Ουκρανία: Σημαδιακό το μέρος των δεύτερων συνομιλιών

Ουκρανία: Εξαιρετικά σημαδιακό είναι το μέρος που θα πραγματοποιηθεί ο δεύτερος γύρος των διαπραγματεύσεων μεταξύ Μόσχας και Κιέβου.

Εντός της ημέρας θα γίνουν οι συνομιλίες για να τερματιστεί η εισβολή στην Ουκρανία. Βέβαια και το μέρος που επελέγη έχει ιστορική σημασία. Το «Σπίτι του Κυνηγού», ένα ιστορικό κτίριο, ετοιμάζεται να φιλοξενήσει σήμερα τις συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.

Το μέρος αυτό είναι εξαιρετικής ιστορικής σημασίας, καθώς στο ίδιο τραπέζι των διαπραγματεύσεων κάθισαν κρυφά στις 8 Δεκεμβρίου του 1991 οι ηγέτες της Ρωσίας, της Λευκορωσίας και της Ουκρανίας, καθώς υπέγραψαν τις «Συμφωνίες Belavezha», η οποίες προέβλεπαν τη διάλυση της τότε Σοβιετικής Ένωσης και την υποκατάστασή της από την Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών (CIS).

Η δημιουργία της Κοινοπολιτείας

Συγκροτώντας έτσι μια χαλαρότερη ένωση, οι τρείς ηγέτες ανακοίνωναν ότι νέο συμμαχικό σχήμα θα ήταν ανοιχτό σε όλες τις δημοκρατίες της πρώην ΕΣΣΔ, αλλά και σε άλλα κράτη με αντίστοιχους στόχους, σπάζοντας τα σοβιετικά ιδεολογικά στεγανά.

Δύο ημέρες αργότερα, στις 10 Δεκεμβρίου, η συμφωνία για την ίδρυση Κοινοπολιτείας επικυρώνεται από τα Κοινοβούλια της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας και ακολουθεί στις 12 Δεκεμβρίου η υπερψήφισή της από τη Ρωσική Βουλή, οδηγώντας και τυπικά στην καταγγελία της Συνθήκης Δημιουργίας της ΕΣΣΔ του 1922 και σε μια νέα εποχή για τις τρεις, γειτονικές χώρες.

Σε λιγότερο από 15 ημέρες, δηλαδή στις 25 Δεκεμβρίου 1991, η ΕΣΣΔ αυτοδιαλύεται, προκαλώντας την ίδια ημέρα την παραίτηση του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ο οποίος δήλωσε ότι «λόγω της κατάστασης που δημιουργήθηκε από τη σύσταση της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών παραιτούμαι από τη θέση του προέδρου της Σοβιετικής Ένωσης». Το πολιτικό του μέλλον, άλλωστε, είχε εξαερωθεί προ μηνών, όταν στις αρχές του Αυγούστου του ίδιου έτους, ο Μπόρις Γιέλτσιν έδινε τα χέρια με τους ηγέτες της Ουκρανίας και την Λευκορωσίας, Λεονίντ Κράβτσουκ και Στάνισλαβ Σούσκεβιτς αντίστοιχα, θέτοντας τον Γκορμπατσόφ ουσιαστικά στο περιθώριο των εξελίξεων.

Τα μέλη της ΚΑΚ

Υπογράφοντας στην ουσία τη «ληξιαρχική πράξη θανάτου» της ΕΣΣΔ τον Δεκέμβριο του 1991, οι τρείς ηγέτες επιχείρησαν να δώσουν ταυτόχρονα ισχυρή ώθηση στην Κοινοπολιτεία, στην οποία εντάχθηκαν – εκτός των τριών ιδρυτικών κρατών – 11 ακόμη δημοκρατίες, δηλαδή το Αζερμπαϊτζάν, η Αρμενία, η Λευκορωσία, το Καζακστάν, το Κιργιστάν, το Τατζικιστάν, το Ουζμπεκιστάν το Τουρκμενιστάν, η Γεωργία και η Μολδαβία.

Σύμφωνα με την ιδρυτική της πράξη, η Κοινοπολιτεία συντονίζει τις πολιτικές των μελών της στους τομείς: της οικονομίας, των εξωτερικών σχέσεων, της άμυνας, της μετανάστευσης και την προστασίας του περιβάλλοντος, ενώ προβλεπόταν να διοικείται από ένα ανώτατο συμβούλιο, στο οποίο μετείχαν αυτοδίκαια οι αρχηγοί των κρατών των χωρών -μελών. Η Κοινοπολιτεία των Ανεξάρτητων Κρατών (CIS ) δέχεται, ωστόσο, ένα ισχυρό πλήγμα το φθινόπωρο του 2008, καθώς η Γεωργία εκφράζει τότε την πρόθεσή της να αποχωρήσει μετά τα γεγονότα στην Νότια Οσετία, ενώ ανάλογη στάση κρατά και η Ουκρανία, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014.

Σε αυτά τα ιστορικά συμφραζόμενα, οι σημερινές συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας -και με διαχρονικό διαμεσολαβητή τη Λευκορωσία- δεν αποκλείεται να προκαλέσουν ραγδαίες εξελίξεις στο μέτωπο του πολέμου, που μαίνεται με κλιμάκωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων τα τελευταία εικοσιτετράωρα από πλευράς της Μόσχας, αλλά και δεκάδες νεκρούς και τραυματίες.

Τι περιλαμβάνεται στην ατζέντα

Πάντως, η ρωσική πλευρά προσέρχεται στις συνομιλίες επιβεβαιώνοντας ότι στην ατζέντα της περιλαμβάνεται και η κατάπαυση του πυρός, σύμφωνα με τον επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας, Βλαντιμίρ Μεντίνσκι. «Οι ειδικές υπηρεσίες της Λευκορωσίας διασφαλίζουν πλήρως την ασφάλεια στη Λευκορωσία και ο (ρωσικός) στρατός μας έχει εξασφαλίσει μια ασφαλή διέλευση για τη μετακίνησή τους (της ουκρανικής αντιπροσωπείας) μέσω της Ουκρανίας», ανέφερε ο Μεντίνσκι, σύμφωνα με το TASS.

Την ίδια ώρα, τη διεξαγωγή του δεύτερου γύρου των συνομιλιών επιβεβαίωσε χθες και ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα, ο οποίος, με ανάρτησή του στο Facebook, δήλωσε έτοιμος για νέες επαφές, αλλά χωρίς τελεσίγραφα. «Η ουκρανική αντιπροσωπεία είναι έτοιμη για διαπραγματεύσεις, εφόσον δεν υπάρχουν τελεσίγραφα από τη ρωσική πλευρά, ενώ δεν υπάρχει ακριβής χρόνος για τη συνάντηση», ανέφερε χαρακτηριστικά χθες ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρι Κουλέμπα. «Τώρα είμαστε έτοιμοι για διαπραγματεύσεις και διπλωματία, αλλά δεν είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε κανένα ρωσικό τελεσίγραφο… Δεν είναι γνωστό αυτή τη στιγμή το πότε θα γίνουν οι επόμενες διαπραγματεύσεις», περιέγραψε ακόμη το RIA Novosti, επικαλούμενο τον Κουλέμπα.