Η νίκη Μπάμπις στην Τσεχία ανατρέπει τις ισορροπίες στην υποστήριξη της Ουκρανίας

Μια πολιτική επιστροφή με γεωπολιτικό βάρος

Ο Άντρεϊ Μπάμπις, δισεκατομμυριούχος, πρώην πρωθυπουργός και στενός σύμμαχος του Ούγγρου ηγέτη Βίκτορ Όρμπαν, επέστρεψε στην πολιτική σκηνή της Τσεχικής Δημοκρατίας.Το λαϊκιστικό του κόμμα ANO (ΝΑΙ) επικράτησε στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές και επιδιώκει να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας — ή έναν δεξιό συνασπισμό με το ακροδεξιό SPD (Ελευθερία και Άμεση Δημοκρατία) και το συντηρητικό Motoristé sobě.

Αυτή η πολιτική μετατόπιση δεν αφορά μόνο την Πράγα. Εάν ο Μπάμπις εφαρμόσει την προεκλογική του ατζέντα —αναστολή της στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, επανεξέταση των αδειών παραμονής των Ουκρανών προσφύγων και αιτήματα για δημοψήφισμα σχετικά με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ— τότε η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπη με έναν τρίτο εσωτερικό “αντάρτη”, μετά την Ουγγαρία του Όρμπαν και τη Σλοβακία του Φίτσο.

Η σιωπηλή δύναμη της Πράγας: Η Πρωτοβουλία Πυρομαχικών

Η τσεχική πρωτοβουλία πυρομαχικών, που ξεκίνησε το 2024, αποτέλεσε έναν από τους πλέον επιτυχημένους μηχανισμούς στήριξης της Ουκρανίας. Με συντονισμό της Πράγας, δεκάδες ευρωπαϊκές χώρες και ο Καναδάς συνέβαλαν οικονομικά για την αγορά εκατομμυρίων οβίδων από την παγκόσμια αγορά, τις οποίες τσεχικές εταιρείες μεσολαβούν να παραδώσουν απευθείας στο Κίεβο.

Το 2024, η πρωτοβουλία παρέδωσε 1,5 εκατομμύριο οβίδες, ενώ για το 2025 ο στόχος αγγίζει τα 1,8 εκατομμύρια — ποσότητες που αντιστοιχούν σε μεγάλο μέρος των συνολικών ευρωπαϊκών προμηθειών προς την Ουκρανία. Ο πρόεδρος Ζελένσκι έχει χαρακτηρίσει την πρωτοβουλία “ζωτικής σημασίας”, ενώ το ΝΑΤΟ τη θεωρεί “παράδειγμα επιτυχούς ευρωπαϊκού συντονισμού”.

Ένα ντόμινο με ευρωπαϊκές συνέπειες

Η νίκη Μπάμπις προκαλεί έντονη ανησυχία στις Βρυξέλλες και στις πρωτεύουσες των χωρών που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία. Ο νέος κυβερνητικός συνασπισμός ενδέχεται να παγώσει ή να αποσύρει τη συμμετοχή της Πράγας στη συντονισμένη αγορά πυρομαχικών, ευθυγραμμιζόμενος με τη ρητορική Όρμπαν και Φίτσο για “πρώτα οι πολίτες μας”.Μια τέτοια απόφαση θα μπορούσε να διαταράξει την αλυσίδα εφοδιασμού και να προκαλέσει σοβαρές ελλείψεις στο ουκρανικό μέτωπο ήδη από τις αρχές του 2026.

Ωστόσο, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη υπογράψει συμβόλαια έως το 2027, πράγμα που καθιστά νομικά δύσκολη την ακύρωσή τους.Ακόμη και αν η Τσεχία αποσυρθεί ως συντονιστής, οι ίδιες οι εταιρείες μπορούν να συνεχίσουν να πωλούν απευθείας τα πυρομαχικά στους ξένους χρηματοδότες.

Ποιος θα αναλάβει τη σκυτάλη;

Η απειλή μιας “παγωμένης” Πράγας αναζωπυρώνει τη συζήτηση για το ποια χώρα θα μπορούσε να αναλάβει την ηγεσία της πρωτοβουλίας.Η Φινλανδία προβάλλει ως πιθανός διάδοχος, καθώς διαθέτει εμπιστοσύνη μεταξύ των εταίρων, ισχυρή βιομηχανία άμυνας και ελευθερία από ορισμένες διεθνείς απαγορεύσεις σε τύπους πυρομαχικών. Μια “σκανδιναβική στροφή” της πρωτοβουλίας θα μπορούσε να ενισχύσει τη διαφάνεια και την αξιοπιστία του προγράμματος — αλλά θα απαιτούσε χρόνο και διπλωματική συνεννόηση.

Οι “κόκκινες γραμμές” του Προέδρου Πάβελ

Παρά τα ανησυχητικά σενάρια, ο πρόεδρος Πετρ Πάβελ έχει διαμηνύσει ότι δεν θα αποδεχθεί διορισμούς σε κρίσιμα υπουργεία που αμφισβητούν τη συμμετοχή της Τσεχίας στο ΝΑΤΟ ή την ΕΕ.Η στάση αυτή αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο σχηματισμού μιας πιο μετριοπαθούς κυβέρνησης, με τεχνοκράτες ή διπλωμάτες που θα διατηρήσουν τη φιλοδυτική κατεύθυνση της χώρας — έστω και σιωπηρά.

Αντί επιλόγου: Η Ευρώπη στην καμπή της ενότητας

Η νίκη Μπάμπις δεν είναι μόνο μια εσωτερική υπόθεση.Σηματοδοτεί την επανεμφάνιση του μπλοκ του Βίσεγκραντ (Ουγγαρία, Σλοβακία, Τσεχία, Πολωνία) ως συντηρητικής, ευρωσκεπτικιστικής δύναμης στο κέντρο της Ευρώπης. Η αλληλεγγύη προς την Ουκρανία δοκιμάζεται ξανά, όχι από την κόπωση των κοινωνιών, αλλά από την πολιτική στροφή των κυβερνήσεών τους.

Αν ο Μπάμπις ακολουθήσει το παράδειγμα του Όρμπαν, η Πράγα κινδυνεύει να χάσει τον ρόλο της ως αξιόπιστου ευρωπαϊκού διαμεσολαβητή. Αν όμως επιλέξει τη μετριοπάθεια, μπορεί να αποδείξει ότι ο ρεαλισμός —και όχι ο λαϊκισμός— παραμένει η πιο ισχυρή μορφή πατριωτισμού.

Συμπέρασμα για Πολιτικούς Αναλυτές και Θεσμούς ΕΕ:Η Τσεχία αποτελεί κρίσιμο κόμβο στη δυτικοευρωπαϊκή αμυντική αρχιτεκτονική.Η εξασφάλιση της συνέχειας της πρωτοβουλίας πυρομαχικών και η πολιτική σταθερότητα της Πράγας είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της ενότητας και της αξιοπιστίας της ΕΕ απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα.

Πηγή: pagenews.gr