Ο Σύρος καλλιτέχνης εξόριστος στο Παρίσι καταγγέλλει τη δικτατορία με γλυπτική

«Ως καλλιτέχνης, αισθάνομαι την ευθύνη να χρησιμοποιήσω την τέχνη, καθώς έχω τα εργαλεία για να εκφραστώ, σε αντίθεση με τους άλλους»

Στην καρδιά της γαλλικής πρωτεύουσας, ο Σύρος καλλιτέχνης και επιζών της φυλακής Khaled Dawwa βάζει τις τελευταίες πινελιές σε ένα από τα χάλκινα γλυπτά του.

Εξόριστος στη Γαλλία από το 2014, αφού εγκατέλειψε τη χώρα του που είχε καταρρεύσει από τον πόλεμο και πέρασε ένα χρόνο στον Λίβανο, ο Dawwa αφηγείται την ιστορία της καταστροφής της χώρας του μέσω της τέχνης.

Μια από τις πιο εντυπωσιακές δημιουργίες του αντιπροσωπεύει τα ερείπια της συριακής γειτονιάς της Γούτα, στα προάστια της Δαμασκού, που έγινε στόχος βομβαρδισμών του καθεστώτος, με πτώματα και σπασμένα παιχνίδια να ξεπροβάλλουν από τα ερείπια και ψηλά, γκρίζα κτίρια να καταρρέουν, άδεια κοχύλια, τα τείχη τους που σκοτώθηκαν ή τυλιχτά από την έκρηξη.

“Όταν δουλεύω αυτό το κομμάτι στο στούντιο μου, βρίσκομαι στη Δαμασκό. Κάνω ό,τι μπορώ εδώ, ενώ δεν είμαι εκεί”, μοιράστηκε

“Ως καλλιτέχνης, αισθάνομαι την ευθύνη να χρησιμοποιήσω την τέχνη, καθώς έχω τα εργαλεία για να εκφραστώ, σε αντίθεση με τους άλλους. Σε αυτό το έργο, προσπάθησα, πρώτα απ’ όλα, να εστιάσω στις ζωές των ανθρώπων που ήταν εκεί, στις τις ζωές, την καθημερινότητά τους, τις αναμνήσεις τους και πώς μοιάζει μια σφαγιασμένη γειτονιά. Ήθελα να φέρω ένα κομμάτι της Συρίας μαζί μου για να δείξω πραγματικά τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή».

Βαθιά πληγωμένο από τα χρόνια της κατασταλτικής διακυβέρνησης και τις βίαιες καταστολές και την απώλεια φίλων που σκοτώθηκαν, αγνοούνται ή φυλακίστηκαν, το έργο του Dawwa είναι ταυτόχρονα πράξη εξέγερσης και μνήμης, με στόχο την «αδράνεια της διεθνούς κοινότητας ενάντια στα δικτατορικά καθεστώτα» στη Συρία και αλλού.

Στο κολοσσιαίο έργο του με τίτλο «Εδώ είναι η καρδιά μου!», ο Σύρος καλλιτέχνης εξακολουθεί να μάχεται την καταπίεση, προτρέποντας τους θεατές «να μην ξεχάσουν την επανάσταση του συριακού λαού και όλες τις θυσίες του».

“Τα πάντα φαντάζονται εδώ αλλά και στα σπίτια, υπάρχουν φωτογραφίες. Βλέπουμε πραγματικούς ανθρώπους που πέθαναν είτε στις φυλακές του καθεστώτος είτε σφαγιάστηκαν. Αυτοί είναι φίλοι και άνθρωποι που ήξερα τις ιστορίες τους. Για παράδειγμα, ένας από αυτούς τους ανθρώπους ήταν ο Αλί Μουσταφά , ήταν ένας φίλος που ήξερα από παιδί και είναι αιχμάλωτος του καθεστώτος εδώ και 8 χρόνια και κανείς δεν ξέρει πού βρίσκεται».

«Μαρτυρία»

Ο Dawwa ξεκίνησε το έργο το 2018, καθώς οι δυνάμεις του καθεστώτος ανακατέλαβαν τη γειτονιά.

Με μήκος σχεδόν έξι μέτρα και ύψος πάνω από δύο μέτρα, είναι επιβλητικό.

Χρησιμοποιώντας πολυστυρένιο, χώμα, κόλλα και ξύλο, καλυμμένα με πηλό, περιγράφει λεπτομερώς την καταστροφή μέσα και έξω – τις σπασμένες πόρτες, τα σπασμένα μπαλκόνια, μέχρι τις αναποδογυρισμένες καρέκλες.

Στα συντρίμμια, διακρίνονται τσακισμένα ποδήλατα και τα συντρίμμια ενός λεωφορείου — αλλά και τα πτώματα ενός παιδιού που βρίσκεται δίπλα στην μπάλα του και μιας ηλικιωμένης γυναίκας.

«Είναι εντελώς μοναδικό και καινοτόμο», είπε ο φιλόσοφος Guillaume de Vaulx, του Γαλλικού Ινστιτούτου για την Εγγύς Ανατολή (Ifpo) και συν-συγγραφέας του «Destructiveness in Works». Δοκίμιο για τη Σύγχρονη Συριακή Τέχνη».

«Οι καλλιτέχνες έχουν δείξει κατεστραμμένα πράγματα και τα έχουν κάνει τέχνη τους, αλλά δείχνει τη διαδικασία της καταστροφής από μέσα», πρόσθεσε ο de Vaulx.

«Σταματάει πριν εξαφανιστεί τελείως η φόρμα, αλλά ο θεατής οδηγείται αναπόφευκτα να φανταστεί τη στιγμή που όλα θα καταρρεύσουν».