ΕΕ: Σε θέσεις μάχης Uber και συνδικάτα για τα εργασιακά δικαιώματα στη gig-economy

Κρίσιμες διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν στις Βρυξέλλες την Τετάρτη προκειμένου να καταρτιστεί ένας νόμος που θα μπορούσε να αλλάξει το μέλλον της Uber σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ολοκληρώνει έναν νόμο για τους εργαζόμενους στη λεγόμενη gig-economy, με στόχο να διασφαλίσει ότι οι οδηγοί στον τομέα του delivery και των υπηρεσιών μεταφοράς θα λαμβάνουν καλύτερη κοινωνική προστασία έναντι της ισχύος των διαδικτυακών πλατφορμών για τις οποίες εργάζονται.

Στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης βρίσκεται το ερώτημα εάν οι οδηγοί και οι αναβάτες της Uber θα πρέπει να θεωρούνται μισθωτοί ή ελεύθεροι επαγγελματίες — μια απόφαση που θα μπορούσε να αποδυναμώσει το επιχειρηματικό μοντέλο της Uber στην Ευρώπη αφού έχει παρακάμψει σε μεγάλο βαθμό τα εργασιακά δικαιώματα που συνδέονται με την απασχόληση ανθρώπων, όπως ο κατώτατος μισθός και οι άδειες μετ΄ αποδοχών.

Οι εργαζόμενοι από χώρες όπως το Βέλγιο, η Γαλλία και η Αυστρία που συγκεντρώνονται στις Βρυξέλλες στοχεύουν να στείλουν ένα σαφές μήνυμα: Μην αφήσετε την Uber να γράψει το νόμο. Η κινητοποίηση έρχεται ως απάντηση σε μια μαζική εκστρατεία λόμπινγκ από την Uber που εκδηλώθηκε στις Βρυξέλλες τις τελευταίες εβδομάδες.

Οι Βρυξέλλες έχουν καταστεί το επίκεντρο μιας έντονης διαμάχης και υπόγειας προώθησης θέσεων, μεταξύ της πλατφόρμας Uber και των οδηγών που συνεργάζεται.

Σύμφωνα με έρευνα του Politico, που βασίστηκε στην πλατφόρμα διαφημίσεων του Meta, η Uber προχώρησε σε μπαράζ διαφημιστικών καταχωρίσεων απευθυνόμενοι στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής των Βρυξελλών σε Facebook και Instagram, το δίμηνο Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου.

Μόνο μία διαφήμιση έθιξε το επίμαχο θέμα σχετικά με το τι δικαιούνται οι οδηγοί. «Η Uber παρέχει προνόμια —γονική άδεια, αποδοχές ασθενείας, κάλυψη τραυματισμών και άλλα— σε όλους τους επιλέξιμους Ευρωπαίους οδηγούς και ταχυμεταφορείς», αναφέρεται.

Οργή συνδικάτων για τις διαφημίσεις «Τα χρήματα που δαπανώνται τώρα για να αποφευχθεί η [παραχώρηση] εργατικών δικαιωμάτων στους εργαζόμενους της gig-economy είναι χρήματα που η Uber θα μπορούσε να είχε ξοδέψει η ίδια για να ενισχύσει αυτούς τους εργαζομένους», δήλωσε σε συνέντευξή της η Petra Bolster-Damen, διεθνής γραμματέας στο ολλανδικό συνδικάτο FNV.

Η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων (ETUC), δήλωσε στο X την περασμένη εβδομάδα ότι «η Uber θα πρέπει να σταματήσει να πληρώνει για διαφημίσεις που επιτίθενται στην οδηγία της πλατφόρμας [εργασίας] και να αρχίσει να πληρώνει σωστά τους εργαζομένους της».

Απαντώντας στην κριτική για τις προσπάθειές της στο λόμπι, ο εκπρόσωπος Τύπου της Uber, Κάσπαρ Νίξον, δήλωσε ότι «υποστηρίζει μια ισχυρή και εφαρμοστέα οδηγία [ΕΕ] που διασφαλίζει ότι οι εργαζόμενοι στην πλατφόρμα διατηρούν την ανεξαρτησία που θέλουν και λαμβάνουν την προστασία που τους αξίζει, όπως κατώτατος μισθός, διακοπές και επίδομα ασθενείας .»

Η πλατφόρμα ισχυρίζεται ότι συνεργάζεται ήδη με συνδικάτα, συμπεριλαμβανομένων του Βελγίου, της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, για την παροχή κοινωνικής προστασίας και εγγυημένης εκπροσώπησης σε περισσότερους από 200.000 οδηγούς.

Η Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2021 εισήγαγε μια λίστα με πέντε κριτήρια για να αξιολογήσει εάν μια πλατφόρμα ελέγχει τους εργαζόμενους. Εάν πληρούνται δύο από τα πέντε κριτήρια, οι εργάτες τεκμαίρεται ότι είναι υπάλληλοι.

Ωστόσο, τα μέλη του ευρωκοινοβουλίου και οι κυβερνήσεις της ΕΕ έχουν πολύ διαφορετικές θέσεις για το θέμα. Τα συνδικάτα εργαζομένων υποστήριξαν δημόσια τη θέση του Κοινοβουλίου.