Η Ευρώπη σε αγροτικό αναβρασμό

Βρισκόμαστε μπροστά σε έναν πρωτοφανή αναβρασμό των αγροτών και των κτηνοτρόφων σχεδόν σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην Ολλανδία, οι κτηνοτρόφοι διαμαρτύρονται για τη μετακίνηση σημαντικού μέρους της κτηνοτροφικής παραγωγής στην Ισπανία, στα πλαίσια συρρίκνωσης της αγελαδοτροφίας, ώστε να περιοριστούν οι εκπομπές αζώτου.

Στη Γερμανία, οι αγρότες αντιτίθενται, μεταξύ άλλων, στην κατάργηση των επιδοτήσεων για το αγροτικό ντίζελ. Στη Γαλλία, αντιτίθενται στους περιορισμούς στη χρήση φυτοφαρμάκων. Στην Ελλάδα, επικεντρώνονται στις αποζημιώσεις για τις πλημμύρες και το αυξανόμενο κόστος της ενέργειας για τη γεωργική παραγωγή.

Ωστόσο, πίσω από τα επιμέρους αιτήματα και τα συγκεκριμένα επιχειρήματα των αγροτών και των κτηνοτρόφων, υπάρχει ένα κοινό νήμα. Πρόκειται για τη νέα “πράσινη” Κοινή Αγροτική Πολιτική, γνωστή ως ΚΑΠ. Η νέα ΚΑΠ, η οποία αποτελεί επίσης μέρος της “πράσινης μετάβασης”, θα επιφέρει μια σειρά άμεσων και έμμεσων αλλαγών για τους περισσότερους από 135 εκατομμύρια πολίτες που αποτελούν το γεωργικό και κτηνοτροφικό περιβάλλον της ΕΕ. Ταυτόχρονα, η νέα “πράσινη” ΚΑΠ θα επηρεάσει όλους τους καταναλωτές τροφίμων που παράγονται στις χώρες της ΕΕ.

Η νέα «πράσινη» ΚΑΠ, μεταβάλλει τον τομέα των αγροτικών επιδοτήσεων, αποκλιμακώνοντας με δραστικό τρόπο ή ακόμα και καταργώντας τα ποσά που λαμβάνουν οι αγρότες για το λεγόμενο «πρασίνισμα» της παραγωγής τους.

Οι Ευρωπαίοι αγρότες επικεντρώνονται τόσο στην προστασία του γεωργικού τους εισοδήματος όσο και στη μείωση των κανονισμών και των κανόνων που εμποδίζουν τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες. Μελέτες δείχνουν ότι οι τομείς της γεωργίας και της κτηνοτροφίας ευθύνονται για το 35% των εκπομπών από ανθρώπινες δραστηριότητες.

Επιπλέον, οι αγρότες ζητούν την προστασία της αγοράς από τις φθηνές, κακής ποιότητας εισαγωγές τροφίμων που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των προστατευτικών δασμών, με στόχο την Ουκρανία, η οποία οδεύει προς την ένταξη στην ΕΕ, και την Τουρκία, η οποία εξάγει ελεύθερα τα δικά της προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων τροφίμων, ποτών και άλλων γεωργικών προϊόντων, στα κράτη μέλη της ΕΕ.

Οι κινητοποιήσεις των αγροτών, δικαιολογούνται σε μεγάλο βαθμό, από ένοχο παρελθόν της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσον αφορά τη βιομηχανική παραγωγή της. Η ΕΕ, εδώ και χρόνια στο πλαίσιο της προστασίας του περιβάλλοντος έχει επιβαρύνει τη βιομηχανική παραγωγή με φόρους, με τέλη για ρύπους και με διάφορα επιπλέον «περιβαλλοντικά» κόστη.

Κάποιοι έχουν βιαστεί να χαρακτηρίσουν το κίνημα των αγροτών, ως λαϊκίστικο. Πράγματι, μπορεί κάποια από τα συνθήματα των αγροτών στη Γερμανία, να μοιάζουν με τα αντίστοιχα του AfD (Εναλλακτική για τη Γερμανία). Και τα τρακτέρ στην Ολλανδία μπορεί να συνετέλεσαν στο να κερδίσει στις εκλογές το PVV (Κόμμα για την Ελευθερία).

Το πρόβλημα, εντούτοις, είναι πραγματικό. Η ΕΕ βρίσκεται για άλλη μια φορά αντιμέτωπη με την πραγματικότητα που είναι από τον ίδιο της τον σχεδιασμό, και μένει να δούμε αν είναι πιθανό να εμφανιστούν πολιτικές δυνάμεις στην πορεία προς τις ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024 που θα ακολουθήσουν μια πορεία που θα αποκλίνει από τη συμβατική σοφία και τις συμβάσεις. Ενδέχεται να εμφανιστούν πολιτικές δυνάμεις που θα εκμεταλλεύονται τις αδυναμίες και τις στρεβλώσεις του ευρωπαϊκού μοντέλου.