειψούς τις 17 Ιουλίου και τους Βασίλη Τζωρτζάτο και Θεολόγο Ψαραδέλλη στη Χιλιαδού την επόμενη μέρα.

Στις 20 Ιουλίου, συλλαμβάνονται οι Κωνσταντίνος Καρατσώλης και Ηρακλής Κωστάρης στο Μόρφιο Θεσπρωτίας, στις 21 Ιουλίου στην Αθήνα ο Θωμάς Σερίφης και 24 Ιουλίου ο Παύλος Σερίφης στην Καρδίτσα. Ο Κωνσταντίνος Τέλιος παραδόθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 23 Ιουλίου 2002. Στην Αθήνα συνελήφθησαν οι Πάτροκλος Τσελέντης στις 25 Ιουλίου, Νίκος Παπαναστασίου στις 26 Ιουλίου και Σωτήρης Κονδύλης την 1 Αυγούστου. Ο Δημήτρης Κουφοντίνας παραδόθηκε στην αστυνομία στις 5 Σεπτεμβρίου 2002 και αποκαλύπτεται ότι κρυβόταν στο Αγκίστρι. Στις 12 Σεπτεμβρίου 2002 συλλαμβάνεται η Αγγελική Σωτηροπούλου και στις 9 Ιανουαρίου 2003 ο Ανέστης Παπαναστασίου.

Δεκατρία άτομα θα καταδικαστούν τελεσίδικα για συμμετοχή στην οργάνωση. Η ποινή για τον Σάββα Ξηρό είναι 5 φορές ισόβια και 25 χρόνια κάθειρξη για συμμετοχή σε 5 δολοφονίες, ληστείες και σε εκρήξεις.

Ο Σάββας Ξηρός γεννήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 1962 στη Φλώρινα, γιος του ιερέα Τριαντάφυλλου και της Μοσχούλας. Εργαζόταν ως αγιογράφος και η κλίση του σε αυτό τον οδήγησε στην Αθήνα, όπου εγκαθίσταται μόνιμα στις αρχές της δεκαετίας του ’80. ‘Εχει εννέα αδέλφια, πέντε αγόρια και τέσσερα κορίτσια. Ο Ξηρός ως φοιτητής στην Πολυτεχνική Σχολή του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, εντάσσεται στον χώρο της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς και ιδιαίτερα στην ομάδα Πήγασος.

Στον αντιεξουσιαστικό χώρο φαίνεται ότι τον ενέταξε ένας νεαρός συγγενής του, ο οποίος είχε σε αντιεξουσιαστικές ομάδες το παρατσούκλι «Τσε». Ήδη από το 1980 ο Σάββας Ξηρός κατεβαίνει στην Αθήνα και ενεργοποιείται σε κύκλους των Εξαρχείων ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, τον προσεγγίζουν άτομα που έχουν σχέση με τον Επαναστατικό Λαϊκό Αγώνα. Ως άνθρωπος που τον στρατολογεί εμφανίζεται ο Δημήτρης Κουφοντίνας, από την Τερπνή Σερρών.

Ο Σάββας Ξηρός ταυτόχρονα είχε επαφές με αντιεξουσιαστικά στέκια στα Εξάρχεια, όπου φαίνεται να ήλθε σε επαφές με άτομα που έχουν καταγραφεί ως «συνήθεις ύποπτοι». Ταυτόχρονα φέρεται να υπάρχει από την περίοδο 1983-1984 τοποθέτησή του μέσω Κουφοντίνα στον «προθάλαμο» της «17 Νοέμβρη» και μάλιστα τότε συμμετέχει στη δολοφονία του αστυνομικού Χρήστου Μάτη. Τον θεωρούν όλοι την «άγνωστη, ήρεμη, δύναμη» της οργάνωσης.